Skírnir - 01.01.1885, Blaðsíða 153

NOREGUR.
155
helm Lyng, (f. 1827), prófessor í heimspeki við háskólann í
Kristjaníu. Eptir hann eru allmörg rit í heimspeki, t. d. hugs-
unarfræði og fl. eptir fyrirmynd Hegels, en eitt hið helzta er talið
«Hedenskabets Levneislob (saga heiðninnar)», sem þykir votta,
að sá lærisveinn Hegels hefir líka hneigzt að hugsjónum
Grundtvigs gamla. Lyng var annars frjáls og óháður i öllum
álitum, og i pólitíkinui stóð hann samsíða öruggustu framhalds-
mönnum Norðmanna. — 8. júní dó Frederik Stang, sá,
maður, sem kemur svo mjög við stjórnar- og þingsögu Norð-
manna siðan 1846. Stang er fæddur 4. marz 1808, og náði
21 árs að aldri kennaraembætti í lögum við háskólann. í
stjórninni tók hann við innanríkismálum, og gekk atorkusamlega
eptir umbótum í öllum flutninga- og samgöngumálum. Norð-
menn hafa jafnan —- einkum hægri liðar — kallað þenna
mann höfuðskörung stjórnvitringa sinna, en hefði þá átt að
reynast stöðugri á svellinu. Fyrst var hann á móti neikvæði
konungs (gegn breytingum rikislaga), svo hvarf hann af þeirri
stöð, og í jarlsmálinu greiddi hann atkvæði með frelsismönnum,
en fjekkst þó til að skipa nýtt ráðaneyti i stað þeirra sem fóru
frá, þegar lconungur vildi ekki samþykkja afnám jarlsdæmisins,
og hjelt síðan að löndum sinum nýrri sambandsskrá, sem allir
sáu að miðaði til að gera Noreg að undirlægju Sviaríkis. þegar
þingið hafði hrundið henni með miklum atkvæðamun, og siðar
á ný jarlsdæminu, rjeð hann konungi fastlega til að láta undan
Jafnvel vinir hans hinir fyrri og fylgismenn, segja nú, að honum
hafi stórlega yfir sjest, þegar hann rjeð konungi til að neita
staðfestingu á þinggöngumálinu, en af þvi reis sú langvinna
''Streita á þinginu og málsóknin fyrir ríkisdómi, er lauk svp,
sem frá hefir verið sagt. Með ósigri hjelt Stang af vigvelli
þessa heims, og hann hafði ekki að eins sjeð þá alla dæmda
frá embættum, sem tóku við málinu af honum (1880), en það
var rjett að þeim úrslitum komið, þeim sáttum konungs og
og þjóðar, sem meiri hluti þingsins barðist fyrir, en hann hafði
sjálfur spyrnt mest á móti. — 27. júni dó skáldið Andreas
Munch (f. 1811), Eptir hann er mart fagurt í ljóðmælum og