Skírnir - 01.01.1913, Blaðsíða 13
Jón Borgfirðingur.
13
50 kr. styrk til útgáfunnar af sjóði »Kvöldfélagsins« í
Reykjavík, sem áður hafði gengist fyrir að setja stein á
leiði Sigurðar. Var æflminningin gefin út í Rvík 1878 á
kostnað höfundarins, og nokkur ljóðmæli Sigurðar aftan
við. Ritið seldist vel, enda var SigurðúF um þær mundir
mjög vinsæll með alþýðu manna og er reyndar enn, en
æfikjörin býsna misjöfn. Er nú ritið uppselt fyrir langa-
löngu.
Þegar líða tók að þjóðhátíðinni 1874 vaknaði hjá
mörgum löngun til að fá sögu íslands ritaða, og urðu víst
einhverir til að semja ágrip af henni (síra Jón Ingjalds
son t. d.), þótt eigi kæmi fyrir almennings sjónir. Jón
Borgfirðingur var einn í tölu þeirra manna, sem höfðu
hug á að reyna við þetta, en var þó mjög hikandi.
Haustið 1873 ritaði hann vini sínum, síra Eggert Olals-
syni Briem á Höskuldsstöðum, á þessa leið: »Nokkrar
nætur hefi eg vakað með hugsunum um sögu íslands, að
gaman væri að reyna við hana, en eg sé þar eilífa auðn,
ómentaður aumingi í henni! Formið hefi eg hugsað mér,
og hvað eigi að takast upp í hana, en eigi er gaman að
fylgja því. Bannsett pólitíkin er mitt ofurefli. Hún er sá
hylur, er yrði mér að fjörlesti«. Og 24. nóv. s. á. ritar
hann: »Eg fekk það innfall í haust eftir langar vökur,
að gaman væri að gera uppkast til (ekki meira né minna
— taktu eftir því!) sögu Islands. Eg fór til og er kom-
inn fram að 1550. Heldurðu eg sé genginn af vitinu —
minstur allra utanveltubesefa Minervumusteris?« Síðan
gerir hann grein fyrir skiftingu og niðurskipan efnisins,
og heldur svo áfram: »En þetta er líklega hringlandi
vitlaust og ókrítiskt altsaman. Verst er að fá réttan gang
sögunnar og samanhengi og þráð í hana alla, svo ljóst
verði, og um fram alt góðan stíl og sögulegan. Af þessu
öllu saman hefir mér komið til hugar, hvort eigi væri
mér leyfilegt að senda syrpuna til þín í rnarz, svo þú
gætir krukkað í, stytt, aukið eða strikað yfir, ella þá
fundið upp snjallasta ráðið, að segja mér að láta loga
greyið »revidera« safnið.-----Stundum hefi eg ætlað að