Skírnir - 01.01.1913, Blaðsíða 23
Jón Borgfirðingur.
23
en Jón var ekki alveg á því. »Eigi íinst mér að þú ættir
ar fleygja frá þér vísindunum«, segir hann, »þó þú sért
kominn niður í búskapinn, einungis meðan grasið grær og
fuglinn verpir og fiskurinn gengur, en þegar nótt þessara
skepna dregur yfir og kallar þær til hvíldar, en byljirnir
skaka húsin og næðissamar stundir byrja í næturkyrðinni
innan þögulla veggja, þá veit eg ei hvað vísindamaðurinn
hefir annað að gera en raga, tii gamans og ánægju sér og
öðrum, innan um hið blómlega og inndæla og víðlenda ríki
vísindanna, nema hann vilji ei annað verða í þvi, en
stirðnaður steingjörvingur. Hafa eigi hinir gömlu fræðimenn
setið og ritað sögur og aðra fræði á rúmi sínu í heilagri
kyrð inst uppi í fjalladölum á þögulli skammdegisstund
við strokkljós, með hrafnsfjöður í hendi, ritandi á kálf-
skinn upp úr kálfsblóði, menju og sortu? — Hví skyld-
um vér þá eigi vilja lítið eitt líkjast þessum góðu mönn-
um, er hugsuðu mest um eigin skemtun en ekki annað?
Væri eg lærður klerkur og hefði brauð, já, þótt myglað
væri, skyldi eg ganga út í hið hégómlega mannsins ríki
á sumrum, en lofa því að eiga sig að vetrinum, láta kerl-
inguna rekast í því með einhverjum trúum þjóni, en sjálf-
ur hverfa inn i hið áðurnefnda ríki«.
Af orðalaginu og af þránni, sem auðsjáanlega liggur
á bak við, má ljósast marka, að þetta hefir verið hans
insta hugsjón, að draga sig út úr hinu »hégómlega manns-
ins ríki« og »hverfa inn í hið blómlega og inndæla og
víðlenda ríki vísindanna«, því þar átti hann í sannleika
þegnrétt, þótt örlögin bönnuðu honum að njóta hans.
Jón Jónsson.