Skírnir - 01.01.1913, Side 22

22
Jón Borgfirðingur.
Lítill vafi getur á þvi leikið, að það sem hélt Jóni í
þessari löngu og leiðu vist, var umhyggja fyrir börnunum,
löngun til að koma þeim upp og manna vel, og það var
auðsóttara í Reykjavík en annarstaðar, þótt kjörin væru
þröng. Hann vildi láta þau njóta þess í fullum mæli,
sem hann saknaði mest sjálfur, en það var mentunin, og
var þó vandséð hvernig það mætti takast með allri fátækt-
inni. Það er nærri óskiljanlegt, hvernig hann fekk klofið
það að koma öllum sonum sínum til menningar, en sárt þótti
honum að senda þá félausa frá sér út í heiminn að afloknu
skólanámi, einkum elzta soninn, sem engan átti að í Kaup-
mannahöfn. Hann komst þó, sem kunnugt er, vel áfram
með elju sinni og atorku og varð síðan bræðrum sínum
til styrktar, er seinna komu. Er þar skemst af að segja,
að fáir feður í svo örðugum kringumstæðum hafa átt jafn-
miklu barnaláni að fagna, enda átti kona hans vafalaust
mjög mikinn þátt í þvi með ráðdeild sinni og dugnaði, að
börnin mönnuðust svo vel, og einstaklega var heimili
þeirra hjóna þriflegt og snyrtilegt, þrátt fyrir fátæktina.
Eftir andlát hennar, 10. apr. 1881, tók Guðrún dóttir hans
við og gekk yngri systkinum sinum í móður stað. Sjálfur
brá Jón búi í kringum 1890 og fluttist 1894 norður á Ak-
ureyri til Klemens sonar síns og síðan aftur með honum
til Reykjavíkur 1904, er hanu tók við landritaraembætt-
inu, og hjá honum andaðist hann 20. okt. 1912.
Það má með sanni segja um Jón Borgfirðing, að hann
var vakinn og sofinn í bókunum og saknaði þess mest af
öllu, að hann gat eigi í æsku veitt sér þá mentun, er hann
þráði, og þar af leiðandi heldur ekki á fullorðinsárunum
komist í þá stöðu, er væri við hans hæfi. Hvernig hann
leit á fræðastörfin og hvað fyrir honuin vakti sem hnossið
mesta, má nokkurn veginn marka af bréfi hans einu til
sira Eggerts, rituðu á Hallvarðsmessu 1873. Hafði Egg-
ert prestur látið á sér skilja, að hentast mundi fyrir sig
að hugsa minna um skruddurnar og meira um búskapinn,