Gefn - 01.01.1874, Síða 47
47
líkama (í höfuð, brjóst, kvið), ó höfðinu 2 ánga, 2 augu og
2 kjálka; brjóstið þríliðað og fætur á hverjum lið. þau
anda með loptrennum, taka ýmsum myndabreytíngum
(púpur, víur, maðkar, lirfur) og anda þá stundum með
tálknum, sem detta af síðar (vatnskettir). a) Trýníngar
(EJiynchota) hafa trjónu, tlestir 4 vængi, margir 2 eða
enga. Hör til heyra lýs á mönnum og dýrum, sem allar
eru vængjalausar og ýmissa kvnja. Af vængdýrum þessa
flokks eru talin fáein á íslandi, en þau eiga sér ekki
íslenzk nöfn. — b) Skúfhalar (Thysanura): blámar,
vatnsblámai- (Podura aquatica) á tjornum og mógröfum,
smá dýr með fjöður undir kviðnum, sem þau smella sér upp
á til og frá. — c) Flær (Aphaniptera): vængjalausar,
apturfætur lángir, stökkva; sum kyn lifa á hundum og
köttum. — d) Tvívængjuð (Diptera): 2 vængir, sogtrjóna,
2 stór augu og 3 aukaaugu á hvirflinum. «) færilýs,
vængirnir horfnir. fuglalýs. — /5) flugur (Muscida):
sogtrjónan með tveim sogvörum. húsafluga; maðkafluga eða
fiskifluga; mykjufluga; fagrafluga. — y) hrossaflugur (Ti-
pulida): sogtrjónan stutt og þykk. galdrafluga (ganfluga,
gandfluga, tinfluga); hángarfluga, hrossafiðrildi, sálarfluga,
vængdílafluga, þeyfluga, rekamý. — ó) mýflugur (Culicida):
sogtrjónan laung, þunn, hornkend. — e) randaflugur (Bom-
biliida) fljúga með háum saung. — e) Fiðrildi (Le-
pidoptera): 4 vængir, þaktir smáu, opt litfögru, hreistri;
sogtrjóna, hrínguð í kyrð. a) mölflugur (Tineida), smávaxnar,
kögurvængir. Skyldar þeim eru flugur sem koma úr
mjölormum (PyraUs). — @) kvöldfiðrildi (Phalaenida):
breiðir vængir, hafjafnir í hvíld, gráleitir. gestafluga;
grasfiðrildi. — y) dagfiðrildi (Papilionida): breiðir vængir,
litfagrir, uppréttir í hvíld. Yanessa polychloros kemur
stundum með skipum: vængirnir rauðgulir með svörtum
blettum og bláum borda. [kaupmannsfiðrildi]. — f) Bjöllur
(Goleoptera): 4 vængir, enir fremri skelvængir og fela hina
í hvíld. a) jötunuxar (Staphylinida), í mykjuhaugum og