Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Årgang

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1949, Side 116

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1949, Side 116
118 hafi, áður en þær brotnuðu, verið a. m. k. eins stórar og þær, er séra Daði skýrir frá. Hefur ekki verið öfundsvert að sitja í baðstofu- kytrunni í Sandártungu það febrúarkvöld, er slík vikurhríð dundi á þekjunni. Ofan á laginu frá 1693 er fokmold, blönduð grófum vikri, en ofar- lega í göngunum er annað lag af nærri hreinum vikri, líkum að út- liti vikrinum frá 1693, en nokkru fíngerðari (þvermál köggla 1—3 sm). Má telja öruggt, að þessi vikur sé úr gosinu 1766, en þá lagði vikurlagið aftur til norðvesturs, yfir sömu slóðir og 1693. Ofan á þessu vikurlagi er fokmold með fokvikri, og efst í henni lag af sand- grófri, svartri ösku, rúmlega 5 sm þykkt og 2—3 sm undir yfir- borði. Um aldur þessa öskulags þarf ekki að deila. Það er úr Heklu- gosinu síðasta, þó ekki úr fyrstu goshrinunni, heldur myndað af hinum tíðu öskuföllum í maí og júní 1947, en á því tímabili lagði öskumökkinn oftast yfir norðurhluta Landsveitarinnar og innri hluta Þjórsárdals. I bæjarhúsunum í Sandártungu lá víðast moldarlag milli gólfs og aðalvikurlagsins, sbr. snið B., sem var mælt þvert yfir baðstofuna. I baðstofunni var nær enginn vikur milli moldarlagsins og gólfsins, en í öðrum húsum var víðast þunnt lag af fínum vikri (fokdreif eða borið inn af mönnum) og sums staðar vikurlinsur milli moldarlags og gólfs. Er vart að efa, að moldarlagið muni vera úr húsþekjunum. Hefur því vikur borizt inn í bæjargöngin strax eftir að bærinn var yfirgefinn, en ekki borizt að ráði inn í önnur hús, fyrr en eftir að þök voru fallin. Þykir mér líklegt, að bærinn hafi verið rifinn, máttarvirðir fluttir burtu, og þökin því fallið fljótt, eftir að bærinn var yfirgefinn. Að því undanskildu, að húsþök í Sandártungu virðast hafa fallið fyrr, miðað við brottflutning úr bænum, en húsþökin í Stöng og á Þórarinsstöðum, og minni vikur því borizt inn á milli þaka og gólfa, er afstaða vikursins til rústanna alveg hliðstæð á þessum þremur bæjum. Var og vart við öðru að búast, því að sömu urðu örlög þessara þriggja bæja: Eyðing í Heklugosi. SUMMARY Two Recently Excavated 15th—17th Century Farm Ruins. Archaeological investigation in Iceland has so far been mostly centered around the oldest farm ruins and accordingly we have a fairly clear idea of what the houses of the time of settlement in the Viking Age, the so-called Saga-time, were like. On the other hand, the evolution of the
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.