Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1963, Page 89

SVEINUNGI SVEINUNGASON
93
ans og eyðilagði þá oftast myndina, en færist það þá fyrir, þá átti
myndin vísa gröf, er bækurnar voru límdar upp eða spjöldin þakin
skrautpappír.
Flestar þessar myndir — þær sem enn eru til — stækkaði hann
nokkuð og notaði við það reglur, er tryggðu að hlutföll öll í mynd-
inni héldust óbreytt. Myndir þessar eru því mjög líkar fyrirmynd-
unum, enda lagði hann hina mestu áherzlu á þetta atriði, sem og því
að ná sem bezt augnasvipnum, enda fannst mér honum láta það bezt.
Var það sama upp á teningnum, er hann málaði dýramyndir, en þar
held ég hann hefði náð mestum þroska, ef æfing og tilsögn hefði
verið viðhöfð í tíma. Landslagsmyndir gjörði hann fáar og þá aðeins
í frumdráttum, enda munu þær nú flestar glataðar. Mjög lítið fékkst
liann við að mála með vatnslitum nema svörtum, enda hafði hann
enga tilsögn fengið í þeirri grein málaralistarinnar, og eigi heldur
séð neitt af því tagi, er freistað gæti til að líkja eftir, nema mynd af
Þingvöllum eftir Sigurð Guðmundsson; en þá mynd teiknaði hann
upp, og er sú mynd nú komin á Þjóðminjasafnið. (Aths. ritstjóra:
Þetta er misskilningur; myndin virðist aldrei hafa komið til safns-
ins).
VI.
Hér skal svo staðar numið. Er það að vonum lítið bæði að vöxtum
og gæðum, sem ég hef getað af mörkum látið um Sveinunga og þó
einkum um listagáfu hans og verk þau, er hún fæddi af sér. En ein-
hvern veginn hefir það grópazt fast í meðvitund mína, að þar sem
hann var hafi íslenzka þjóðin átt gott efni í góðan listamann, efni
er varð að brotasilfri vegna vantandi þroskamöguleika; og jafnframt
að þjóðin hafi beðið allmikinn skaða við að listamannshæfileikar
Sveinunga Sveinungasonar fengu eigi að njóta sín 1 sem fyllstum
mæli.
IVI Q 1 I MK'/
Björn Guðmundsson
Lóni, Kelduhverfi.
Maí 1937.
V I Ð A U K I
Altaristöflur þær fjórar, sem Björn Guðmundsson nefnir í grein
sinni, eru allar til enn og allar í notkun (taflan í Snartarstaðakirkju
var upphaflega í Presthólakirkju og Raufarhafnartaflan í Ásmund-
arstaðakirkju; hún er nú sögð mjög skemmd).
Taflan í Garði er gerð eftir eldri töflu, sem var í sömu kirkju, en
var orðin sprungin og rispuð, nú Þjms. 6845. Á henni er brjóstmynd
af Kristi, þar sem hann heldur á kaleik hins nýja sáttmála. I reikn-