Fylkir - 01.01.1922, Page 8

8
byggja öll íbúðarhus i kaupstöðum og alla bæi til sveita, sem
bygðir hafa verið á þessum árum, úr íslenzku grjóti eða steim-
Hvers vegna það hefur ekki verið gert, er atriði, sem alþýð3
mætti vel íhuga.
Að hús, bygð úr íslenzkum steini, nl. höggnu grágrýti Og
höggnum sandsteini, gosbrendum eða óbrendum, móberg't
hraungrýti og blágrýti hamarsniðnu, séu fult eins hreinleg og
falleg útlits og geti orðið fult eins hlý, já hlýrri en timbur'
húsin og steinsteypu húsin eru, og langtum varanlegri ef1
timburhúsin og ódýrari en steinsteypuhúsin, held eg ekki örð-
ugt að sanna né að sannfæra menn um, þó að steinhúsin séu
byggð með tvöföldum veggjum, ef hagsýnir og góðir verk-
menn byggja og vinnan er ekki óþarflega dýr. Hér norðaU'
lands má benda á fáeina bæi, sem bygðir eru úr móberg1'
hraungrýti, grágrýti og brunnum sandsteini. T. d. er bærim1
Pverá í Laxárdal, bygður úr móbergi, svo einnig Grenjaðaf'
staður að nokkru leyti, bærinn Svartárkot í Bárðardal úr hrauU'
grýti, en bærinn Stóruvellir í Bárðardal úr höggnum grásteiu1,
Rreykjahlíðarkyrkja við Mývatn er bygð úr hraungrýti, hi*1
þjóðfræga Hólakyrkja í Hjaltadal úr gosbrendum sandsteini °g
Ioks, ein hin fegursta kyrkja hér norðanlands, nl. kyrkjan
Pingeyrum í Húnavatnssýslu, úr hamar-sniðnu blágrýti, °f
— ekki að gleyma — eitt hús hér á Oddeyrinni, prentsmiðjuhuS
Björns sáluga Jónssonar, éinnig úr hamarsniðnu blágrý41;
Eru steinarnir i því límdir með múrlími og litur húsið út nu
sem nýbygt væri, þó bygt sé fyrir 30 árum síðan. Hús, bygð
úr alíslenzkum steini, líkt og ofangreind hús, nl. höggnu gra'
grýti eða sandsteini, meitluðu móbergi eða hraungrýti, eð
hamarsniðnu blágrýti, með tvöföldum veggjum t. d.
fet á þykt, eða þar um bil, með góðu tróði á milli, verða fu.
eins hlý og beztu timburhús eða steinsteypuhús, varanlegr|
en timburhús og ódýrari «n steinsteypuhús. Pað byggingar,
efni sem ísland skortir mest, er kalkið-, en fyrst um sinn m
vinna kalk úr þeim kalksteins námum, sem finnast í EsjurJ
og vestanvert við Djúpafjörð í Barðastrandasýslu. Úr Þel