Fylkir - 01.01.1922, Side 19
?
ió
^búnaður færi ekki fram úr 200 til 250 kr. fyrir hvert hestafi, né árleg
u*8jöld yfir 25—32 kr. á hestaflið; og að rafmagnið gæti eins kept við
sfeinolíu, til Ijósa, þó steinolían seldist á 10 aura pundið. En að rafstöðv-
ar Þyrftu ekki að verða dýrari hér á landi en vestan hafs og í Noregi og
SvíÞjóð, fanst mér eðlilegt og sjálfsagt, einkum ef landsmenn vildu nokk-
“ð á sig leggja og til þess vinna, að iæra að nota rafmagns vélar og að
breyta hinum ótömdu Sm og fljótum landsins í dýrmætar auðsuppsprett-
Ur og ótæmandi lífslindir. Eftir margra ára íhugun og starf meðal ágætra
manna, afréð eg að vekja athygli Alþingis og stjórnenda íslands á mögu-
e*kum þeim, sem afl þess og efni geymdu. En fyrsta sporið til fram-
*v*mda hélt eg vera það, að nota aflið til húshitunar og Ijðsa, en alls
*kki til stóriðju né ndmuvinnu, því þannig mátti vinna landbúnaðinum
u*stum ómetanlegt gagn; en landbúnaðurinn vissi eg var og verður af-
ar«bezti atvinnuvegur þessa lands. Eg hugsaði þá, eins Og eg hugsa enn,
a^ jafn fámenn og fákæn þjóð sem íslendingar eru, ætti að byrja í smá-
u,n stíl, og láta sér nægja með litla stöð fyrst til að lýsa göturnar í Reykja-
aem ekki hefði kostað þá meir en einar 50—60 þúsundir króna, síðan
^Sgja stærri stöð til almennrar matsuðu, nokkurar húshitunar og smáiðju
því næst bæta við almennri húshitun, þegar sýnt væri, að rafhitun gæti
aePt við kol, en um stóriðnað hirti eg ekki, né held hann alþýðu hentan,
*3ar til ísland er margjalt mannfleira, en það er nú. Hitt áleit eg lífs-
aPafsmáI, að fara að nota orku landsins til að hita hýbýli manna og rœkta
aidið langtum betur, byggja betri bæi og hús úr alíslenzkum efnum,
klæði og fatnað úr ullinni, sem af fénu fæst, og sem hér hentar ðlíkt
etur en útlend dýrindis klæði, lín, silki o. s. frv.; í stuttu máli: feta sig
ram til að hagnýta efni og orku landsins langtuni betur en gert var í
áfri
’J'ínu ungdæmi, án þess að setja sig í hættulegar skuldir, eða voga efnum
J'num, nema að litlu leyti, til skipaútgerðar, þar til landsmenn hefðujagt
a svert fé fyrir og ættu jafnvissan markað fyrir afla sinn, eins og fyrir
ands afurðir sínar.
^®ri mögulegt að nota orku landsins til áð spara alþýðu alt það fé^
*em hún fleygði út árlega fyrir kol og steinolíu, þá væri um leið fundin
^julind, sem innan 30 ára gæti gefið henni efni til að kaupa nægan
mpastól og koma nauðsynlegasta iðnaði á fót, jafnframt því að hún bætti
nsabyggjngar sínar, skreytti landið með nýtilegum skógum og gerði það
*ði fegurra og vistlegra en það er. F’etta voru vonir mínar fyrir 27 ár-
já fyrir 20 árum síðan. En hvenær ætli þær rætist? Hvað á að gera
Ul> Hvaða stefnu skal taka? Þjóðin er í vanda.
2*