Fylkir - 01.01.1922, Page 68

Fylkir - 01.01.1922, Page 68
68 heilsuveikt fólk á heima. Þar má hitinn í herbergjum ekki vera rninni en 18° C til þess að Iopt-ræslan, eða loptunin, geti verið nægileg og andrúrn*' loptið eitrist ékki af fólksins eigin útðndun. Um þá hættu, sem stafar af óhreinu lopti, ætti ekki að þurfa að fara mörgum orðum; læknar þekkja hana og hafa oftsinnis br$it þörfina á góðri loptun fyrir alþýðu. F>ó skal þess getið um Ieið og minst er á hin* ágætu heilsufræði, Steingríms læknis og lækningabækur þær, sem kofflu ut fyrið árið 1900, að hver fullvaxta heilbrigður maður, andar að sér h. u. b. '/2 lítra lopts í hverjum andardrætti, þ. e. um. 450 lítrum eða 9/20 ten.m. lopts á hverri kl.st. eða um 10.8 ten.m. lopts á, sólarhring. Á saffl* tíma, n.l. á hverjum 24 kl.st., andar hver meðalmaður frá sér 192—200 grömmum kolefnis, sem gerir því sem næst 'h ten.m. kolsýru eða 5°/° loptsins, sem hann andar frá sér á [sólarhring. (Sbr. fræðiritið Brochaus Konv. Lex.). Önnur fræðirit telja svo til, að meðalmaður andi frá sér22‘/2 lítra kolsýru á hverri kl.st., þ. e. 540 lítrar kolsýru Iopts á sólarhring.—En þegar andrúmsloptið inniheldur 5% kolsýru lopts eða meira, þá getur þa® ekki fuilkomlega endurnyað blóðið, sem verður þá meira og minna eitrað< vegna þess að það getur ekki losast við hin notuðu eða uppbrendu cfö1* sem það geymir. Þessi efni sitja nú kyr í æðum líkamans, einkum í har( æðunum hvarvetna, en ekki sízt í lungunum. Þannig mun mikið af hii,nl algengu blóðeitrun, lungnabólgu og skyldum Iungna-sjukdómuni, hín' um svonefndu >berkla« veikindum til orðin, n.l. af óhreinu lopti, vegn* illrar upphitunar og þrengsla. Að þessir sjúkdómar séu algengir og l*n^( lægir orðnir hér á íslandi, er öllum skiljanlegt, sem vita hvernig hýbýl' fólks hafa verið, svo öldum skiftir allt til þessa, og að þeir viðhaldist og verði ekki yfirbugaðir er jafnskiljanlegt og víst, svo lengi sem hýbý'1 manna eru köld og loptrými þeirra er of lítið, eins og víðast er til sveit* og jafnvel í kaupstöðum hjá fátækum. Ef til vill er hin svonefnda »tæring« að nokkru leyti sprottin af lélegu fæði, ofmiklum kaffidrykkjum, áfengis, sælgætis og tóbaks nautn, seffl hefur færst í vöxt á síðustu áratugum, eins og framanritaðar töblur sýna' og að nokkru Ieyti af skjóliitlum klæðnaði, ónýtum skófatnaði og ýtniS' konar óreglu og vosbúð; allt það veikir heilsuna. En eg hygg að illa hituð hýbýli og þrengsli, þ. e. oflítið Ioptrými, séu aðalorsök »t*ringar' innar,« blóðeitrunarinnar og skyldra veikinda. Tjónið, sem þessi veikiudi hafa orsakað alþýðu á síðustu áratuguffl ek að segja á liðnum öldum, er ómetanlegt, og tjónið, sem þau munu orsaka alþýðu hér eftir, ef húsakynni verða jafn ill og upphitun þeirra ekki be r en hingað til, er jafn óútreiknanlegt, og óbætanlegt. Engin sjúkrahús og eng1 meðöl, né læknislist, geta útrýmt þeim veikindum, sem ótal millíónir so kveikja ala daglega í hverju illa loptuðu herbergi og á hverju illa hitu heimili. Til að útrýma þeim veikindum og varna þvi tjóni, er aðeins ein11

x

Fylkir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Fylkir
https://timarit.is/publication/182

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.