Lögrétta - 01.01.1934, Síða 44

87
LÖGRJETTA
88
TAeLTÍGi ouðsmóðír Sígurjón 'Tríðjónsson
Jeg átti tal kvöldstund við spekinginn í
Norðurhlíð.
Og jeg spurði: „Hvað hefur þú sjeð það
um þína daga, er skýrast og fastast hefur
sest að í vitund þinni?“
,Maríu guðsmóður“, sagði hann.
Jeg undraðist og leit á hann. Og jeg sá
á honum alvöru og nokkum sársaukablæ.
„Jeg hef sjeð hana nokkrum sinnum“,
sagði hann eftir stundarbið. „En einna
eftirminnilegast í gervi ungrar alþýðu-
stúlku á ferð með strandferðaskipi, austur
með landi, frá Reykjavík.
Veður var milt og fagurt; dálítil alda;
útsýni svo sem best má verða. Jeg var á
gangi uppi við og kom þar að, sem! skips-
bátur stóð á þilfarinu. I bátnum hvíldi fá-
tæklega búin stúlka á tvítugsaldri, með á
að giska ársgamalt barn í fangi. Hún lá á
bakinu og hafði barnið ofan á sjer. Líkami
hennar var rúmið þess. Hver hreyfing henn-
ar og hver andlitsdráttur voru full af við-
kvæmri, innilegri ástúð. Og er jeg horfði á
hana var sem að mjer væri hvíslað: Þarna
er stúlka á ferð, sem óvandaður, hugsunar-
lítill karlmaður hefur haft að leikfangi um
stundarsakir og vill nú ekki kannast við;
stúlka, sem nú á ekki annars kost en þess,
að leita á náðir bláfátækra foreldra, ellegar
fæðingarsveitar.
Skipið kom í höfn litlu síðar. Bátar komu
frá landi og fóru til lands. Þá sá jeg ungu
stúlkunan aftur. Ilún var komin niður í einn
landbátinn, var að hagræða einhverju og
hafði sett barnið á dóthlaða í bátnurn aftan-
verðum. Það sat út við borð þeim megin,
sem að strandferðaskipinu vissi og fálmaði
handlegg út af borðstokknum. Og í sama
bili hóf alda bátinn, ruggaði honum og kast-
aði honum að skipshliðinni, svo að handlegg-
ur barnsins varð á milli. Það rak upp níst-
andi vein og móðirin snaraðist við til að
sjera Sigurgeirs. Hafði þá eitt ár verið ráðs-
maður hjá henni á Hallfríðarstöðum. Jeg
hygg, að 'æska Páls hafi liðið í áhyggjulít-
illi glaðværð. Hann var hraustur líkamlega
og Ijettur í lund, hefur unað þeim kjörum
sæmilega vel, sem hann átti við að búa, og
skemt sjer við það, sem föng voru á: hesta,
ferðalög, kveðskap og vín, Mágar hans, sem
hann dvaldi hjá, voru báðir menntamenn, og
Siggeir Pálsson var skáldmæltur vel. Eru
nokkur ljóðmæli eftir hann prentuð í Óðni
1912, og þar í þessi snjalla hringhenda:
Með þjer þreyjan fór mjer frá;
finn jeg: eigi gengur,
að jeg megi af þjer sjá
einum degi lengur.
Páll var tæplega þrítugur þegar hann
kvæntist Þórunni, en hún var mikilhæf kona,
af bestu ættum þar eystra, dóttir Páls sýslu-
manns Guðmundssonar, en hann var sonur
Guðmundar ríka sýslumanns í Krísuvík. Hef-
ur Páll því eigi síður getað lifað áhyggju-
litlu lífi eftir að hann kvæntist, og virðist
honum hafa leikið flest í lyndi. Einn af nán-
ustu vinum! Páls varð á þessum árum Björn
Skúlason stúdent og umboðsmaður, bóndi á
Eyjólfsstöðum á Völlum, faðir Ragnhildar,
síðari konu Páls, skáldmæltur maður og
gleðimaður, að sögn, og hefur Páll minst
hans í mörgum kvæðum sínum.
Frá dögum sjera Stefáns Ólafssonar í
Vallanesi virðist mjer að lifað hafi á Austur-
landi kveðskaparstefna með nokkuð sjerstök-
um hætti og breiðst þaðan út. Ætt sjera
Stefáns er mjög útbreidd á Auisturlandi og
var þar lengi, með tenp;dum á ýmsar hliðar,
auðug og valdamikil. Sigurður Pjetursson
skáld var Austfirðingur að ætt og uppeldi,
í móðurkyn kominn af sjera Stefáni, og ber
kveðskapur hans bæði vott um átthaga hans
og uppruna. En á 19. öldinni er Páll Ólafs-
son helsti fulltrúi þessa kveðskapar í bók-
mentum okkar.