Óðinn - 01.07.1932, Blaðsíða 5

Ó Ð I N N
53
hestahópurinn í hlaðið og fremstur í flokki reið-
hestur, sem var svo skapstór, að hann bæði
beit og sló, er tækifæri gafst«.
Mynd og æfiágrip Páls á Akri, föður sjera
Bjarna, er í nóvemberbl. óðins 1911. Hann var
gáfaður maður í besta lagi, ritfær vel og skáld-
mæltur og vel máli farinn, hraustur maður og
karlmannlegur, verkmaður mikill og ágætur
fjármaður. Kona hans var Guðrún Jónsdóttir,
fædd 22. júní 1832 í Otrardal, dóttir sjera Jóns,
sem þar var prestur, Jónssonar hreppstjóra á
Kornsá, Jónssonar Pálssonar, er var hreppstjóri
í Hvammi. Móðir hennar, kona sjera Jóns, var
Ingibjörg dótlir ólafs Björnssonar bónda á.
Stóru-Giljá Arasonar frá Mjóadal. Þau Páll og
Guðrún giftust 30. okt. 1855. Bjuggu þau fyrstu
10 árin í Vatnsdalnum, fyrst á Gilsstöðum og
siðar á Flögu, en 1866 fóru þau að Þingeyrum
og voru þar eitt ár, en fluttust þá að Akri og
bjuggu þar í 40 ár. Páll andaðist 22. maí 1910,
en Guðrún 11. april 1915.
Sjera Bjarni var vinsæll í hjeraði og vel met-
inn. 1 hreppsnefnd álti hann lengi sæti og var
um eitt skeið oddviti hennar, í sýslunefnd var
hann 1900 — 1906 og í fræðslunefnd 1910— 13
Einn af sóknarmönnum hans segir um hann í
brjefi til mín: »Hann var eindreginn íhaldsmað-
ur i flestum fjármálum og latti þess jafnan, að
ráðist væri í fyrirtæki, sem nokkuð kostuðu.
Fræðslumál ljet hann sjer ant um og vildi að
foreldrar Ijetu börn sín mentast, enda var hann
góð fyrirmynd á þvi sviði«.
Hann var um mörg ár prófdómari við kvenna-
skóla Húnvetninga á Ytri-Ey, eftir að sjera Egg-
ert Ó. Briem flutti frá Höskuldsstöðum, og
minnist frú Elín Briem Jónsson, er var forstöðu-
kona skólans, hans með einlægri vináttu og
þakklæti. í aðalstarfi sínu, preststarfinu, var
Bjarni próf. hinn ástundunarsamasti, og fóru
honum öll prestsverk mjög myndarlega úr hendi,
raddmaður góður og hjelt rödd sinni vel til æfi-
loka. 1 ræðum sínum var hann ávalt útlistandi
og fræðandi, virtist mjer ræðustíll hans vera
fremur í anda Árna biskups Helgasonar en
Helga lektors Hálfdánarsonar; þó hann gæti tæp-
lega talist frjálslyndur í trúarskoðunum og alls
enginn nýguðfræðingur, var hann umburðar-
lyndur og átaldi sjaldan aðrar trúarskoðanir. Á
ræðum hafði hann vandað og gott mál, og gat
stundum brugðið fyrir fornum spakmælum, því
hann var afburðafróður í sögu alment — mann-
kynssögunni — en sjerstaklega þó i fornsögun-
um, og gætti áhrifa þaðan einkanlega, er hann
mælti eftir menn, sem að einhverju var getandi,
í líkræðum sínum. Mannlýsingum hans jafnaði
jeg belst til mannlýsinga i sögunum og hygg jeg að
fáir prestar hafi tekið honum fram í þessu. Var
jeg þó góðu vanur frá æskuárunum, því föður
mínum var sýnt um að geta lýst mönnum vel
í fáum dráttum, að fornum sið. —Sú list, að geta
gefið gagnorða og
rjettorða mannlýs-
ingu, er forn ogjatn-
vel sjerkennilegfyr-
ir menningu vora;
væri vel, ef prest-
arnir vildu leggja
rækt við hana og
gæti kirkjustjórnin
stutt að því með
því að fela prest-
unum að halda
saman mannfræði-
legum upplýsing-
um og mannlýs-
ingum merkra
kvenna og karla og
afhenda ásamt em-
bættisbókum sínum til varðveitslu á skjalasafni
landsins. Er margt það geymt á söfnum vorum
er minna er um vert en þetta.
Bjarni prófastur var óframgjarn maður og
tróð sjer aldrei inn í trúnaðarstöður, hvorki í
hjeraðsmálum eða þjóðmálum, en drjúgur liðs-
maður var hann hverju máli, er hann hallaðist
að, með rökum sinum og festu; hann var því
aldrei hjeraðshöfðingi í þeim skilningi, að hann
væri alt í senn, alþingsmaður, sýslunefndarmað-
ur, oddviti í hreppsnefndinni og formaður í
ótal fjelögum og nefndum eins og sumir þeir,
sem í öllu vilja vastra, og þá stundum
sjálfum sjer til lítils sóma og öðrum til
skaða, en hann var hjeraðshöfðingi. Hann var
búmaður góður og hjelt heimili sitt með rausn
án óþarfa eyðslu. Hann var fyrirhyggjumaður í
hvívetna, og þjettur stuðningsmaður allra hæg-
fara framfara, hann vildi að alt gæti gengið með
friði og spekt, og fá vóru þau mál, er hann ekki
sætti. — Þó sjera Bjarni á sínum fyrri prests-
árum neytti víns, og þá stundum nokkuð frek-
Fni Ingibjörg Guðmundsdóllir.