Óðinn - 01.07.1932, Síða 44

92
Ó Ð I N M
»þrætustykkið«, eins og hann hafði gert áður.
Slógu þeir af kappi hvor við annan það, sem
þeir gátu, af þrætulandinu, og söfnuðu að sjer
mönnum. Fór þá svo að lokum, að almennings-
slitið gekk meira móti Einari, og varð honum ver
til liðs en Guðmundi. Árið 1888 flutti Guðmnduru
frá Felli, og kom þá í hans stað að Fellinu
Einar Einarsson bóndi frá Steinum. Milli þeirra
nafna, Eínars í Holti og Einars á Felli, urðu
þá brátt harðari deilur en áður, og var nú rösk-
lega gengið fram frá beggja hálfu, og þrætu-
landið notað í trássi og yfirgangi. Einnig var
nú landamerkjamálið tekið upp að nýju.
Þannig átti Einar í Holti stöðugt i orustu við
Fellsbændur og presta, fram til þess að málinu
lauk í tíð sjera Gísla Kjartanssonar. Alt það
erfiði og stríð, sem Einar lagði í þessi þrætu-
mál, var nóg verk hverjum meðalmanni, nema
meira væri. Og alt það umtal og álas, sem hann
fjekk vegna þessara mála, hefði dregið kjark og
áhuga niður hjá flestum öðrum. En hvernig
sem á horfðist, og hvað sem hver sagði, þokaði
Einar ekki, að sjálfráðu, frá áformi sínu. Hann
skifti sjer eigi ögn af því, þó hann bakaði sjer
ilt umtal, vinaslit og fyrirsát í öllum skörðum.
Sínu áformi hjelt hann fram eigi að síður, og
auk allra sinna erfiðu kringumstæða, lagði
hann á sig vökur og vos til að nota þrætu-
landið og slaka hvergi til fyr en eftir dómi.
Þegar þrætumálinu lauk, hægðist um fyrir
Einari. Og þó hann væri óánægður með úr-
álitin, Ijet hann ekki á því bera. Gerðist hann
þá besti nágranni, gætinn og hógvær, svo eigi
síður sótti hann sínar skepnur í annara land,
ef þær gengu þar í leyfisleysi, en bann varði
sitt. Fyrsta verk hans, að dómi fengnum um
landamörk sín, var að reisa þau svo glögg, að
hann gæti sjeð að heiman, ef fuglar væru teknir
eða deyddir í landareign hans, og milli Holts
og Fells gerði hann djúpan skurð á landamörk-
um. Fáir voguðu sjer að veita honum neinn
ágang. En svo hagar til í Holti, að fýlungi flýg-
ur þar á eyrarnar og löndin í kring. Það er í
18. og 19. viku sumars að unginn kemur úr
fjöllunum, sem liggja upp að Mýrdalsjökli, og
er á leið til sjávar. Á leiðinni þreytist hann og
setst á sljettlendið, og getur ekki hafið sig aftur
til^flugs. Er unginn því eltur og drepínn, og
veiddur þannig frá öllum þeim býlum, sem
löndin eiga, er UDginn setst á. Um fýlstímann
er því herskátt á þessum stöðum, og eigi ávalt
gætt að landamörkum. En engum leiðst að taka
fýl í Holtslandi. Og væri einhver, sem vogaði
sjer það, mátti sá sami búast við, að Einar í
Holti tæki hann og geymdi, að minsla kosti. eina
nótt, innilokaðann í skemmu sinni, eða þá kærði
hann hlífðarlaust. Fyrst í stað urðu nokkrir
fyrir barði hans þannig, og var það öðrum til
viðvörunar.
Þegar landamerkin voru gerð glögg milli Holts
og Fells, byrjaði Einar fyrst verulega á jarða-
bótum, svo að hann vann 700 dagsverk í Búnað-
arfjelagi Dyrhólahrepps á 13 árum, frá 1895 —
1908. Veitti hann á slægjumýri sína, sem áður
var þýfð og snögg. En við áveituna breyttist
hún í besta engi, svo að hvergi hjer nærlendís var
þvilík slægja, önnur en ósengjar. Hann girti tún
sín og slægjur, setti upp hagagirðingar, bygði
ágæt fjenaðarhús og sljettaði talsvert í túni.
Vakinn og sofinn, og oftast einn, með dreng
með sjer, vann hann að þessu, nema hvað
hann fjekk byggingarmenn til húsagerðar. Á
þessu árabili óx bú hans og stóð með besta
blóma hvað efni snerti, svo að hann var með efn-
aðri bændum talinn, og meðferð búfjenaðar
vandaði hann mjög og átti hina bestu gripi.
Kom það nú best í ljós, hve miklu starfi og
kröftum Einar hafði eytt í landamarka-ófriðinn,
því meðan á honum stóð, vann hann Iítið að
jarðabótum, og bú hans var þá lítið og skepnu-
höld engin fyrirmynd. En eftir að friður komst
á, gerðist hann vandlátur um alla meðferð gripa
sinna og besti fjelagsmaður; framgjarn, en þó
gætinn.
Heimilisástæður Einars voru alla tíð lamandi
og daufar. Kona hans veiktist mjög einkenni-
lega, og lá rúmföst í mörg ár. Var heimilið því
dauft og fátt ánægjudaga. Börn þeirra voru 7,
drengir 3 og stúlkur 4, og eru nú þrjú þeirra
á lífi. Árni hjet sonur hans, hinn elsti. Hann
var efnismaður mesti, druknaði tvítugur að aldri.
Og Eyjólfur, næstur honum, dó úr lungnabólgu
innan við tvítugsaldur. Elínu dóttur sína misti
hann 12 ára gamla; var hún augasteinn pabba
síns og frábær að þroska. Missir hennar gekk
mjög nærri foreldrunum, einkum Einari, og á
efri árum sínum sagði hann frá því, að missi
hennar hefði verið sjer lag I hjartastað, og þá
hafi legið næst að hann bilaði heilsu og kjark
til að standa í stöðu sinni. En konan sín, þó í