Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1883, Side 47

Kl
100,000 kr., til þess að reyna að fiska síldina dýpra
fyrir úti í hafi, en þær tilraunir urðu að engu. Nefnd-
ir voru skipaðar til vísindalegra ransókna hver á fæt-
ur annari, en árangurinn varð enginn. J>ar á meðal
tók hinn nafnfrægi náttúrufræðingur Sven Nilsson þátt
í ransóknum þessum og það um alllangan tíma. Hvarf
síldarinnar varð alt fyrir þetta óráðin gáta, því eigi
hefir það heldur sannazt, þó að síldargöngur hafi
horfið einhverstaðar, að þá hafi sú síld komið fram á
öðrum stöðum.
|>að hefir eigi vantað tilgátur um orsakir til þess,
að síldin hafi lagzt frá góðum veiðistöðvum í langan
tíma, eins og svo opt hefir við borið frá því er menn
hafa sögur af, bæði í Svíaríki, Noregi og Danmörku,
og ná þær yfir alllangan tíma.
f>eir sem miður voru fróðir, hafa lítt hugsað um
þetta, og fundið orsakir nógar, er þeim þóttu gildar
vera. fað má telja nokkrar þeirra, svo sem að forsjónin
hafi reiðst mönnunum fyrir vanbrúkun á þessari guðs
gjöf, að menn hafi fiskað á helgum dögum, neitað
prestum um eða svikið síldartíund, farið með galdur,
úthelt blóði saklausra manna, að hvalir hafi hætt að
reka síldina til lands, og margt annað sömu tegund-
ar.
Aðrir hafa álitið, að síldinni hafi verið gjöreytt
af mannavöldum, hún hafi verið hrakin burtu, veitt
of mikið af henni, möskvar hafi verið hafðir alt of
litlir, hrognin hafi verið eyðilögð. Gufuskip, fallbyssu-
skot, klukknahljómur og háreysti eiga að hafa fælt
hana. Sjónum á að hafa verið spilt með dauðri sild,
raskinu úr henni sem fleygt hafi verið í sjóinn, og með
úrgangi úr grútarbræðslu.
þriðja skoðanin er sú, að það sé eigi af manna-
völdum, að síldin hafi lagzt frá. Ekki hafi það held-
ur komið af innri hvötum hjá henni sjálfri, en að hin