Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1883, Síða 51
5»
sókna, sem g'ætu leitt meira í ljós, en menn nú vita.
En íslendingum þarf ekki að bregða i brún, þó að
sildin hér við land sé hvikul, fyrst svo er annarstaðar,
og ekki ætti það heldur að fæla menn frá framkvæmd-
inni. Alt bendir á það, að hafið umhverfis land vort
sé jafnauðugt af sild og hvert annað haf, og fer þá að
vonum, að hún sýni einnig hér óstöðugleik sinn, hveij-
ar orsakir sem kunna að liggja til þess.
í öðrum löndum starfa svo margir að því, að
finna hið sanna í þessu, og á svo marga vegu, að furðu
má gegna, hversu stórt svið menn setja ransóknum
sínum. Eg skal tilfæra eitt dæmi, og það er, að menn
hafa fundið undarlegt og óskiljanlegt samband á milli
hinna stóru tímabila síldargangnanna og sólblettanna.
Fyrir rúmum 40 árum gátu menn sýnt fram á, að sól-
blettirnir koma fram á vissri tiltekinni tímalengd, 11,
55V2 °S 222 árum, eptir því, hvort talin eru hin minni
eða stærri tímabil. Nú vita menn það, að sólblettir
geta haft eða hafa áhrif á ýmislegt hér á jörðu, og
verður þá mjög eptirtektavert, að tímabil síldargangn-
anna falla svo saman við sólblettatímabilin, að það
gæti virzt vera ekki eingöngu af tilviljun, að síldar-
göngur eru örari og meiri þegar sólblettirnir sýna
sig. Með sögulegum ransóknum hefir sænskum fiski-
fræðingi, Ljungman, heppnazt að búa til skýrslur að
nokkru um síldarveiðarnar í Bohuslán frá 859 fram til
vorra daga, eða inn í sólblettatímabilið frá 1867—1922,
og virðast þær að staðfesta hina framsettu skoðun.
fað má tilfæra nokkur atriði úr þessari skýrslu um
sambandið milli sóibletta- og síldfiskistímabilanna.
þannig voru miklar síldarveiðar milli 1531—86, frem-
ur litlar 1587—1642, miklar 1643—1698, varla teljandi
1699—1755, óvanalega miklar, einkum í lok aldarinnar,
1756—1810, mjög litlar 1810—1866, en á sólblettatíma-
41