Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.07.1889, Blaðsíða 4

158
t(mgast saman: en þó eggin frjóvguðust, þá dóu þó
flest fóstrin áður en þau gátu brotizt út úr eggjun-
um; úr 500 eggjum lifðu alls 12 ungar. Bastarðar
eru samt optast þroskamiklir, eptir að þeir komast
á legg, eins og t. d. múldýrin, enda eru lífsskilyrð-
in þá hin sömu, sem áður hafa verið hentug fyrir
foreldrana; en meðan fóstrið var í móðurkviði,
geta Hfsskilyrðin eigi verið eins löguð fyrir bastarð,
eins og fyrir annað eðlilegt afkvæmi.
Dýr og jurtir, sem teknar eru úr sínu eðlilega
heimkynni, verða opt ófrjósamar, því breytingarnar
verka einkum á æxlunarfærin. fetta er mönnum
opt til mestu fyrirstöðu, er menn vilja rækta ýmsar
plöntutegundir eða ala upp dýr; þó dýrin ekki geti
af sér neitt afkvæmi þá eru þau þó heilbrigð og
feit, og stundum jafnvel óvanalega stórvaxin. þ>að
er ómögulegt að segja um hvert dýr, sem menn
vilja ala upp. hvort það tímgast hjá mönnum eða
eigi; þó eru einstöku ættir sérstaklega örðugar við-
fangs; eins eru dýr og jurtir mjög gjarnar á breyt-
ingar, þegar lífsskilyrðin eru ónáttúrleg. Eins og
kunnugt er, veiða menn fíla á austurlöndum og
nota þá til alls konar verka; þeir eru hraustir og
sterkir, þó þeir séu tamdir, og verða mjög gamlir.
en tímgast því nær aldrei, svo allt af verður að
veiða nýja og nýja; tamdir páfagaukar geta orðið
qo—100 ára, og þó kemur það mjög sjaldan fyrir,
að þeir eigi unga. Darwin hefir safnað mörgum
fleiri dæmum þessu til sönnunar1. Framleiðsla ó-
frjósamra bastarða er nokkuð svipuð þessu; því það,
að ólík dýr tímgast saman, hlýtur að hafa óeðlileg
áhrif á afkvæmið, og þessi ónáttúra kemur þar líka
1) The variation of animals and plants under domestication.
Vol. II. cap. 18.