Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.07.1889, Blaðsíða 8

160
og tapfrs, heldur milliliði frá hvorri þessari tegund
til frumdýrsins, sem báðir eru komnir af; þetta
frumdýr hlýtur að hafa haft ýmsa almenna eigin-
legleika, sem voru sameiginlegir fyrir það og báðar
þessar afleiddu tegundir, en hefir þó að öllum lík-
indum að mörgu leyti verið ólíkt báðum.
Til þess að úrvalning náttúrunnar gæti fram-
kvæmt svo miklar breytingar á tegundunum, sem
orðið hafa, verður verkatíminn að hafa verið geysi-
langur, enda hafa jarðfræðingar sannað, að jarð-
myndunin. síðan lifandi verur komu fram á jörðunni,
hefir tekið geysilangan tima. Hvar, sem litið er á
jörðina, sést það glöggt, að ummyndanir jarðar-
skorpunnar verða ekki allt í einu, heldur á löngum
tíma. Hver sem vill, getur t. d. séð þess merki á
brattri sævarströnd; brimið brýtur stórgrýti úr klett-
unum, veltir því og nýr af þvi hornin eða brýtur
það í sundur; úr steinunum verður smátt og smátt
sandur og leir; en þetta tekur langan tíma; þó ein-
hversstaðar brotni af landinu, þá sér þess ekki veru-
lega merki nema á heilum öldum pó sést það
sumstaðar, ef nákvæmlega er skoðað, að sævar-
bylgjurnar hafa brolið niður heil lönd og fjallgarða
og jafnað yfir. Hve ógurlega langan tíma hefir
ekki lækjarsprænan þurft til þess að grafa sér hyl-
dýpisgljúfur, hve lengi hefir áin verið að mynda dal
eða fylla fjörð eða vatn mpð framburði sínum; og
þó hefir þetta gerzt á örstuttum tíma, þegar það
er borið saman við alla sögu jarðarinnar. Sumstað-
ar eru mörg þúsund feta há fjöll, mynduð af ein-
tómum núnum hnullungum; himinhá fjöll og víð-
áttumikil héruð hafa sorfizt niður til agna af vatns-
rennsli og sævarróti, til þess að fram leiða þessi
jarðlög, og svo hefir vatnið aptur á nýjan leik grafið
niður í þau dali og gljúfur; þetta hefir tekið sig