Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.07.1889, Side 72

224
ritað hafði herra Sturla lögrnaðr, hinn fróðasti maðr,
ok eftir peirri bók annarri, er ritað hafði Styrmir
hinn fróði, ok hafða ek pat or hverri, sem framar
greindi, en mikill porri var pat, er pær sögðu eins báð-
ar, ok pví er pat ekki at undra, pó pessi landnáma-
bók sé lengri en nokkur önnur'.
Hjer er það sagt með berum og ótvíræðum orð-
um, að hinn firsti grundvöllur Landnámu sje að
þakka Ara og Kolskeggi. Prófessor K. Maurer
hefur haldið, að Ari hafi ekki skrifað annað um
landnám enn það, sem stóð í „áttartölo“ hinnar
eldri íslendingabókar, og að þessi orð Hauks bendi
til hennar enn ekki til sjerstakrar Landnámabókar.
Við þetta er það first og fremst athugandi, að ættar-
talan í hinni eldri íslendingabók virðist ekki hafa
verið svo ifirgripsrnikil eða efnisrík, að það mætti
með sanni segja, að hún væri grundvöllur þess fjöl-
skrúðuga ritverks, sem vjer köllum Landnámu. Brot
það, sem til er af þessari ættartölu og áður va.r til-
fært, sinir það ljóslega, að sá kafli hinnar eldri Is-
lendingabókar var ekki annað enn sannnefnd ætt-
artala, og þarf ekki annað enn bera þessa ættar-
tölubeinagrind saman við hinar margbreittu frá-
sagnir Landnámu um landnámsmennina til að sjá,
að ef Ari hefði ekkert annað skrifað enn ættartöl-
una, þá væri það ekki rjett til orða tekið hjá Hauki,
að landnámssagan sje skrifuð „eftir pví sem fróðir
menn liafa skrifat, fyrst Ari prestr hinn fróði for-
gilsson ok Kolskeggr hinn vitri. þ>að sjest þó á
orðum Hauks, að hann hefur haft firir sjer tvö tals-
vert mismunandi handrit af Landnámu, annað skrif-
að af Sturlu lögmanni, enn hitt af Styrmi hinum
fróða, og að það var „mikill þorri“, er þessi hand-
1) Landn. 5. p. 15. k. (ísl. s. Khöfn 1843, I. 320. bls.).