Eimreiðin - 01.01.1897, Side 2

sig. Sje þingið þannig skipað, eru líkindi til að það bæði taki í
löggjöf sinni nokkurn veginn jafnt tillit til allra stjetta og hafi þá
þekkingu, sem er nauðsynleg til þess að geta gert það. En sje
aptur þingið þannig skipað, að sumar stjettir eigi engan fulltrúa
á þingi úr sínum flokki, en aðrar miklu fleiri, en þeim ber, þá
er jafnan hætt við, að ekki verði eins mikill jöfnuður í löggjöf-
inni sem ella, bæði af því að flestir menn eru nú einu sinni
fæddir með þeim ósköpum, að vera gjarnast að skara eld að sinni
köku, — ef ekki handa sjálfum sjer, þá handa sinni stjett — og
líka vegna þekkingarskorts á hag og þörfum þeirra stjetta, sem
engan talsmann eiga á þinginu. Þvi ójafnara sem hlutfallið er
milli fulltrúanna og hinna ýmsu stjetta í landinu, því hættara er
við ójöfnuði í löggjöfinni,
Samkvæmt manntali á Islandi árið 1890 vóru íbúar landsins
þá 70,927, og breyting sú, er síðan hefur orðið á fólkstölunni, er
svo óveruleg, að hún er ekki takandi til greina. Sje nú þetta
manntal lagt til grundvallar fyrir skipun alþingis, þar sem 36 þing-
menn eiga sæti, ættu nálega hver 2000 manna, eða því sem næst
(um 1900), að eiga sjer fulltrúa á þinginu. Og væri nú þess-
um fulltrúum skipt hlutfallslega á allar þær stjettir og atvinnu-
flokka, sem til eru í landinu, yrði sú skipting, þegar miðað er við
tjeð manntal, á þessa leið:
höfðatala fulltrúar
bændur og aðrir, sem lifa af landbúnaði .... 45,730 ... 24
sjómenn.....................................12,401 ... 6
embættismenn og aðrir, sem njóta launa af
landsfje................................ 3>°94 ... 2,
daglaunamenn og aðrir, sem enga ákveðna at-
vinnu hafa............................. 3,766 ... 2
handiðnamenn................................ 1,868 ... 1
verzlunarmenn............................... 1,737 • • • 1
þurfamenn og hreppsómagar................... 2,323 ... »
fangar eða sakamenn............................. 8 . . . »
70,927 36
í þessu yfirliti er að vísu að eins miðað við höfðatöluna í
hverjum atvinnuflokki, en ekki við tölu þeirra, sem kosningar-
rjett hafa. Þetta þarf þó varla að raska fulltrúahlutfallinu i neinu,
því eptir þvi sem hagur og ástæður manna eru á Islandi, virðist