Eimreiðin - 01.01.1897, Síða 4

4
um mönnum þar jafnan mjög tiifinnanleg. Það má nú auðvitað
segja sem svo, að þótt enginn sjómaður, handiðnamaður, verzlun-
armaður nje daglaunamaður sitji á þingi, þá sjeu þessir atvinnu-
flokkar alls eigi fulltrúalausir á þinginu; þeir hafi að eins kosið
embættismenn til að vera fulltrúa sína. Þetta er nú hverju orði
sannara; en að velja sjer fulltrúa á þann hátt, virðist óneitanlega
vera eitthvað svipað þvi að setja tóu til að passa lömb. Að selja
alla löggjöf og öll fjárráð landsins í hendur einnar stjettar —• og
það einmitt þeirrar stjettar, sem á að lifa á landsfje —það virðist
ekki neinn sjerlegur búmannshnykkur. Embættismennirnir mættu
vera miklir blessaðir englar, ef þeim yrði það aldrei að taka held-
ur ríflega til sín, þegar þeim er skipað sona haganlega við jötuna
og þeir látnir skammta sjer sjálfir eins og þeim þóknast.
Vilji menn nú sjá, hvernig þessi skipun alþingis speglar sig
i löggjöfinni, þá verður hægast að átta sig á því með því að líta
í fjárlögin. A fjárlögunum fyrir fjárhagstímabilið 1896—97 eru
öll útgjöld landsins áætluð um I2i2.7 þúsundir ög þeim skipt
þannig niður (sbr. Almanak fjóðvinafjel. 1897, bls. 66):
1. Til almennra landsþarfa (samgöngur, alþ. o. fl.) 403 þús. kr.
2. Til embættismanna (iauna, eptirlauna, mennta-
stofnana o. fl.)................................. 74Ú-8 — »
3. Til eflingar landbúnaði o. fl.................... 57.2 — »
4. —■ — sjávarútvegi.............................. 5.7 — »
alls 1212.7 þús. kr.
Af þessu má sjá, að þvi nær a/3 af öllum útgjöldum lands-
ins ganga til embættismanna og embættismannaefna. Að 'vísu
gengur ekki allt það fje, sem ætlað er til menntastofnana o. fl.
beinlínis til embættismannanna, en aptur gengur svo langt um
meira af því fje, sem ætlað er til almennra landsþarfa (alþingis-
kostnaði, samgöngufje, skyndilánum o. fl.), til embættismanna og
annara starfsmanna í þjónustu landsins, heldur en til annara stjetta
hlutfallslega, að það mun ekki fjarri sanni, að telja þeim um 2/3 af
öllum útgjöldum landsins, og stendur þá fje það, sem til þeirra
gengur, í rjettu hlutfalli við atkvæðamagn þeirra á þingi, þar sem
þeir eru 2/3 allra þingmanna. Bændurnir eru miklu lítilþægari,
þvi þó þeir sjeu 7s allra þingmanna, er þó það fje, sem veitt er
til eflingar landbúnaðinum, ekki nema rúmlega '/20 gjöldum