Eimreiðin - 01.01.1897, Page 10
10
janúar og febrúar. Fyr en þessi breyting er komin á, getum vjer
aldrei vonazt eptir að fá góða bændur, verzlunarmenn o. s. frv.
á þing, því allir þeir, sem nokkuð eru að manni, hljóta að bíða
svo mikið tjón við þingsetuna, ef þeir eiga að yfirgefa atvinnu
sína um hásumartímann, að þeir munu ekki vinna það til. Það
er því ekki nóg, þó vjer eignuðumst nóg af menntuðum og góð-
um bændum o. s. frv., því vjer fengjum þá ekki á þing með því
fyrirkomulagi, sem nú er, nema kannske hina rnestu búskussa,
senr liklega væri lítill slægur í að öllum jafnaði. Það er meira
að segja líklegt, að jafnvel nú sjeu til allmörg nýt þingmannsefni,
sem ekki gefa kost á sjer, einmitt af því að þingið er háð á sumr-
in. Það er því bráðnauðsynlegt að breyta til um þingtímann, sem
allrafyrst. En því verður þó ekki komið við fyrri en samgöng-
urnar eru konmar í enn betra horf en nú er.
Þangað til þessar breytingar eru komnar á, fáum vjer ekki
betur sjeð, en að oss sje nauðugur einn kostur að hafa marga
embættismenn á þingi. Það þarf heldur ekki að vera svo mikil
hætta, ef kjósendur þeirra gæta vel skyldu sinnar. En þeir verða
að láta þá hafa duglegt aðhald og jafnan heimta af þeim skýr og
ákveðin loforð um stefnu þeirra fyrirfram. Og gangi einhverjir
þeirra á gefin heit, þá verða menn vægðarlaust að varpa þeirn úr
löggjafarsessinum, — nema þeim takist að sannfæra kjósendur
sina urn, að annað hafi verið rjettara, þó þeir sæju það ekki í
fyrstu. Þess ber líka vel að gæta, að þótt afarmikið fje gangi nú
til embættismannaflokksins, þá er þetta engan veginn eingöngu að
kenna sjerdrægni þessa flokks á þingi. Landi voru er nú einu
sinni svo háttað, að það þarf að hafa miklu fleiri embættismenn
að tiltölu við fólksfjöldann en nokkurt annað land. Það væri ekki
sanngjarnt að saka embættismennina eða þingið um slíkt, sem
enginn getur að gert. En þó þetta sje nú svo, þá er það þó á
hinn bóginn vist, að sem stendur eru miklu fleiri embættismenn
á Islandi, en full þörf er á. Þetta viðurkenna líka margir. En
það er öðru nær en að meginþorri þjóðarinnar eða þeir forkólfar
hennar, sem mestu ráða hjá henni, viðurkenni það, því þau mál,
sem menn nú i seinni tíð hafa sett efst á dagskrá og lagt mesta
áherzlu á, ganga hjer um bil öll í þá stefnu að stofna fjölda af
nýjum hálaunuðum embættum (sbr. EIMR. II, 88). Og einmitt
sömu mennirnir, sem öflugast berjast fyrir þessari stefnu á þingi,
eru jafnan með þvi að hafa embættin sem hálaunuðust. Og hvort-