Eimreiðin - 01.01.1897, Page 43

af hertoganum, sem hafði sýnt það áður, að hann gat verið harðráður,
er því var að skipta, og ekki ósennilegt, að hann kynni að verða sett-
ur i höpt um nokkur ár, þá ásetti hann sjer að hafa sig undan kúgun-
arvaldi þessu og strjúka á burt. Einn af vinum hans, Streicher söng-
fræðingur, rjeðst til fylgdar með honum. Lögðu þeir af stað í septem-
bermán. 1782 og fóru fyrst til Mannheim, og hafði Schiller með sjer
sorgarleikinn vFiesko nder die Verschwörung zu Genua« (Fieskó eða sam-
særið i Genúu) að mestu fullsaminn, og vildi fá hann leikinn, en það
tókst ekki að syo komnu. Ekki þóttist hann að öllu óhultur í Mann-
heim sakir reiði hertogans, og fóru þeir vinirnir þaðan til Frankfurt, og
áttu mjög erfitt á þessu ferðalagi sökum fjeleysis; komu þeir eptir ýms-
an flæking til Bauerbach, sem er í grennd við Meiningen. Far bjó frú
Wolzogen móðir Vilhjálms Wolzogen, sem var skólabróðir Schillers og
ástvinur. Hún unni og skáldskap Schillers mjög og bauð honum nú
hæli og athvarf á heimili sínu. Meðan hann dvaldi þar, lauk hann við
»Fieskó« og annan sjónleik til, »Louise Miller« (síðar nefndan »Kahale
und Liehe« = vjelabrögð og ást), og hafði hann verið byrjaður á því
leikriti meðan hann var i Stuttgart. »Fieskó« er sjónleikur sögulegs
efnis og kemur fram í honum frelsishugmynd aldarinnar, en ekki eins
ofsalega og í »Die Ráuber« og ákveðnara, sem þjóðveldishugmynd.
Aptur er inntakið í »Louise Miller« að lýsa þvi, hvernig siðspilltur
hirðaraðall kúgar borgarastjettina og misþyrmir henni, og var sá leikur
nær verulega lifinu en báðir hinir fyrri, og kom átakanlega við kaun
aldarháttarins.
1783 flutti Schiller til Mannheim, með því að honum var veitt
staða við leikhúsið þar, sem leikritaskáldi, en reyndar með mjög litlum
launum; voru nú leiknir eptir hann báðir hinir síðastnefndu sjónleikir
og juku þeir skáldfrægð hans stórum. Og nú um þetta leyti æxlaðist
svo til, að Schiller fjekk lítilsháttar kynni af Karli August hertoga af
Weimar, er hann var staddur í k)mnisför við hirð landgreifans af Darm-
stadt. Gáfuð kona og menntuð, sem var í ástakunningsskap við Schiller,
frú Charlotte Kalh, stillti svo um, að hertoginn leyfði, að Schiller læsi
upp i samkvæmi hjá landgreifanum fyrsta þáttinn af sorgarleik, sem
hann fyrir nokkru síðan var farinn að yrkja út af, »Don Carlos«. Lik-
aði hertoganum vel og sæmdi Schiller hirðráðs titli (Hofrat), og vænti
Schiller, að úr þvi kynni að hefjast hagur sinn og ástæður, sem ekki
var vanþörf á, því allt til þessa hafði hann átt við þröngvan kost að
búa, þrátt fyrir frægð sína. Þar að auki var hann ekki ánægður með
stöðu sína í Mannheim, og því fór hann til Leipzig. Átti hann þangað
til vina að vitja, því ýmsir voru þar, er unnu honum svo mjög sem
skáldi, að þeir höfðu skrifað honum og boðið honum til sín, þar á
meðal auðmaður einn1, Körner að nafni; hann var lögfræðingur, ágæt-
lega menntaður og hið mesta göfúgmenni. Dvaldi Schiller nú fyrst í
Leipzig og þorpinu Gohlis þar í grend við, en síðan hjá Körner, ýmist
í húsi hans í Dresden, þar sem hann var nýorðinn embættismaður,
eða á búgarði hans í þorpinu Löschewitz, í fögrum dal við Elfuna. Á
1 Faðir skáldsins og hetjunnar Theodors Körners, sem fjell (1813) í frelsisstríði
Þjóðverja, er þeir brutust undan ánauðaroki Napóleons.