Eimreiðin - 01.05.1897, Síða 46
126
tekst betur. Þó er meiri þunglyndisbær og sorgarsvipur yfir persónun-
um í Laxdælakviðu en í Laxdælasögu.
Kviðan um Sigurð Fofnisbana, 1877, er stórskorin og tignarleg,
eins og efninu hæfir. Hún er í fjórum pörtum. I. Um Sigmund föður
Sigurðar. II. Reginn (Sigurður fæddur, vegur Fofni og Regin, ristir
brynjuna af Brynhildi á Hindarfjalli, og er því lýst með dæmafárri
snilld). III. Brynhildur (draumur hennar, Sigurður hjá Niflungum, Guð-
rún, vafurlogareið, víg Sigurðar, tregrof Guðrúnar, bálför Brynhildar).
IV. Guðrún (og Atli, Niflungavíg, dauði Guðrúnar). Morris hefur opt
höfuðstafi og stuðla í kviðu þessari, og tek jeg til dæmis um Sigurð
Fofnisbana:
»For they look on the might of his limhs and his waving locks they
see.i. Er mesta furða, hve vel hann nær kenningum og orðsnilld Eddu-
kvæðanna og Völsungu, enda hefur hann lagt sig til, því yrkisefnið er
hið ágætasta, sem nokkurt skáld getur átt, og mun það ætíð verða hin
ýtrasta skáldraun (sbr. mannraun) að yrkja um það. Richard Wagner
hefur líka ort um Völsunga í hinni miklu tóna-»tetralogi« sinni um
Völsunga og Niflunga og mun slikt aldrei fyrnast.
I »Poems by the Way« er kvæði um Hallbjörn sterka úr Land-
námu, og annað um Gunnar á Hlíðarenda. Kvæði í landsýn við ísland
lýsir ástarþeli Morrisar við Frón.
A ofanverðri æfi sinni var Morris sósíalisti og orti og ritaði margt
í þá stefnu. Honum var flest til lista lagt, þvi hann var skáld, málari,
prentari — Kelmscott prentsmiðja hans prentaði dýrari og kostulegri bæk-
ur en nokkur önnur prentsmiðja —, húsasmiður, veggtjaldasmiður o. fl.
Hann vildi ekki láta hagga einum stein í gömlum merkiskirkjum, en
alla presta vildi hann láta hengja. Jeg kom opt á fundi, sem hann hjelt
heima hjá sjer, og einu sinni' kallaði einn ræðumaður mig danskan —
hann vissi ekki betur en Island væri danskt. Reis þá Morris i bræði
og sagði, að Danmörk væri ekki þess verð að leysa skóþveng Islendings,
hvað þá heldur að kúga hann, en til þess -vantaði hana ekki viljann, en
máttinn. Oll Norðurlönd, og England með, væru andleg skattlönd íslands.
Jeg skal ekki hafa meira eptir honum af skömmunum um Dani, en ræðu-
maður kvaðst hafa sagt þetta i grannleysi og bað fyrirgefningar.
Morris var likur íslenzkum bónda ásýndum, þrekinn maður og rek-
inn saman, rauðbirkinn á hár og skegg, bláeygur og fasteygur. I klæða-
burði var hann mjög tilhaldslaus. Hann var auðugur maður og ljet eptir
sig um rniljón króna. Hann átti verksmiðju nálægt London, þar sem
ofin voru veggtjöld og smíðað ýmislegt, sem bætti hýbýlahátt Englend-
inga. Hann var mjög góðgjörðasamur maður og ör á fje við fátæka.
Peim, sem þekktu hann bezt, þótti mest til hans koma, en sumum útífrá
þótti hann vera nokkuð hrossabrestslegur, enda var hann óhlífinn í orð-
um, við hvern sem var að skipta, og fór ekki i launkofa með neitt,
sem honum mislikaði. — Kona hans og tvær dætur eru á lífi.
Lundúnum, í marzm. 1897.
Jón Stefánsson.