Eimreiðin - 01.01.1905, Blaðsíða 42
42
Að þessum rannsóknum loknum liggur næst fyrir að ræsa mýr-
arnar; því venjulega eru þær alt of votar. Að minsta kosti er
nauðsynlegt að sjá fyrir svo góðri framrás úr gröfinni, að vatn
standi ekki fyrir í henni.
Að ræslan hafi þýðingu, sést bezt á því, að í mjög votri
mýri fæst venjulega ekki nema 125 kíló, eða minna, af þurrum
mó úr hverjum teningsmetra, en ef mýrin er ræst vel, fást 200
kíló, og stundum meira, úr teningsmetranum. Upptaka og flutn-
ingur kostar jafnmikið fyrir hvern teningsmetra, hvort sem mikið
eða lítið er af vatni í honum, svo framræslukostnaðurinn borgar
sig fljótt. Að grafa niður smáholur og skilja eftir vatnsbakka við
hverja gröf, eins og gjört er víða heima, er bæði óhæf eyðsla á
efninu og mjög óhagkvæmt við vinnuna. Svo lagaðar mógrafir
eru auk þess mjög hættulegur skepnum. Að ræsa mýrina til
botns, hefur líka þann kost í för með sér, að þá er hægt að jafna
rofinu yfir botn grafarinnar, og ef grasrótin snýr upp, verður mýri,
sem allur mórinn hefur verið skorinn úr, jafngóð eða betri til
ræktunar eftir en áður. Kostnaðurinn við það er ekki svo neinu
nemi, mest hugsunarsemi og hirðusemi. Eins og mátuleg ræsla
er góð, er ofmikil ræsla skaðvæn. Að jafnaði ætti helzt að vera
75—8o°/o af vatni í mónum. Helzt ætti að haga svo til, að gröfin
yrði fylt með vatni að vetrinum, eða ef ekki er hægt að koma
því við, ætti að byrgja móstálið að vetrinum með rofi, mylsnu
eða öðru, sem fyrir hendi er, og hindra á þann hátt skaðleg áhrif
frostsins.
Hvaða aðferð sem höfð er við mótekjuna, þarf ætíð sléttan
og þurran þerrivöll. Beztur þurkvöllur er slétt, hálent, sendið
harðvelli, helzt með lágu en þéttu grasi. Slétta mela má líkleg-
ast vel nota, þar sem þeir eru til. Sé ekki völ á öðrum þerri-
velli, verður að nota sjálfa mýrina, en þá skal ræsa hana með
0,3 m. djúpum skurðum, er ekki sé lengra á milli en 10—20 m.,
svo hvergi geti staðið vatn á þerrivellinum. Sé mýrin þýfð, verð-
ur að slétta hana. Auðvitað kostar það talsvert, en sá kostnaður
næst fljótt aftur, því öll vinnan gengur langtum fljótar.
Stærð þerrivallarins fer eftir ýmsum atvikum, t. d. rúmar dag-
sláttan 40—100 smálestir af skornum mó, eftir því hvernig hann
er lagður, 35 smálestir af steyptum (voteltum) mó og 35 smá-
lestir af mótuðum (þureltum) mó.
í Danmörku er þerrivöllurinn venjulega notaður þrisvar á sumri,