Eimreiðin - 01.09.1908, Page 22
182
rúnar, sem átti Jón f’orsteinsson, en þeirra dóttir Snjálaug, móðir Eld-
jáms prests á Möðruvöllum (d. 1725), föður Hallgríms prófasts að
Hrafnagili (d. 1779), föður Þorsteins prests að Stærra-Arskógi (d. 1791),
föður séra Hallgríms (d. 1816), föður Jónasar Hallgrímssonar, »lista-
skáldsins góða.«
Móðir Guðmundar Einarssonar var Bergljót, dóttir Jóns Tómas-
sonar á Hömrum í Tungusveit, bróður Tómasar gullsmiðs í Ráðagerði,
föður Þorgríms gullsmiðs á Bessastöðum, föður dr. Gríms Thomsens.
— Bergljót, móðir Guðmundar, giftist síðar Einari Stefánssyni frá Sól-
heimum í Blönduhlíð, bróður Þorláks prests á Undirfelli í Yatnsdal.
Guðmundur Einarsson var fæddur á Starrastöðum í Skagafirði 27.
des. 1823. Um æskuár hans vitum vér ekkert, nema faðir hans segir
í æfisögu sinni, að hann hafi »kostað miklu til menningar honum«.
Komst hann í Bessastaðaskóla og var þar samtímis skáldinu Benedikt
Gröndal, og sagði Gröndal svo frá, að Guðmundur hefði þá þótt ein-
hver beztur glímumaður í skóla, enda segir Einar faðir hans um hann,
að hann hafi verið »vel knár og harðger«. í Bessastaðaskóla hefir
hann líka sjálfsagt kynst séra Magnúsi Grímssyni, því sjá má af kvæðum
Guðmundar, að þeir hafa verið vinir, og skrifast og kveðist á. Hve
lengi Guðmundur var í skóla, vitum vér ekki, en heyrt höfum vér, að
ástæðan til þess, að hann hætti skólanámi, hafi verið sú, að hugur
hans hneigðist þá að verzlun. Hann kvað og hafa verið eitthvað
við verzlun í Hofsós, en skamma stund mun það verið hafa, því rúm-
lega tvítugur varð hann sýsluskrifari í Húnaþingi, og var það til dauða-
dags, full 20 ár. Var hann þar fyrst skrifari hjá Birni sýslumanni
Blöndal, því næst hjá Arnóri Árnasen, og þá settur sýslumaður eitt
ár, er hann lézt, unz Kristján Kristjánsson tók við sýslunni. Hjá honum
dó hann á Geitaskarði, nóttina milli 4. og 5. janúar 1865, rúmlega
41 árs gamall. Hann kvæntist aldrei, en 1860 eignaðist hann son, Valtý
að nafni (ritstjóra Eimreiðarinnar) og hann arfleiddi hann að öllum
eigum sínum, nema bókasafni sínu og handritum, sem hann ánafnaði
hinu íslenzka Bókmentafélagi. Var það allmikið safn, sem hann mun
mest megnis hafa erft eftir föður sinn, og er skrá yfir handritin prentuð
í Handritaskrá Bókmentafélagsins. Hefir honum þótt geymsla þeirra
tryggari hjá félaginu, heldur en hjá einhverjum óviðkomandi, unz sonur
hans yrði fullvaxta, enda mjög undir hælinn lagt, hvort hann reyndist
nokkur bókamaður, þar sem hann var þá enn fullkominn vonarpeningur
á 5. aldursári.
Kona, sem var samtíða Guðmundi og þekti hann vel. lýsir honum
þannig:
»Hann var meðallagi hár, þreklegur, herðabreiður, hrafnsvart hár,
brún augu, frekar holdgrannur, mikið skegg, fjörlegur á fæti. Hann
var gleðimaður mikill og söng vel, og sögufróður var hann mjög.«
Hér við má því bæta, að hann var listakrifari, sem sjá má af
handritum þeim, er eftir hann liggja; er rithönd hans óvenjulega fögur
og skýr og þó jafnframt fjörleg, sem bendir á, að hann hafi líka
skrifað hratt, og við það á faðir hans, er hann segir um hann í æfisögu
sinni, að hann sé »manna fljótfæmastur við ritgjörðir.« Hann bætir og