Eimreiðin


Eimreiðin - 01.05.1912, Síða 32

Eimreiðin - 01.05.1912, Síða 32
io8 for Landets Bestyrelse, og at denne Mand dannede en ansvarlig Re- gering i Landet selv, under de almindelige konstitutionelle Formei\ og Ansvar ligeoverfor Altinget; derved vilde den hele Bestyrelse ordne sig saa godt som af sig selv.« MJS. 516—517. (1873) »Hér er eiginlega, finst mér, um að gera, að fá lands- höfðingjann hcekka'ban í jarl, eða þá einkum ábyrgðarmenn til stjórn- ar og löggjafarvald handa alþingi.« MJS. 571. II. JÓN SIGURÐSSON OG NÝLENDUSTJÓRN. I Eimr. XVII, 205—6 og 221 var sýnt fram á, að Jón Sig- urðsson hefði ekki verið fráhverfur hverskonar nýlendusambandi, heldur mundi hafa getað sætt sig við nýlendusamband og ný- lendustjórn með ákveðnum skilyrðum, einkum þeim, að samband- ið væri bygt á frjálsu samþykki íslendinga, og að Island væri ekki nefnt »nýlenda«, fremur en sum af sjálfstjórnarlöndum Breta. I sömu átt fara og þessi ummæli í bréfum hans: (1851) »»Föðurlandið« er einna sanngjarnast, og Madvíg meðal mínistranna, en hvorutveggi eru nú í kröggum og ráða engu. Pessir vilja láta okkur hafa frjálslega nýlendustjórn, og ég er heldur d pví, en á að þætta sig inn í Danmörku.« MJS. 185. (1862) »Hér er yfir höfuð að tala mikið stríð milli holdsins og andans um það, hvað langt fara skal í samband má!a við Dani. Að hafa ekkert samband, getur leitt til nýlendulaga, og að játa sig sem nýlendu, get ég ekki verið með i. Að eiga mál mörg sameiginleg við Dani, er aítur vegur til kostnaðar og inkorpóratíónar, ef til vill, og það vil ég heldur ekki. Nú er vandinn: evitare Scyllam et non inci- dere Charybdim.« MJS. 333. Tað nýlendusamband, sem J. S. á við í síðari tilvitnaninni, er það, sem Danastjórn um eitt skeið var að ota að Islendingum, og sem J. S. lýsir í NF. XXVII, 17—21 (sbr. Eimr. XVII, 205— 6). Samkvæmt því átti landið að verða nokkurskonar dönsk ný- lenda að hálfu, og að hálfu innlimað Danmörku, undir stjórn frá Khöfn, blandaðri með nýlendustjórn, að nokkru leyti eftir enskri fyrirmynd. Og þessa stjórn og samband átti að setja á stofn án samþykkis Islendinga. Slíkri nýlendustjórn barðist J. S. á móti af alefli (sbr. Eimr. XVII, 205), og má ekki blanda henni saman við þá nýlendustjórn, sem hann kvaðst geta sætt sig við og aðhylst. III. JÓN SIGURÐSSON OG RÍKISRÁÐIÐ. Til þess að koma í veg fyrir, að jarlsstjcrn sú, sem Jón Sig- urðsson áleit æskilegasta fyrir íslendinga, yrði fullkomin nýlendu-

x

Eimreiðin

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.