Eimreiðin - 01.05.1912, Síða 69

145
hvort vér lifum eða deyjum, hvort vér förum eða komum heim
aftur og taka engan þátt í sorg vorri né gleði eða brosi. Pau
veita því enga eftirtekt, þó vér segjum eitthvað, ef vér ekki sig-
um þeim um leið, eða sneypum. Og þegar þau líta framan í oss,
þá er augnaráðið ýmist flóttalegt, eins og hjá hestinum, svo vér
lesum út úr því viðbrigði og löngun til að sendast burtu, eða
sauðheimskt og þunglyndislegt, eins og hjá jórturdýrunum, sem
skoða okkur líkast því sem gagnslaust moðrusl, sem slæðist inn
með töðunni.
í öllu dýraríkinu drotnar eilífur ófriður; hvert dýrið eltir ann-
að, engum er óhult fyrir stöðugri eftirsókn, og hvert dýrið stend-
ur í sama hlutfalli hvað við annað, og böðull gagnvart fanga, eða
svangur maður gagnvart mat sínum. Manneskjan, sem er mesta
rándýrið þeirra allra, er hinsvegar eina dýrið, sem finnur verulega
til þess mikla sársauka, sem einkennir þennan volduga sorgarleik,
og virðist vera eina dýrið, sem hefir nokkrar æðri hugsjónir um
sátt og samlyndi. — I þessum dapra hildarleik, sem slær skugga
inn í sál hvers hugsandi manns, er þó einn sólargeisli til að
gleðja okkur, því eitt dýrið — en aðeins eitt einasta — hefir get-
að slitið sig út úr blindum bardaganum, og hefir lánast að kom-
ast út úr þeirri myrkursholu, sem umkringir hvern dýraflokk og
skipar honum bás innan sinna vébanda. — Petta dýr er hundur-
inn. Okkur finst máske lítið til þess koma, þó hatin þannig hafi
í rauninni slitið sig frá þeim heimi, sem honum var ætlað að lifa
í, til að kanna nýja stigu í nýjum heimi, knúður af viðkvæmri til-
finningu. En ef satt skal segja, þá er þetta eitt af því ótrúleg-
asta og óvanalegasta. sem skeð hefir í sögu lífsins.
Hvenær var það, sem þessi kunningsskapur hófst með mann-
inum og dýrinu, eða þetta stökk úr skugganum inn í birtuna?
Vóru það mennirnir, sem sóttu hundana út úr úlfa- og sjakala-
hópunum, eða komu hundarnir sjálfviljugir til okkar? Vér vitum
það ekki. Eti svo langt sem sögur vorar ná, hefir hundurinn verið
vinur okkar, — en hvað er sögutíminn ekki lítið brot af þeim
óratíma, sem engar sögur hafa verið skráðar um? — — Og svo
er vinskapurinn inngróinn eðli hundsins, að hann þarf ekki að
ganga í neinn skóla til að afla sér neinnar reynslu og þekkingar—
hann fæðist okkur vinveittur. Ef rétt er á litið, þá er vinátta ekki