Eimreiðin


Eimreiðin - 01.05.1912, Page 74

Eimreiðin - 01.05.1912, Page 74
lífinu. Hún mátti því muna tvennar tíðirnar. Efnið er sannsögulegt, og vel lagað fyrir skáld til að spreyta sig á, enda hafa fleiri skáld haft það til meðferðar. En meðferð J. P. Jacobsens ber af þeim öllum, og er það einkum stílsnildin, sem gerir það að verkum. Það er því eigi lítill vandi að þýða bæði þessa og aðrar sögur J. P. Jacobsens á aðr- ar tungur, því eigi lesandinn að fá nokkra hugmynd um meistaraskap hans, þá verður þýðandinn að hafa viðlíka tök á sinni tungu, eins og J. P. Jakcobsen á dönskunni. En hér verður eitthvað annað uppi á teningnum, þegar til þýð- ingarinnar kemur. f’ví þó dágóð tilþrif megi finna í henni á sprett- um, þá er hún samt yfirleitt hrein og bein handaskömm. Að þessu kveður svo ramt, að vér minnumst ekki að hafa séð jafn-hneykslan- legan frágang á nokkurri íslenzkri bók nú langa lengi. Þar rekur hvað annað: dönskusletturnar, málleysurnar, stafsetningarvillur, greinarmerkja- villur og prentvillur. Og af þessu öllu er bókin svo morandi, að engin tiltök eru að sýna þetta, eins og það er, því á sumum blaðsíðum er varla nokkur lína villulaus. En svo að ekki verði sagt, að þetta sé helber sleggjudómur út í loftið, skulum vér þó tilfæra nokkur dæmi, til að finna orðutn vorum stað. Snemma byrja barnamein. Undir eins á i. blaðsíðunni rekumst vér á söguhetjuna í fjólubláum nhvergarnskjóli, »sem er ermavíður eins og kirtill«. Hætt er við, að íslenzkir lesendur, sem ekki kunna dönsku, hafi litla hugmynd um, hvað »hvergarnskjóll« er. Á »hver- garn« að þýða »hveragarn« aða »hvers manns garn« ? Skárra hefði verið verkgarn, sem er hin upprunalega mynd danska orðsins (úr mlágþ. werkgarri), en einfaldast hefði verið, og næst legið, að þýða »Hver- garnskjole« með dúkkjóll (sbr. dúksvunta) eða einskeftukjóll; Það hefði verið nægilega nákvæmt, þó »Hvergarn« reyndar sé blendingsdúkur, þar sem uppistaðan er hörþráður en ívafið ullarband. Þess konar blendingsdúk brúka menn nú ekki á íslandi, en þar mundi hœrings- dúkur verða nokkurnveginn samsvarandi, og »hæringskjóll« því verða líkur að gæðum og útliti eins og »Hvergarnskjole«. — En svo var kjóllinn ermavíður eins og kirtill! Hafa menn nokkurntíma heyrt talað um að kirtill (d. Kirtel) hafi ermar? Skyldi ekki hér eiga að standa kyrtill (d. Kjortel)} En prentvilla er þetta samt ekki, því á bls. 4 stendur: »Hann rífur af henni kirtilinn og undirkirtilinn,i. sem sýnir, að þýðandinn kann ekki að gera greinarmun á »kirtli« og »kyrtli« á íslenzku, fremur en að hann kunni ekki skil á »Kirtel« og »Kjortel« á dönsku. Á sömu bls. (1) er talað um f>slaufu á brjóstinu« og vslaufur áskónum*. Eitthvað íslenzkulegra væri boróalykkja. borbaknýti eða jafn- vel tygilhnútur, sem vel mætti kalla »Slöjfe« á íslenzku, þegar tekið er tillit til uppruna og upprunamerkingar útlenda orðsins. Þar er og talað um að ganga »í stöbugum krókum«, eins og til væru líka óstöð- ugir krókar, en þessir hefðu nú ekki haggast. Nei, meiningin er nátt- úrlega í sífeldum (látlausum), krókum. En »stöðugur« lá svo nærri danska orðinu »stadig«. Á bls. 2 eru -iimorgunfrúrnari hjá nlavendel- beðunumi orðnar uppgefnar á allri mótstöðu og horfa beint framan í sólina. Menn skyldu halda, að hér væri verið að tala um einhverjar

x

Eimreiðin

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.