Eimreiðin - 01.01.1916, Page 29

29
hann ætti að skammast sín. og þakka guði fyrir, að bamið hans væri
komið í slikan stað, þar sem hún lærði að vinna sér brauð. Og svo
bætti hann við: »Slíkir feður, sem þú og hann Ólafur í Móabúð,
ídi-di-di, kunna aldrei að skammast sín.« Ólafur þessi átti 2 dætur,
gjafvaxta að aldri, á sveit.
Imba padda var 3 ár hjá foreldrum mínum, að mig minnir, og
þá farin að taka kaup. En þá kemur önnur Imba til sögunnar, er
kölluð var »rás«. Hún var 19 ára, stór og sterk, en kunni aðeins
að greiða ull, en dugleg úti. Henni var komið til okkar, og henni
var hægt að kenna. Eftir eitt ár spann hún í óvandaðan vef. Til
þess að koma slxkum börnum af sveit, var það vani, að biðja for-
eldra mína eða sýslumannsmaddömuna í Krossnesi að taka þau, og
eftif' eitt ár fengu þau dálítið kaup, því þá var búið að kenna þeim
að vinna.
Okkur börnunum var nú farið að leiðast þóf þetta, að vera að
' kenna þeim að snúa rokk. En það var betra að kenna Imbu rás,
en Imbu pöddu; því hún gerði alt vel, og var sú bezta fjósakona,
er mamma hafði haft, enda var hún hjá þeim í 12 ár. Þá fór hún
að næsta bæ, en undi þar ekki, og bað gömlu húsbændur sína að
taka sig aftur, sem þau og gerðu; og úr því dvaldi hún hjá þeim
alla þá stund, er þau bjuggu. Ég man, að hún sýndi okkur í kist-
una sína, og var hún full af fötum, þegar hún fór til Stefáns bróð-
ur míns.
Systir Imbu rásar hét Guðrún, og var henni komið í Krossnes;
þá var henni borgið Hún komst í hjónaband, en Imba mátti aldrei
heyra það nefnt. Þótt systur þessar væru fáfróðar, kunnu þær ó-
grynnin öll af bænum, bæði lúterskum og kaþólskum, og auðvitað
signingum. En nú er ekki verið að tefja sig á þesskonar kenslu. Að
minsta kosti kunna nú örfá börn Faðirvor; það er komið ofan í
neðstu hillu. í’au kunna einhvern graut innan um það, og signinguna
þekkja þau ekki. En þau kunna götuvlsur. En undantekningar eru
auðvitað frá þessu. Hverjum er þetta nú að kenna, að börnin eru
svona? Sumir kenna börnunum það, en ég ætla, að sökin sé hjá
foreldrum þeirra. Fyrir 30 árum byijaði ég að kenna fyrst, og hefi
haldið því áfram síðan í heimahúsum. Pá kunni hvert barn Faðir-
vor, og las það með guðrækni. En svona er það breytt á 30 árum.
Eiga þetta að heita framfarir?
Ætti ég að telja upp öll auknefni, sem menn og konur höfðu í
ungdæmi mínu, þá mundi langur uppi verða. Þó má geta nokkurra.
Ein kerling var t. d. kölluð Gunna »grilla«, og hafði hún mikið
skegg beggja megin við hökuna. Ég man það eitt, að engan mann
sá ég, er gerði mig eins tryllingslega hrædda eins og Gunna grilla.
Þegar hún stóð í dyrunum, og ég þurfti að komast út, þá hljóp ég
eius og örskot út Ég var þá 6—7 vetra. En Grilla var barngóð
og vildi ná í mig, en mér þótti þá dauðinn vís. Alt var á eina
bókina lært, því málrómurinn var skrækur einn hjá henni, og flá-
mælt var hún líka.
Pá voru og Guðmundur »hjú-hjú«, Siggi »lausi<, Ranka »pú«
og Magnús »götusöngur«. En trúgirnin! Það trúði öllu, þetta fólk,