Eimreiðin - 01.01.1916, Síða 46
46
Þúsund og ein nótt.
Ég minnist þess ekki, að ég á yngri árum mínum heyrði
»þúsund og eina nótt« nefnda, fyrri en sögurnar komu út, sem
Ben. Gröndal þýddi og prentaðar voru í Reykjavík 1852, og
voru þó ráðgjafasögurnar úr »Púsund og einni nótt« algengar, er
prentaðar voru í Viðey 1835.
Pegar sögur Gröndals komu að Laugardalshólum (í Laugar-
dal í Árnessýslu), þar sem ég dvaldi lengst á yngri árum, var
þar vinnukona, er hét Éuríður Jónsdóttir, ættuð sunnan úr Flóa,
en hafði verið nokkur ár í Grímsnesi, áður en hún kom að
Laugardalshólum. Éegar t’uríður heyrði, að sögur þessar væru
úr »Púsund og einni nótt«, mælti hún: »Æ, það er gaman!
Þúsund og ein nótt er svo skemtileg sögubók.« Ekki man ég
eftir,. að hún væri spurð að því, hvar hún hefði kynst þeirri
bók. —
Svo leið langur tími, að ég hélt, að enginn hefði snúið
»?úsund og einni nótt« á íslenzku, að undanskildum ráðgjafa-
sögunum og sögum Gröndals, fyr en Stgr. Thorsteinsson. En
þegar ég var kominn hér að Kjörseyri, heyrði ég konu mína
raula vísur um »Púsund og eina nótt«; sagði hún mér þá, að
Matthías faðir hennar hefði sagt, að faðir hans, Sigurður bóndi
á Fjarðarhorni, sem var mikill bókamaður, hefði átt vÞúsund og
eina nótti. og Tpúsund og einn dag«, báðar skrifaðar, og fylgdi
með, að »Púsund og einn dagur« hefði verið minni bók og
ómerkilegri. Ekki hafði tengdafaðir minn vitað, hvað af bókum
þeim varð, eftir að stjúpa hans fluttist að Brandagili og giftist
þar Magnúsi hreppstjóra Pórðarsyni. Sonur Magnúsar á Branda-
gili, með fyrri konu, var séra Jósep, er prestur varð í Breiðuvík-
urþingum í Snæfellsnessýslu og dó þar 1851, og er ekki ósenni-
legt, að bækurnar hafi lent hjá honum, og ef til vill glatast þar
vestra. Áður en séra Jósep varð prestur, var hann, að mig
minnir, um tíma barnakennari á Búrfelli í Grímsnesi, um sama
leyti og fyrnefnd Puríður var þar í nágrenni; svo mér hefir
komið til hugar, að hún hafi þá heyrt eða lesið sögur í »Éúsund
og einni nótt«.