Vísir - 08.12.1959, Qupperneq 15

JÓLABLAÐ VÍSIS
15
„Ég verð að biðja yður að
sitja rólegur," sagði litli Frakk-
inn, „annars verð ég að setja
yður niður.“
Maðurinn, sem hann ávarp-
aði, leit út yfir hliðina á hjól-
börunum, sem honum var ekið
í eftir strengdum kaðli yfir
Niagarafossa, — og hann sat
'kyrr ...
Þetta er ein af þeim sögum,
sem sagðar eru af Blondin, hin-
um frægasta allra línutrúða, og
urðu til að gera nafn hans frægt
um allan heim. Þúsundum sam-
an flykktist fólk ár frá ári til
að sjá hann leika listir sínar.
Hann vakti hrifningu fólks með
afrekum sínum; hann vakti
þægilegan kvíðahroll; hann
kom mönnum til að skellihlæja
með fyndni sinni, þegar hættan
var afstaðin.
Blondin var samt ekki hið
rétta nafn hans. Hann hét Jean
Francois Gravelet og var fædd-
ur 1824 í bænum St. Omer í
Norður-Frakklandi. Faðir hans
var bakari og hafði verið í her-
liði Napóleons við Wagram og
Austerlitz og í leiðangrinum til
Rússlands.
Þegar Blondin var aðeins
fjögra ára að aldri — viður-
nefni hans er talið stafa af því,
hve ljós hann var á hár og hör-
und — varð hann ákaflega hrif-
inn af því, er flokkur farand-
trúða heimsótti bæinn, sem
hann átti heima í, og fór að
reyna að líkja eftir þeim. Fyrst
reyndi hann að binda band milli
tveggja stóla og ætlaði að ganga
eftu- því. En er þetta mistókst,
reyndi hann að ganga á kaðal-
spotta milli girðingarstaura og
notaði veiðistöng sem jafnvæg-
isstöng. Aftur mistókst honum,
en að síðustu tókst honum að
ganga á gömlum skipskaðli, er
hann hafði bundið milli tveggja
trjástofna. Þetta afrek fannst
foreldrum hans svo mikið tii
um, að þau komu honum á
r,Ecole de Gymnase“ í Lyon.
Eftir nokkra mánuði var hann
búinn að læra allt, sem þeir
gátu kennt honum á skóla þess-
um, og hann var aðeins átta
ára að aldri, er hann kom fyrst
fram í leikhúsi bæjarins. Þar
veitti framsýnn leikhússtjóri
hæfileikum hans eftirtekt og réð
Blondin til að taka þátt í sýn-
ingarleiðangri sem „Litla undr-
íð“.
Þegar hann var níu ára hafðl
hann misst báða foreldra sína
og var orðinn einstæðingur, en
hann var þegar á góðri leið til
írama og sjálfsbjargar.
Sigurför um Bandaríkin.
Lör.gu seinna slóst hann 1 hóp
með amerískum atvinnutrúðum
og fimleikamönnum, er nefnd-
ust „Ravelarnir“, og fór með
þeim í langa sýningarferð um ,
Bandaríkin, er hófst 1855. I
New York, Boston, Fíladelfíu
og öðrum borgum landsins var
honum tekið með miklum fögn-;
uði vegna leikni sinnar og fim-
leika. Almannarómur valdi hon-
um ýms gælunöfn, eins og „Kon-
ungur línudansaranna“, „Ridd-
ari hinna æðrulausu fóta“ og
„Höfðingi hampkaðalsins“.
IMeð hverju ári bætti hann
og jók við sýningaratriði sín þar
til árið 1859, er hann auglýsti
— öllum til mikillar furðu — að
hann hefði ákveðið að ganga yf-
ir Niagarafossa á streng. Hann
hóf þegar undirbúninginn. Kað-
all var strengdur yfir hið nær
300 metra breiða gljúfur, í 160
feta hæð yfir fljótinu öðrum
megin og 170 feta feta hæð hin-
um megin. Sýningardagurinn
var ákveðinn 30. júní 1859.
Kanadiskir gufubátar fluttu
stóra hópa skemmtiferðafólks
frá Toronto og járnbrautarlest-
irnar til Buffalo Bandaríkja-
megin voru yfirfullar. Að
minnsta kosti 25 þús. áhorfend-
ur höfðu safnazt að fossunum
um það leyti sem Blondin birt-
ist, Bandaríkjamegin, og fór að
búa sig af stað.
Þegar öllum undirbúningi var
lokið og tryggilega frá öllu
gengið greip hinn smávaxni
Frakki jafnvægisstöng sína og
steig fimlega upp á strenginn og
hóf för sína yfir til Kanada.
Þegar hann var hálfnaður
yfir gljúfrið, settist hann ró-
lega á strenginn og leit stilli-
lega í kringum sig og virti
fyrir sér umhverfið í kring og
fyrir neðan sig. Síðan hélt hann
aítur af stað, en er har.n nálg-
aðist bakkann hinum megin
stanzaði hann aftur, lagðist
snöggvast endilangur á streng-
inn, stökk síðan á fætur og fór
heljarstökk aftur á bak. Að svo
búnu gekk hann hratt eftir
strengnum í áttina til Kanada-
bakkans.
Hann hafði verið um fimm
mínútur á leiðinni. Að endaðri
þessari heljargöngu, var hontun
fagnað með dvnjandi fagnaðar-
ópu.m af hinum mikla mann-
fjölda, er horði á þessá glæfra-
för af sýningarpöllum, húsþök-
um og bökkunum, og hljóðfæra-
flokkurinn lék franska þjóð-
sönginn.
Eftir tuttugu mínútna hlé
birtist Blondín aftur á strengn-
um og var nú með „ljósmynda-
tökuvél“ á bakinu. Hann gekk
um 60 metra út eftir strengnum,
batt jafnvægisstöng sína við
strenginn, leysti af sér byrðina
og stillti myndavélina og tók
á honum. Ýmsum var þá svo
nóg boðið, að steinleið jriir
nokkra áhorfendur.
Öll þessi stórfurðulega fim-
leikasýning tók um klúkkutíma
og var tekið með óskaplegum
fögnuði.
Fjórurn dögum síðar gekk
Blondín aftur yfir. fossana. í
þetta sinn gekk hann yfir í
poka úr brekánum og með
bundið fyrir augun. 16. júlí var
það scm hann ók manninum yf-
ir í hjólbörum og hótaði hon-
um að „setja hann niður“, ef
„líkingu“ af fólkinu á bakkan-
um. Að svo búnu setti hann aft-
ur byrði sína á bakið, leysli
jafnvægisstöngina og labbaði
síðan afturábak að sama bakka.
Settist á stól á strengntun.
Nokkrum mínútum seinna
birtist hann enn aftur og var
nú á leið yfir að Bandaríkja-
hlið fossanna. í þetta sinn var
hann með þungan stól, sem
hann ýmist bar eða ýtti á und-
an sér. Þegar hann var kominn
þriðjung leiðarinnar yfir, setti
hann stólinn í jafnvægi á
strengnum, settist í hann, kross-
lagði fæturna og litaðist um
eins og allt væri þetta með eðli-
legum hætti. Síðan hélt hann
aftur áfram göngunni, en áður
en hann steig á land Banda-
ríkjamegin, stillti hann aftur
stólinn af og stóð síðan á höfði
Blondín bar mann á bakinu yfir Niagarafossa. Sá er Blondín
bar var ekki síður hugrakkur.
hann hefði sig ekki htegan, eins
og segir frá í upphafi þessarar
greinav. Aftur gekk hann yfir
fossana 5. og 19. ágúst. í seinna
skiptið bar hann mann á bakinu
alla leið yfir um.
„Skröksaga“ borin til baka.
Svo ótrúleg fundust mönnum
þessi afrek Blondíns, að fólk
ætlaði naumast að trúa þeirn. í
Lundúnablaðinu ,,Times“ 13.
september 1859 er langt bréf, er
skýrir frá grein í einu New
York-blaðinu um að „að því er
snerti frásagnir af því, að
Blondín eldi miðdegisverð á
streng yfir Niagarafossunum
og mati farþcgana á gufubátn-
um „Maid of the Mist“, er sigl-
ir um fljótið neðan við fossana,
á eggjaköku, eins og manna af
himnum ofan, þá kveðst bréfrit-
arinn verða að segja sitt álit á
þessu; sem sé blátt áfram það,
að enginn Blondín sé til í heim-
inum eða að minnsta kosti ekki
við Niagara, að hann hafi aldrei
gengið yfir fossana á strengdura
streng eða slökum streng eða yf-
irleitt á nokkrum streng.“ Allt
þetta væri hreinasta skröksagá,
uppspuni, til þess að narra
ferðamenn til Niagara. Höf-
undur og upphafsmaður þessa
væri veitingamaður einn á þess-
um slóðum og sögunni haldið
á loft af starfsbræðrum hans
og járnbrautarfélögunum í
hagnaðarskyni. Þannig sagðist
blaðamanni ,,Times“ frá í írétta
bréfi sínu til blaðsins.
En þetta dæmi um heimsku-
lega tortryggni kom aðeins við-
komanda sjálfum í koll, því að
staðreyndirnar urðu ekki bæld-
ar niður. Borgarar Niágara hófu
samskot og sæmdu Blondín
heiðurspeningi miklum úr gulli
„til minja um afrek, sem eng-
inn maður hefur áður reynt, en
unnið af manni 19. ágúst 1859,
sem sé að bera mann á bakinu
yfir Niagarafossa á streng“, og
nokkrir blaðamenn frá New
York skenktu Blondín göngu-
staf með gullhnúð. Sams konar
gjöf var honum einnig afhent
frá ungum Indíánastúlkum úr
nágrenni Niagara.
Blondín fannst mikið til um
þessar gjafir og endurtók sýn-
ingu sina. 27. ágúst gekk hann
yíir fossana í gervi Siberíu-út-
laga og í handjárnum, og að
kvöldi 2. september stóð hann
á höfði á strengnum í bjai'ma af
flugeldum allt í kring.
Frinsinn bá ekki boðið.
Þetta var seinasta sýning
Blondín á þessu ári, en 1860
fór hann margar ferðir fram og
aftur yfir fossana. Merkasta
sýning hans það sumar var 14.
september, því meðal áhorfenda
í það sinn var hinn ungi prins
af Wales (seinna Játvarður
VII), er kom þá í fyrsta sinn til
Ameríku.
Prins Teddi og fylgdarlið
hans kom til Niagara um 4-leyt-
ið og var komið fyrir á frem-r
ur óvónduðum palli til að horfa
á sýmnguna Eftir að Blondín
hafði leikið hinar venjulegu list
ir sínar — staðið á höfði á
strengnum, borið mann á bak-
inu, stokkið heljarstökk —
skýrði Blondín prinsinum frá
því, að harm ætlaði nú að leika
list, sem hann hefði aldrei áður
sýnt opinberlega: hann ætlaði
að ganga á strengnum á göngu-
„stultum.“
Prinsinn maldaði í móinn, en.
Blondín sat við sitt. Hann bauð.
meira að segja prinsinum með
mtjög kurteislegum orðum, að
ganga með hann yfir á bakinu.
Pnnsinn hafnaði samt þessu
ágæta boði!
„Allir biðu nú í ofvæni eftir
því að Blondín efndi þetta of-
dirískufuUa loforð sitt og byrj-
aði á síðustu sýningu dagsins —
„stultu“-göngunni,“ sagði frétta
blaðið „Buí'falo Commercial
Advertiser“. „Við álítum, að;
allir sem sáu þetta, muni vera
á einu máli um, að þetta hafi
verið voðalegasta og fífldirsku-
lagasti leikur, sem nokkur mað-r
ur hefur framið. Margir, sem
komið höfðu til að sjá þetta litu
öðru hverju af hinum fífldjarfa
manni, af ótta við að sjá hann
missa fótanna og steypast nið-
ur í hyldýpið."
Þegar Blondín átti skammt