Aldamót - 01.01.1900, Page 11
legur kraftur þjóðarinnar er bugaöur og brotinn.
Börnin líöa nú fyrir syndir feöra sinna. Megn siöa-
spilling ryður sér til rúms. Sjálfstæöi þjóðarinnar er
horfið. Útlendir biskupar eru nú hver á fætur öðrum
sendir til landsins. þeir hugsa mest um að auka sitt
eigið vald, en lítið eða alls ekki neitt um hinn sanna
hag kirkjunnar. Plágan mikla, sem svarti dauSi er
nefndur, hrífur nálega tvo þriðjunga fólksins burt á
tveimur árum. Myrkur vanþekkingar og andlegs dofa
grúfir um þetta leyti yfir heiminum. það er eins og
afl kristindómsins hafi að vissu leyti oftekið sig, þegar
það var að leggja heiminn undir sig. Að minsta kosti
fjarar það út aftur um þetta leyti. það hverfur aldrei
framar en hafið. En á fjórtándu og fimtándu öldinni
verður fjöruborðið óumræðilega stórt, — svo stórt, að
ýmsir héldu, að hafið væri þornað upp. Hjá þjóð
vorri er þetta dimt og sögulaust tímabil. Aldrei hefir
kristindómurinn verið eins aflvana í þjóðlífi voru og
þá. Kirkjan hnígur sjálf meir og meir í faðm þeirrar
spillingar, sem hún ætlaði sér að vinna bug á og út-
rýma. Em ekki er að undra, þótt dimt sé yfir kirkju-
lífinu íslenzka um þessar mundir, þegar þess er gætt,
hve dapurt kirkjulífið er um þetta bil víðsvegar um
hinn kristna heim. Myrk og ömurleg þoka hafði lagst
yfir kristnina, svo menn naumast vissu handa sinna
skil. En ekki gleymdi drottinn þjóð vorri á þessum
tíma. Aldrei mun myrkur hinnar rómversku þoku
hafa orðið eins geigvænlegt á Islandi og víða suður í
löndum. A Islandi voru dýrlingarnir færri, ekki nærri
eins mikið áf helgum dómum og hindurvitnum, sem
skygðu á hina heilögu persónu guðdómsins. En hver-
vetna í hinum kristnu löndum átti drottinn einnig á