Aldamót - 01.01.1900, Blaðsíða 90

90
I.
Fyrst er leitast við aS svara spurningunni: Hver
er höfundur hinna svo nefndu Mósebóka ? þaS hefir
veriS alment álit manna, aS Móse, hinn voldugi leiS-
togi og spámaSur Israelsmanna, væri höfundurinn.
En eiginlega hefir þaS álit ekki veriS bygt á neinu
nema kirkjulegum munnmælum, sem hafa áunniS sér
eins konar hefS. þaS er ein af þessum erfikenningum,
sem ein öld hefir tekiS viS af annarri, án þess aS rann-
saka, viS hvaS hún hefSi eiginlega aS stySjast. því
auSvitaS getur nafniS ,,Mósebækur“ alveg eins vel
þýtt bækurnar um Móse eins og bækurnar eftir Móse.
þetta atriSi hefir nú veriS tekiS fyrir mjög rækilega, og
lærSir og trúaSir guSfræSingar þykjast vera komnir aS
þeirri niSurstöSu, aS þaS sé óhugsandi, aS Móse sé
höfundur bóka þeirra í gamla testamentinu, sem viS
hann eru kendar. Sjálfar gefa þær enga beina upp-
lýsing um þetta. því þar sem á einstökum stöSum er
sagt, aS Móse hafi skrifaS þetta eSa hitt, bendir þaS
einmitt til þess, aS hann sé ekki höfundur alls þess
ritverks, er slíkir kaflar koma fyrir í, sem þetta sér-
staklega er tekiS fram um. En svo eru mörg atriSi,
sem beinlínis benda í gagnstæSa átt. OrSatiltæki eins
og þetta: ,,þá voru Kanaanítar í landinu“ (i. Mós.
12, 6) bendir óneitanlega til þess, aS Kanaanítar hafi
veriS farnir burt úr landinu, þegar þetta var ritaS, en
þaS var ekki fyrr en löngu eftir daga Móse. — þegar
sagt er frá því, aS Abraham hafi elt herkonungana,
sem herjuSu á Lot, alt til Dan (i. Mós. 14, 14), bend-
ir þetta á hiS sama ; því bæjarnafniS Dan var ekki til
á dögum Móse ; bærinn hét þá Laish*). —þegar talaS
*) Tilraunir hafa verið gjörðar til að samríma þetta eins