Dagblaðið Vísir - DV - 22.02.1983, Blaðsíða 30

30
DV. ÞRIÐJUDAGUR 22. FEBRUAR1983.
VJðskiptaþing Verslunarráðs
íslands á Hótel Loftleiðum
— lögð varfram
skýrsla um úrbætur
í efnahagsmálum
Vigdís Finnbogadóttir, forsetí íslands, var gestur viðskiptaþings. Aðrir við borðið eru Ragnar S. Halldórsson, formaður Verslunarráðs
Islands, Árni Arnason, framkvæmdastjóri Verslunarráðs, Hjaiti Geir KriStjánsson forstjóri og iræðustóli er Harris lávarður.
DV-mynd GVA.
Verslunarráö Islands hélt Viö-
skiptaþing á Hótel Loftleiöum 16.
febrúar. Dagskrá þingsins var í stór-
um dráttum þannig að setningarræö-
una hélt Ragnar S. Halldórsson, for-
maöur Verslunarráösins, Matthías
Johannessen ritstjóri hélt ræöu sem
hann kaliaöi „Athafriaskáld”, Harris
lávaröur af High Cross, fram-
kvæmdastjóri Institute of Economic
Affairs, flutti erindi um samkeppni í
atvinnulífi og stjórnmálum. Lögö
var fram mjög ítarleg skýrsla um
aðgerðir í efnahagsmálum sem kall-
ast .í’rá oröum til athafna”. Fram-
sögu höföu Ölafur B. Thors forstjóri
og Þóröur Ásgeirsson forstjóri. Loks
fluttu nokkrir menn sjónarmið sín úr
atvinnulífinu.
1 efnahagsmálaskýrslunni er þessi
greining á vandanum í efnahagslífi
Islendinga:
Erlend skuldasöfnun er of mikil.
Framleiðsla hefur dregist saman og
ekkert nýtt hefur komiö í staöinn.
Fiskiskipaflotinn er of stór.
Skattheimta er of há.
Ríkisútgjöld eru of mikil og ríki jafnt
sem einstaklingar eyöa um efni
fram.
Farið er nákvæmlega út í hvaöan
skattpeningarnir koma og hvert þeir
fara, hvemig launakostnaöur fyrir-
tækis sé, hver inneign landsmanna í
bankakerfinu sé í hlutfalli viö þjóöar-
tekjur, erlendar lántökur og
greiðslubyröi þeirra og margt
annaö. Birtur er listi yfir hvemig
eigi aö skera ríkisútgjöld niður í ár
um 2000 milljónir króna og annar
listi þar sem ákveðnar aögerðir í
efnahagsmálum á árinu eru settar á
ákveöna daga, allt til 1. janúar 1984.
Sem dæmi má nefna: 1. júní —
Niöurgreiðslur afnumdar, tollar og
vömgjöld af byggingarefnum og
búnaöi til bygginga lækkuð um 140
m. króna. 1. júlí — Skattlagningu
gjaldeyrisviöskipta hætt, vörugjald
lækkaö í 20% í báöum gjaldflokkum,
endurskoöun tolla- og vörugjalda
tekur gildi. 1. ágúst — Söluskattur
lækkar um 3,0 stig. Sala aflakvóta
vegna síldveiða og loönuveiöa hefst.
Niðurlagsorö skýrslunnar segja
talsvert um innihald skýrslunnar og
boðskap: „Jafnvægi í efnahagslíf-
inu, frjálsræöi í atvinnulífinu og
samkeppni á jafnréttisgmndveUi em
þau markmið sem vinna á að. Við
þau skilyrði mun atvinnulífið meö
einkareksturinn í fararbroddi geta
svarað kröfum fólks um bætt lífs-
kjör.”
JBH
Koma verðbólguhraðanum nið-
ur fyrir25% í árslok 1983
— rætt við Kjartan Stefánsson blaðaf ulltrúa Verslunarráðs íslands í tilefni af viðskiptaþingi
— Hver eru helstu markmiöin í
þessari áætlun viöskiptaþingsins?
„Helstu markmiðin em aö koma
veröbólguhraöanum niður fyrir 25%
í árslok 1983. Þá yröi heildarverö-
bólgan á árinu um 40%. Þetta er gert
meö því aö lækka skatta, aðallega
óbeina skatta um 2000 milljónir og
skera niöur ríkisútgjöld um sömu
upphæð á móti. Samhliða þessu em
aðgerðir til aö auka sparnaö í þágu
aröbærs atvinnurekstrar og arö-
bærrar fjárfestingar, aögeröir til aö
auka framleiöni í atvinnulífinu,
koma á frjálsræöi og örva sam-
keppni sem miðar að því að lækka
vömverö. En fyrst og fremst er
stefnt aö því aö ná veröbólgunni
niður.”
— Þiö setjið upp lista yfir þaö sem
á aö skera niður af ríkisútgjöldum.
Hvernig er þetta reiknaö út?
„I liðnum „Framlög til sjóða í f jár-
lögum 1983” er tekin fjárlagatalan
eins og hún er þar og skorin niöur um
71.8%”.
— Þarna em tveir liðir lang-
hæstir, Lánasjóöur íslenskra náms-
manna og Orkusjóöur. Hvers vegna
þeir tveir?
,,I fjárlögum eru þessir sjóöir
stærstir. Liðurinn „Framlög til
sjóða” er skorinn niöur um þessa
prósenttölu og niðurskurðinum
jafnaö hlutfallslega á alla sjóöina.
Líka má segja þetta meö öörum
orðum: Eftir 1. apríl veröi ekkert
framlag úr ríkissjóði í neinn þessara
sjóða vegna þess aö þeir hafa þá
fengið sína upphæö á fyrstu þrem
mánuðumársins.”
— Ríkissjóður hlýtur aö vera
skuldbundinn til aö greiöa fé í ýmsa
af þessum sjóðum. Er þessi áætlun
þá möguleg nema að breyta
lögunum?
„Þaöþarf júaöbreyta lögum.”
— Á öðmm staö geriö þiö ráð fyrir
kosningum í apríl. Þaö þýðir þingrof
mjög fljótlega og þá verða varla
gerðar miklar lagabreytingar. Er
þetta þá raunhæft?
„Þaö er ekkert sem segir að þing
eigi ekki aö starfa að vori, hausti eða
hvenær sem er. Þetta er alveg mögu-
legt efmennvilja.”
— Á einum staö stendur: „Skatt-
heimtan brenglar orðiö allt atvinnu-
líf. Viðskiptin færast úr verslununum
í húsasundin. Viöskiptasamningar
taka miö af skattlagningu viöskipt-
anna og mögulegum undandrætti frá
skatti.” Hvaö er átt við?
„Þaö er einfaldlega veriö aö segja
þaö sem er staðreynd og kölluð svört
atvinnustarfsemi, aö þjónustustarf-
semi er söluskattskyld og verið aö
inna hana af hendi af mönnum sem
gefa ekki reikninga. Dæmi er ef farið
er meö bíl og látið gera viö hann
einhvers staðar og síöan semja
eigandinn og viögerðamaöurinn sín á
milli um veröiö. Einnig er veriö að
skattleggja innflutning og ákveönar
kvaðir lagöar á innflytjendur, álagn-
ingu er haldið í lágmarki þannig að í
sumum tilfellum nægir hún ekki
fyrir kostnaöi. Þá skapast möguleiki
fyrir þessa töskuheildsala sem eru
þá erlendir menn og hafa aðsetur á
hótelherbergjum. Stundum er
auglýst í blöðum að veriö sé aö
kynna vörur í heimahúsum og
annars staðar. Þaö er vegna þess aö
þessi starfsemi er skattlögð þaö
mikiö aö menn eru aö finna sér leiðir
framhjá skattlagningunni. Ekki er
þar með sagt aö þó þessir menn geti
selt þjónustuna ódýrari aö hag-
kvæmara sé aö reka hana með
þessum hætti. Hins vegar hafa menn
möguleika á að skjóta sér undan
skatti.”
— Hver er stefnan í heilbrigðis- og
menntunarmálum?
„Viö viljum aö einkaaöilar taki aö
sér rekstur í ,heilbrigöisþjónustunni
og skólamálum.”
— Þið segið aö eigi aö auka hlut-
deild einkaskóla í kerfinu. Að hvaöa
leyti væru þeir betri?
„Þaö er náttúrlega fyrst og fremst
samkeppnin sem leiðir til þess aö
þjónusta þessarar stofnunar batnar
og einnig aukin hagkvæmni. Sérstak-
lega veröur að vekja athygli á þvi
að þarna eru gífurlega miklir
peningar sem ríkiö hefur undir
höndum. Máliö er — fáum viö eitt-
hvaö fyrir þessa peninga? Viö erum
að vekja athygli á þeirri spumingu.
Viö tölum um aö einkaaöiliun sé
gefinn kostur á aö stofna og reka
skóla og bjóöa þessa þjónustu á sem
hagkvæmastan hátt.”
— I kaflanum um markmiö stendur:
„Reynsla annarra þjóöa hefur sýnt,
að ekki er unnt aö ráöa niöurlögum
óðaverðbólgu nema meö snöggu
átaki. I janúarhefti News from Ice-
land 1983 vekur dr. Þráinn Eggerts-
son athygli á þessari staöreynd.” Er
„snöggt átak” ný „leiftursókn”?
„Viö höfum nú ekki verið í neinni
nafnagift meö þetta og má kalla þaö
hvaö sem er. Spurningin er hvort viö
séum aö taka ákvarðanir á grund-
velli þekkingar og reynslu eöa á
grundvelli einhverrar óskhyggju eða
blekkingar. Ef menn ætla sér aö ráða
niðurlögum veröbólgunnar veröur
fólkiö aö sjá árangur strax. Miöaö
viö þær aðstæður sem viö búum við
álíta flestir fræöimenn aö kveöa
þurfi veröbólgu niður meö
samræmdum, snöggumaögeröum.”
-JBH.
Kjartan Stefánsson.