Dagblaðið Vísir - DV - 01.03.1983, Blaðsíða 13

DV. ÞREÐJUDAGUR1. MARS1983.
13
DOLLARATEKJUR
AFÓDÁÐAHRAUNI
Eftir hina mildu daga í byrjun föst-
unnar, brá okkur á Suðurláglendinu
nokkuö í brún, þegar hann byrjaði allt í
einu aö snjóa á laugardaginn; snjóa
með stórum ísvotum flyksum, sem
voru á stærð viö 400 króna frímerkin,
þessi með kýrhausnum, sem nú er víst
ekki lengur hægt að nota á almenn
bréf, enda eru þau búin að vera í gildi
síðan fyrir jól. Áöur en varði var kom-
in alhvít jörð.
Auðvitað vissum við, að veturinn var
ekki liðinn, en veðrið hafði verið svo
milt. Volgt regnið minnti meira á blóm
og garðvinnu en á snjódekk og lærbrot
vetrarins.
Hafið var þó í þungu skapi alla vik-
una og það braut á Hraununum með
heljardrunum. Nýliðin vika hefur því
ekki verið skemmtileg hjá vertíðarsjó-
mönnum, þar sem fáeinir menn eru að
reyna að vinna fyrir þ jóðinni, sem ekki
lætur nú allt of vel af kjörum sínum nú
um stundir, þegar litið fé er til rann-
sókna, ef frá er talinn reikningur þing-
flokkanna, sem fær 63 út úr dæminu
um lífsgátuna.
Hin pólitísku lífskjör á SV-horninu,
eiga svo hér eftir að miðast við árið
1959, en ekki 1944, þegar þeir töldu
okkur trú um að þeir væru að stofna
lýðveldi.
Um helgina var mest rætt um kapal-
sjónvarpið og um alþjóölega rallið,
sem halda á í sumar.
Það vakti athygli manna, aö stjórn-
völd ráðast fyrst að kapals jónvarpinu í
Breiðholti í Reykjavík, en ekki aö
kapalstöö í einhverju notalegu kjör-
dæmi úti á landi, sem þó hefði verið
auövelt. Til dæmis eru starfræktar
margar kapalstöðvar í kjördæmi
dómsmálaráðherrans, í kjördæmi
samgönguráðherrans, sem fer með
fjarskiptamál, að ekki sé nú minnst á
kjördæmi menntamálaráðherrans,
sem fer með æðstu völd í málum Ríkis-
útvarpsins.
Gæti það stafað af því að í kjördæm-
um ráðherranna eru lýðréttindin meiri
en í Breiðholtsjökli? Aðeins fimmti
hver maður hefur kosningarétt í Breið-
holti?
Allavega er hagræði að þessu fyrir
strjálbýlisþingmennina, sem nú sleppa
viö að útskýra þaö fyrir kjósendum
sínum, að eftirleiðis verður aöeins um
tvennt að velja. Að horfa á íslenska
sjónvarpið, eða kaupa video sem kost-
ar þr jár milljónir gamlar.
Ekki byði ég a.m.k. í þingmannsefni
úti á landi, sem kæmi í þorp, eða bæ,
þar sem sýslumaðurinn væri búinn að
loka fyrir kapalsjónvarpið.
Nei, þarna hefur önnur jarðvinna og
aðrar linur haft meira að segja en
kapalkerfið í Breiðholtsjökli hjá Video-
son.
Eflaust veldur þetta mikilli gleði hjá
Alþýðubandalaginu, þótt eigi skuli um
það spáö hér, hvort verður ofan á
Kabúlsjónvarp ríkisins, eða kapal-
stöðvar almennings. Það síðarnefnda
byggist auðvitað á því að enginn meö
fullu viti endist til þess aö horfa á Sjón-
varp E1 Salvador öll kvöld vikunnar.
Það kemur sér lika einkar vel í kosn-
ingabaráttunni að geta neytt Islend-
inga að sjónvarpinu núna, þegar Al-
þýðubandalagið er búiö að lækka kaup-
ið með lögum, 14 sinnum í röð, sitjandi
í ráðherrastólum. Og ekki hefur
kommúnistum vegnað betur á öðrum
stöðum, til dæmis í hermangi. Þeir
standa illa, þrátt fyrir aðnú eru „fast-
ir þriðjudagsfundir” byrjaðir aftur hjá
hemámsandstæðingum. Þann hátt
hafa kommamir alltaf á, þegar líður
að kosningum. Bifreiðauppboð hjá
Sölu vamarliðseigna em svo á mið-
vikudögum.
Hitt málið, sem fólk ræddi um helg-
ina, var alþjóðlega ökukeppnin, eða
rallið, sem halda á hér á landi í sumar.
Það er að segja ef eigendur landsins
leyfa þaö, búnaðarþing og náttúru-
gripasafnið á Akureyri. Einnig hefur
náttúruverndarráð fengiö málið til
afgreiðslu, en ráðið starfar yfirleitt
með sama hætti og vegabréfaútgáfa
Sovétríkjanna. Segir bara nei.
Það var að vísu vitað fyrir, að bænd-
ur og búnaðarþing telja aö hálendið sé
fyrst og fremst til að éta það. Það er að
segja af sauðkindinni, sem er ágætt
sjónarmið út af fyrir sig, og alls ekki
verri aðferð við landeyðingu en aðrar,
sem reyndar hafa verið.
Ég held að almenningur sé ekki eins
sannfærður um að banna eigi þetta al-
þjóðlega rall, því það er ekki á hverj-
um degi, sem Islendingar hafa hálfa
milljón dollara í tekjur af Odáða-
hrauni. En þetta er sú upphæð, sem
talið er að útlendingamir skilji eftir sig
í landinu, nettó.
Þar á ofan er þetta mikil auglýsing
og peningaveltan eykst í ferðaiðnaðin-
um.
Af landi hafa menn að sjálfsögðu
áhyggjur alla daga.
Hálendisakstur, undir eftirliti, er þó
af tvennu illu betri en hinn gegndar-
lausi óbyggöaakstur mnlendra og er-
lendra ferðamanna á torfærubílum
um landiö, á hverju sumri. Hann hefur
valdiö tjóni. Menn hafa skrifað þessa
sögu með prentstöfum í undirhlíðar
Vífilfells, svo dæmi séu nefnd.
Kjallarinn
Sunnlendingar munu eftirleiðis, sem
hingað til, framleiöa ál handa Akur-
eyringum.
En er það ekki nokkuð langt gengið
að banna mönnum aö aka merkta vegi,
bara af því að þeir spyrja aö því? Eins
vel þótt fyrir liggi, að gjaldeyristekjur
muni skipta milljónum króna.
Það kann að vera fræðilega rétt að
standa, í nafni vísinda, með ormum og
örvemm. En þarf ekki að standa með
Islendingum líka öðm hverjuí náttúr i-
vemdinni? Þjóðin þarf á gjaldeyri að
halda, ekki síður en mikilli ormafræði.
Alhvít jörð var á Suöurláglendinu á
sunnudag. Góa var komin í hreint, í
landinu, þar sem teljandi munur er
ekki lengur á vísindum og fáfræði.
Jónas Guðmundsson,
rithöfundur.
Jónas Guðmundsson
Á hinn bóginn hefur veriö frá því
greint, að ökumenn í þessari keppni
munu aka leiðir, sem þegar era á opin-
berum vegakortum, ef fáeinir línuveg-
ir (með háspennulínum) eru undan-
skildir. Og þaö einkennilega viö þessa
ökukeppni er það, aö ökumenn ráða
því ekki sjálfir hvaða leiö þeir fara.
Áfangar era stuttir og eftirlitsmenn
verða á landi og í þyrlum. Þeir færa sig
milliáfanga.
Auðvitaö er margs að gæta í um-
hverfismálum. Til dæmis bjargaði
náttúrugripasafnið á Akureyri Eyfirð-
ingum naumlega frá stóriðju á dögun-
um. Þannig að óhreinar þjóöir og
ÞAÐ ER VITLAUST GEFIÐ
„Og þótt þú tapir það gerir ekkert til
því það er nefnilega vitlaust gefið.”
SteinnSteinarr.
Á þessum síöustu og verstu tímum
þegar vísitalan er enn einu sinni gerð
að kosningamáli koma mér þessar
ljóðlinur Steins oft í hug. Sl. haust
var okkur í miðstjórn A S I fengin í
hendur hugmynd af nýju
viðmiöunarKerfi vísitölu, auðvitað
vora þessar hugmyndir á svo loðnu
og flókru stofnanamáli að þær voru
illskiljanlegar venjulegu fólki. Samt
leist mér svo illa á þær aö ég lagði til
í grein, sem ég skrifaði í DV, að
vísitalan yröi lögð niður. Síöan þá
hefur þessi skoöun mín styrkst.
Launamisréttið í landinu er orðið
svo voðalegt að það hlýtur að skelfa
hvern mann sem í hjarta sínu trúir á
jöfnuð og bræðralag. Vísitölufjöl-
skyldan hefur í dag 32—35 þús. í
meðallaun á mánuði og þriðjungur
úrtaksins er með 47 þús. á mánuöi.
Vísitölufjölskyldan nú er hjón með
1,98 barn, auðveldara er að segja
hjón með tvö börn. Hjónin eru vafa-
laust á besta aldri og tæplega vinna
þau á réttu taxtakaupi. Inni í mynd-
inni er ekkert af einhleypu fólki ekkj-
um, einstæðum foreldram, oft með
börn og unglinga á framfæri, eldra
fólki og fólki meö skerta starfsorku.
Eg fullyrði aö í hverju stéttarfélagi
hér á Reykjavíkursvæðinu er fullt af
einstaklingum með innan við 12 þús-
und á mánuöi bæði í ASI og BSRB.
Þingmenn og aðrir spekingar segja
að hér sé um lítinn hóp að ræða. Ég
spyr hvemig vita þeir það?
Það er ekki eitt, heldur mörg ljón á
veginum þegar óskaö er eftir að
fundin sé tala þessa fólks, hún fröken
tölva sem svo óspart eys úr sér
upplýsingum sem oft reynast
neikvæðar þegar gengiö er til samn-
inga, hún getur ekkert sagt þegar
þessi hópur er annars vegar.
Kannski er hún svona brjóstgóð að
hún vill ekki hryggja þá hjartahlýju
menn sem í tíma og ótíma tala um
hvað þeir vilja gera fyrir þá sem
verst eru settir. En þetta er gleymt.
Hópurinn, sama fólkið sem vóg salt á
borðbrúninni eða féll niður þegar
láglaunabótum var úthlutað sællar
minningar. Þetta fólk er dæmt til að
tapa þegar verðhækkanir dynja yfir
viðnýja vísitölu.
Tökum tæmi: Vísitala hækkar um
10%, þú hefur 10 þúsund í mánaðar-
Kjallarinn
Bjarnfreðsdóttir
laun, þú færð 1 þúsund í bætur, en
hafirðu 30—70 þús. í mánaðarlaun
færðu 3—7 þús. í bætur. Sem sagt,
litli maðurinn fær sáralítið bætt og
stynur auk þess undan því sem
hátekjumaöurinn tekur glaðbeittur
við.
Litli maðurinn á fátt sér til varnar.
Þó á hann enn sinn atkvæðisrétt og
atkvæöi hans vegur það sama og
hinna.
Vísitalan afnumin
til reynslu
Að öllu þessu athuguðu legg ég til
að vísitalan verði afnumin í tvö ár til
reynslu, jafnframt verði gerðar
ýmsar ráðstafanir. Eg tel aöeins
tvær upp í þessari grein þó ég hafi
margar fleiri í huga, en þessar þarf
aðgerastrax.
I fyrsta lagi á aö hækka tekju-
tryggingu veralega og sú hækkun á
einnig að ná til þeirra sem sækja
laun til almannatrygginga. I ööru
lagi á að gera málin upp í desember
ár hvert og sú kaupmáttarskerðing,
sem verður, að fullu bætt, öllum
jafnt.
Nú á aö kjósa, tvisvar frekar en
einu sinni. Ef að vanda lætur verður
öllum vandamálum troðið niður í
skúffu fram yfir seinni kosningar. Þá
verður veröbólgan trúlega komin um
eða yfir 100%. Atvinnuleysi er þegar
farið að gera vart við sig, fleiri at-
vinnufyrirtæki komast í þrot,
nauðungaruppboð hrannast upp
vegna vaxtaokurs og minnkandi
greiðslugetu. Á meðan þingmenn
eyöa tíma í að semja í gluggaskotum
um hver eigi aö draga hvem á þing,
fljótum viö öll að feigöarósi. Er ekki
mál til komið aö sameinast um að
finna ráð við vandanum? Liggur
ekki meira á að finna lausn á efna-
hagsvandanum en r júka nú í tvennar
kosningar? Hvernig sem dæminu er
velt þá er eitt víst, sú stjórn sem
tekur viö í sumar eöa haust veröur
að taka ákvarðanir. Þaö er ekki
endalaust hægt að hella olíu á verð-
bólgubálið og leggja nýjar og nýjar
skuldir á afkomendur okkar. Ef sá
andi ríkir áfram sem hefur ríkt í
þjóðfélaginu lengi að þeir sem mest
hafa skuli mest fá, þá óttast ég
alvarlega um það fólk sem ég ber
mest fyrir brjósti. Nú er mál til þess
komið að standa upp, hrista fölsku
spilin úr ermunum, stokka upp og
gefa rétt.
Aðalheiður Bjarnfreðsdóttir,
formaður Sóknar.