Dagblaðið Vísir - DV - 07.12.1985, Blaðsíða 33

DV. LAUGARDAGUR 7. DESEMBER1985.
33
Menning
Menning
Við nýtt Dómkirkjuorgel
■3 Q Leiðandi merki
13 HI lVl\Sr í hágæða-litskjám
Tónlistardagar Dómkirkjunnar, orgel-
tónleikar 2. des.
Við orgelið: Martin Hunger Friðriksson.
Efnisskrá: Jón Nordal: Toccata; Georg
Böhm: Prelúdía og fúga í C-dúr; Johann
Sebastian Bach: Prelúdia og fúga í
Es-dúr BWV 552, Pastorale í F-dúr BWV
590; Max Reger: Fantasía og lúga um
nafniö Bach op. 46.
Það hefur víst ekki farið fram hjá
neinum að í Dómkirkjunni í Reykja-
vik hefur verið unnið að gagngerum
breytingum í haust. Gólf var tekið
upp og fært í það sem talið er því
næst upprunalegt horf. Mesta breyt-
ingin eru þó orgelskiptin. Gamla
orgelið, sem orðið var lúið, var
numið brott og nýtt sett í staðinn.
Nýja orgelið var vígt sem konsert-
hljóðfæri á þessum tónleikum.
Frjálst, en þó
glittir í gamalt
Það var vel til fundið að frumflytja
verk Jóns Nordals, Toccata, sem
hann samdi í minningu Páls ísólfs-
sonar, fyrst allra verka á hið nýja
orgel. Tjáning Jóns í Toccötunni er
frjálsleg en víðast glittir þó í hið
gamla form í gegn. Og hér var strax
gefið tækifæri til að sýna hverju hið
nýja hljóðfæri bjó yfir því það var
mikill kraftur í framsetningunni og
með því vitnað til gamla Páls þegar
hann lét blása á fullu.
Næst var á dagskrá Prelúdía og fúga
eftir Georg Böhm, sem lék á orgel
og skáldaði í Lúneburg. Talið er
næsta víst að Bach hafi numið eitt-
hvað hjá honum og hann taldist
fyrstur manna hafa samið franskan
forleik í fullri lengd fyrir sembal.
Prelúdían var löng og ekki var fúgan
eins rismikil og efni stóðu til en
merki bar stykkið þó þess að Böhm
hefði þekkt vel á hljóðfærið þótt
skáldgáfuna hefði hann kannski ekki
í jafnríkum mæli.
Kynningarþátturinn
Eftir meistara Bach komu svo Es-
dúr prelúdían og fúgan BWV 552, það
máttuga og fræga verk og Pastorale
í F-dúr BWV 590, verk af allt öðrum
toga og svip. En val þessara ólíku
verka gaf til kynna fjölbreytni sem
greinilega virtist megininntak verk-
efnavalsins á tónleikum þessum.
Undir það flokkast líka fyrst og
fremst upptaka þess þykka grauts
sem Max Reger sauð um nafnið Bach
og var síðast á efnisskránni. Kynn-
ingarþátturinn virtist mestu ráða við
efnisvalið og að undanskilinni Toc-
cötu Jóns Nordal og Es-dúr prelúd-
íunni og fúgunni er ég hreint ekki
viss um að þetta efnisval hefði orðið
ofan á ef Marteinn hefði valið verk
að sínu skapi. En áheyrendur fengu
að kynnast nýja hljóðfærinu í kraft-
miklum og ákveðnum leik Martins,
sem virtist njóta út í æsar að þreifa
á möguleikum hins nýja og veglega
grips.
Um iljar og eyru
Með nýja orgelinu hafa orðið mikil
umskipti. Þegar sterkt er „registrer-
að“ verkar hljómurinn hvassari en
úr gamla hljóðfærinu, en það er svo
margt nýtt í persónuleika þessa org-
els sem ekki er svo auðvelt að átta
sig á í einu vetfangi. Stór hluti nýja-
brumsins er líka nýja gólfið sem við
fingursnertingu virðist skila tónun-
um í kórréttum titringi, rétt eins og
sá hátæknilegi og fokdýri gripur
„fonátor“. Það gefur auga leið að
þegar áheyrandinn getur skynjað
undirtón pedalradda jafnt um iljar
sem eyru þá verða áhrifin margföld.
Metið út frá þeim áhrifum sem skynj-
uð urðu á einum ákveðnum stað á
efra palli nálægt orgelinu og á einum
Gætirðu hugsað þérað
breyta sögu rokktónlistannnar.
Marteinn Hunger Friðriksson.
Tónlist
EYJOLFUR MELSTED
ákveðnum tónleikum er ástæða til
að gleðjast mjög yfir breytingum og
endurnýjun á húsi og veglegu, fagur-
hlj ómandi orgeli.
“ EjM
Vegna sérstakra samninga við BARCO getum við
nú boðið BARCO litskjái, 22 tommu og 27 tommu,
á sérstöku kynningarverði fram að áramótum. Þess
má geta að IBM víða um heim hefur valið BARCO
skjái bæði til kennslu og einnig þar sem verulegrar
upplausnar er þörf, svo sem „Image processing og
grafík". BARCO litskjáir eru taldir vera „Industri
standard" hjá flestum sjónvarpsstöðvum í Evrópu.
Við viljum benda fyrirtækjum, stofnunum og skólum
á þetta einstaka tækifæri til að eignast hágæðaskjái
á frábæru verði.
22 tommur
kr. 39.100,-
27 tommu,
kr. 47.900,-
□
'entrum hf.
Hafnarstræti 20, box 56/342,
Söludeild, simi 26230.
Tæknideild, sími 621311.
121 Reykjavík.
Chrysler Le Baron Medallion
1979, V8 318, sjálfskiptur,
vökvastýri, allir fáanlegir
aukahlutir, skipti æskileg á
Alfa Romeo Alfasud '80-
'82 eða Dodge pickup
'79-'82.
gott
Dodge Charger 2,2 1982, 4
cvl„ framdrifinn, sjálfskipt-
ur, vökvastýri o. fl„ kom nýr
á götuna '84, ekinn aðeins
9.000 km, skipti á Alfa
Romeo Alfasud '80-’82
eða Dodge pickup’79-'82.
Chrysler Le Baron Medallion
1979, ekinn aðeins 57.000
km, V8 318, sjálfskiptur,
vökvastýri o. fl. Einn eig-
andi, skipti á ódýrari Alf-
asud '80-'82 eða Dodge
pickup79-'82.
Volvo 144 1971, alveg ótrú-
lega góður bíll, yfirfarin
vél, nýleg vetrardekk og
sumardekk á felgum, út-
varp/segulband.
Bronco 1966, ódýrt og
farartæki sem kemst leiðar
sinnar í vetur. Góð kjör.
CHRYSLER

Opiö í dag 1—5
JÖFUR hf
Kópavogi - Sími 42600
Notaðir