Dagblaðið Vísir - DV - 16.06.1986, Blaðsíða 20

20
DV. MÁNUDAGUR 16. JÚNÍ 1986.
OPK>:
VIRKA DAGA 9-18
HÁRGREIÐSLUSTOFA
VITASTÍG18 A
SÍM114760
Menning__________Menning___________Menning
Grand finale
á listahátíð
Listahátíð í Reykjavík
Tónieikar Vínarkvartettsins í Gamla bíói
15. júni.
Efnisskrá: Wolfgang Amadeus Mozart:
Strengjakvartett í C-dúr KV 465; Alban
Berg: Strengjakvartett op. 3; Franz Schu-
bert Strengjakvartett nr. 14 í d-moll D 810.
Þegar ófriðnum mikla, sem við
köllum heimsstyrjöldina fyrri, lauk
stóð gamla Dónárkeisaraveldið,
Austurríki Ungverjaland, uppi lim-
að í nokkur þjóðríki. Þýska Austur-
ríki var orðið að smáríki með
íbúafjölda á við Svíþjóð og efnahags-
lega nærri ósjálfbjara eitt sér og án
stuðnings hinna sérhæfðu fram-
leiðslueininga Dónárveldisins sem
var hrunið.
Sendiherrar stórveldis
En þótt gamla stórveldið yrði að
smáríki í flestu tilliti hélt það samt
velli sem stórveldi á einu sviði að
minnsta kosti, í tónlistinni. Það er
svo oft að þegar talað er um Austur-
ríkismenn og tónlistarlíf þeirra
finnst mönnum sjálfsagt að bera þá
saman við margfalt fjölmennari
þjóðir og telja jafiiingja. Jafnvel
heyrir maður stundum sagt sem svo
að eðlilegt sé að stórþjóð eins og
Austurríkismenn eigi blómlegt tón-
listarlíf.
En sú langa og glæsilega stórveld-
ishefð, sem Austurríkismemi eiga,
getur stimdum þvælst fyrir. Þannig
á nýsköpun ekki eins greiða leið að
eyrum áheyrenda þar eins og til
dæmis hjá okkur sem skortir þessa
löngu glæsilegu hefð.
Sendiherrar þessa stórveldis, Vín-
arkvartettinn, komu til að ljúka
tónlistarþætti Listahátíðar að þessu
sinni. Að vísu er poppið óafgreitt,
Tónlist
Eyjólfur Melsted
en það er önnur deild og virðingin
slík fyrir afþreyingarmúsík unga
fólksins að það fær stæðismiða fyrir
betri sæta verð inni í Laugardals-
höll.
Mikilvægt að fá svo góðan
Berg
Leikinn hóf Vínarkvartettinn með
einum af Haydn-kvartettum Mozart,
þeim í C-dúr KV 465. Og Mozart var
pottþéttur hjá þeim - hvað annað?
Þama fann maður músíkina bók-
staflega hríslast niður eftir bakinu á
sér.
En svo góður sem Mozart var hjá
þeim þá var Alban Berg jafnvel enn
betri. Því miður er tónlist Albans
Berg ekki oft á dagskrá hjá okkur.
Hún átti jafnvel löngum erfitt upp-
dráttar í heimalandinu. Það var því
óskaplega mikilvægt að fá hann svo
leikinn sem hér. Með leik sínum á
kvartetti Albans Berg held ég að
þeir hafi undirstrikað hversu frá-
bærir túlkendur þeir eru, snilling-
amir sem skipa Vínarkvartettinn.
Að sjá fegurðina í dapurleik-
anum
Eftir hlé var einn viðamesti kvart-
ett Schuberts, Dauðinn og stúlkan,
á dagskrá. Kveikjan að honum var
dapurlegt kvæði með sama nafni.
Þótt dapurleikinn skíni á sinn hátt
ætíð í gegn er samt mikil heiðríkja
í tónmáli Schuberts sem kemur
manni til að sætta sig við dapurleik-
ann og jafhvel finna fegurðina í
honum. Nærgætnislegri leik en Vín-
arkvartettsins á þessu verki er vart
að finna. Fínustu blæbrigðum er
leyft að njóta sín í hámákvæmum
samleiknum. Þar veit hver og einn
nákvæmlega hvað hinir gera og
hugsa. Þannig verður strengjakvart-
ettinn ekki aðeins hópur leikandi
manna heldur eitt hljóðfæri. Og Vín-
arkvartettinn er frábært hljóðfæri.
Eins og fyrr var getið telja þeir sem
háleitari tónlist irnna að hér hafi
verið um lokatónleika Listahátíðar
að ræða þótt dagskrá hennar sé
vissulega ekki lokið. Og Vínarkvart-
ettinn sá til þess að þetta yrði
„Grand finale".
í þetta hús flutti Háskólinn árið 1940, eftir tæplega 30 ára starfsemi á neðstu hæð Alþingishússins.
Raunvísindastofnun Háskólans 20 ára
Á þessu ári em 20 ár liðin frá því
að Raunvísindastofnun Háskólans tók
til starfa. Starfsemin hófet í nýju húsi
stofrnmarinnar árið 1966. Hvatinn að
stofnuninni var stórgjöf .frá Banda-
ríkjastjóm í tilefni 50 ára afinælis
Háskólans 1961. Háskólahappdrættið
og ríkissjóður bættu drjúgum við og
hús reis á tiltölulega skömmu tíma.
Stofnunin mun minnast þessa tví-
tugsafmælis síns með ýmsum hætti á
árinu. Gefin verður út afmælisskýrsla
um sögu og starf stofnunarinnar. Þá
verður stofnunin stór aðili að kynn-
ingardegi Háskólans í október á
næstunni. Ýmsar fleiri uppákomur em
í deiglunni.
Hlutverk Raunvísindastofnunar er
einkum að vera vettvangur grundvall-
arrannsókna og er hún eina rann-
sóknastofiiun landsins sem sinnir þeim
á viðkomandi sviðum. Auk þess em
stundaðar nytjarannsóknir í allríkum
mæli. -KB
75 ára afmæli Háskóla íslands
Á morgun á Háskóli íslands 75 ára
afmæli. Hann tók til starfa 17. júní
1911 og kennsla hófet í Alþingishúsinu
þá um haustið. Afmælisins verður
minnst með ýmsum hætti á hausti
komanda.
Skráðir háskólastúdentar em nú um
4564 talsins. í fyrra vom 1838 nemend-
ur innritaðir en 462 nemdendur
útskrifaðir.
„Fjöldi nemenda hefur tífaldast á
þessum 75 árum. Árið 1911 vom um
45 stúdentar sem hófu nám við skól-
ann. Það verður reynt að halda
veglega upp á afinælið. Almenningi
verður t.d. boðið að skoða allar há-
skólabyggingar undir leiðsögn kenn-
ara og stúdenta og verður nóg að sjá
og heyra.
Sérstök rit verða gefin út í tilefhi
af afmælinu, m.a. afinælisrit með safiii
greina um starfeemi stofnunarinnar
sem verða mun fyrsta tölublað nýs
tímarits sem Háskólinn mun setja á
stofn. Þá mun Háskólinn sýna kynnis-
og heimildarmyndir er hann hefur lá-
tið gera um núverandi starfeemi
Háskólans.
Þá má einnig geta þess að nú er
heilmikið að gerast í málefnum Há-
skól ans og nefndir vinna að því að
koma ýmsum hugmyndum í fram-
kvæmd. Niðurstöður þeirrar vinnu
munu liggja fyrir í haust,“ sagði Páll
Sigurðsson dósent, framkvæmdastjóri
afmælisnefhdar Háskólans.
Háskólinn skiptist í níu deildir og
nú starfa um 268 fastir kennarar við
skplann auk fjölmargra stundakenn-
ara. Fjárveiting til Háskólans er á
þessu ári tæpar 513 milljónir króna.
Sértekjur nema um 117 milljónum, þar
af 85 milljónir frá happdrætti Háskóla
fslands og hefur því Háskólinn um 630
milljónir til ráðstöfunar.
-KB
Páll Sigurðsson dósent, fram-
kvæmdastjóri afmælisnefndar Há-
skólans.