Dagblaðið Vísir - DV - 21.04.1987, Síða 13

ÞRIÐJUDAGUR 21. APRÍL 1987.
13
Burt með skattsvikin
Því verður varla á móti mælt að á
undanfómum árum hefur enginn
flokkur á Alþingi lagt eins mikla
áherslu á að ráðast gegn skattsvik-
um og Alþýðuflokkurinn.
Tillögur Alþýðuflokksins
Það var á árinu 1982 sem við al-
þýðuflokksmenn töluðum í nær
tómum þingsal um skattsvikin í
þjóðfélaginu, þegar mælt var fyrir
tveim tillögum sem við fluttum. Til-
lögumar vom um að úttekt yrði
gerð á umfangi skattsvika og í öðru
lagi tillaga í átta liðum um aðgerðir
gegn skattsVikum. Báðar þessar til-
lögur vom samþykktar á árinu 1983
sem ályktanir Alþingis.
Úttekt var gerð á umfangi skatt-
svika samkvæmt þessum tillögum
og var niðurstaðan af þeirri úttekt
eins og flestir vita að áætla mætti
að skattaundandráttur hefði verið
um 6,5 milljarðar á árinu 1985. Má
gera ráð fyrir því að tekjutap ríkis-
sjóðs af þeim sökum sé vart undir 5
milljörðum á þessu ári.
Sviku að taka á skattsvikun-
um
Þorsteinn Pálsson kom í sjónvarp
þegar niðurstaðan af skattsvika-
skýrslunni lá fyrir s.l. vor og lofaði
þjóðinni að á skattsvikunum yrði
tekið þegar þing kæmi saman. En
það var allt svikið. Beinast liggur
við að ætla að Þorsteinn og Stein-
grímur meini ekkert með því þegar
þeir segjast vilja taka á skattsvikum.
Dæmi: Þingmenn Alþýðuflokksins
lögðu til við afgreiðslu frumvarpsins
um staðgreiðslu skatta að Alþingi
samþykkti allar þær fjölmörgu til-
lögur sem nefnd sú, sem gerði úttekt
á umfangi skattsvika lagði til að
KjaBaiiim
Jóhanna
Sigurðardóttir
þingmaður fyrir
Alþýðuflokkinn
framkvæmdar yrðu til að taka á
skattsvikunum. Stjórnarliðar
Sjálfstæðisflokkur og Framsóknar-
flokkur - felldu allar þessar tillögur.
Hveija eina og einustu.
Skrípaleikur íhaldsins
Og fleira var svikið. Ijoforð Ihalds-
ins um afhám tekjuskatta hefur
verið einn skrípaleikur. Lítum nánar
á það.
A miðju sl. ári fengu landsmenn
sendan 650 milljón króna bakreikn-
ing í hækkuðum tekjuskatti. Tekju-
skattur milli áranna 1985 og 1986
hækkaði um 64,6% á sama tíma og
launin hækkuðu um liðlega 30% og
bamabætur og persónuafsláttur um
rúmlega 32%.
Nú lofar íhaldið að tekjuskattur
lækki um 300 milljónir króna á þessu
ári. En í raun er þar einn skrípaleik-
urinn enn á ferðinni. Það staðfesti
Davíð Oddsson í sjónvarpi þegar
hann þvertók fyrir að fullyrðing
Ásmundar Stefánssonar um að sveit-
arfélögin hefðu stöðu til að lækka
útsvarsálagningu stæðist. Þar kom
fram að ríkið hefði skert jöfhunar-
sjóð sveitarfélaga í ár um svipaða
upphæð og nú væri boðin fram af
hálfu Þorsteins sem tekjuskatts-
lækkun, þ.e. um 300 milljónir króna.
M.ö.o. - tekjuskattslækkun Þor-
steins, sem gerð er á kostnað sveitar-
félaganna, er tekin aftur í hækkuðu
útsvari.
Pólitískan vilja vantar
Við búum við ónýtt skattakerfi og
höfum gert lengi. Samt hefur þessi
ríkisstjóm ekkert gert, nema að láta
launamenn staðgreiða tekjuskattinn
sem þeir lofuðu að afnema, en fresta
því að taka á veigamestu göllum
skattalagannaj þ.e. að loka smugun-
um fyrir skattsvikin. Veigamestu
gallar skattalaganna em ýmsir frá-
dráttarliðir og undanþágur, einkum
til fyrirtækja og fjármagnseigenda.
Það sem ríkisstjómin hefur gert á
sl. 4 árum er að auka enn á smugum-
ar og ívilnanimar fyrir fyrirtæki og
fjármagnseigendur. Og þegar til
kastanna kemur vantar allan póli-
tískan vilja hjá íhaldinu og Fram-
sóknarflokknum að taka á skatt-
svikunum.
Láglaunabætur til skattsvik-
ara
I raun og vem hefur engin ríkis-
stjóm á undanfórnum árum haft
burði í sér til að taka á skattsvikum.
Hver fjármálaráðherrann á fætur
öðmm hefur ekki haft pólitískan
vilja til að loka skattsvikaleiðunum
með þeim afleiðingum að ríkissjóður
verður af fleiri milljörðum ái-lega. í
tíð Ragnars Árnalds sem fjármála-
ráðherra voru sumum skattsvikui'-
um m.a.s. sendar láglaunabætur með
bestu kveðju frá fjármálaráðuneyt-
inu.
Einstæðar mæður og
atvinnurekendur
Hvað staðfestir betur að skatta-
kerfið er ónýtt og að skattsvikin fá
að blómstra, þegar fyrir liggur...
- að 12 einstæðar mæður á ísafirði
greiddu samtals nálægt 1 milljón
í tekjuskatt á sl. ári en 12 sjálf-
stæðir atvinnurekendur - máttar-
stólpar bæjarins - greiddu samtals
40 þúsund krónur.
- að 80 einstaklingar eiga eignir að
verðmæti 30 nhlljónir hver þeirra,
en samt eru 28 þeirra tekjuskatts-
lausir.
- að þrjú af hveijum fjórum fyrir-
tækjum í landinu greiða engan
tekjuskatt.
- að af 22 þúsund sjálfstæðum at-
vinnurekendum gi-eiða aðeins 13
þúsund einhvem tekjuskatt.
að á árinu 1985 vom samkvæmt
skattframtölum meðallaun laun-
þega 351 þúsund en sjálfstæðra
atvinnurekpnda 214 þúsund.
Forgangsverkefni að taka á
skattsvikum
Það vantar pólitískan vilja til að
taka á skattsvikunum. þann póli-
tíska vilja hefur Alþýðuflokkui-inn
og er þar órækasta sönnunin tillögur
flokksins á Alþingi um aðgerðir gegn
skattsvikum og skýrslan um skatt-
svikin, sem gerð var að frumkvæði
Alþýðuflokksins. Við lítum á það
sem forgangsverkefhi nýarar ríkis-
stjórnar að taka á skattsvikunum.
Það er i þágu umbóta, fi-amfara og
bættra kjara að velja þann flokk.
sem í verki hefur sýnt pólitískan
vilja til að taka á skattsvikunum í
landinu.
Jóhanna Sigurðardóttir
Greinarhöfundur skipar annað sætið á
franiboðslista Alþýðuflokksins i
Reykjavík.
„Hver fjármálaráðherrann á fætur öðr-
um hefur ekki haft pólitískan vilja til að
loka skattsvikaleiðunum með þeim af-
leiðingum að ríkissjóður verður af fleiri
milljörðum árlega.“
Stærsta skrefið í
fullorðinsfræðslu hér á landi
Stærsta skref er stigið hefur verið
í fullorðinsfi-æðslu hér á landi var
stigið með starfi starfsfræðslunefnd-
ar fiskvinnslunnar. Nefhdin hefur
haldið uppi námskeiðum fyrir verka-
fólk í fiskiðnaði víðs vegar um
landið. Upphaf þessa starfs var sam-
starf sjávarútvegsráðuneytisins,
Verkamannasambands Islands, fisk-
vinnslustöðvanna og Fiskvinnslu-
skólans. Fyrstu námskeiðin fóru af
stað sumarið 1985. Þá voru haldin
tíu námskeið víða um land.
Krafa um aukna menntun
Námskeið þessi þóttu takast mjög
vel. I viðhorfskönnun, sem fram-
kvæmd var í tengslum við þessi
námskeið meðal þeirra sem sátu
námskeiðin, kom fram að 95% þeirra
sem svöruðu töldu nauðsyn vera á
aukinni menntun í atvinnugrein-
inni. Þau fáu námskeið sem þama
vom haldin sýndu ótvirætt þörf fyrir
aukna menntun og um leið hversu
nauðsynlegt það væri að sinna kröf-
um þessa fólks um aukna menntun.
Atvinnuöryggi og kjarabætur
1 kjarasamningunum í febrúar 1986
má fullyrða að gmndvallarbreyting
hafi orðið í kjaramálum verkafólks
í fiskiðnaði. Meginmarkið þess sam-
komulags sem náðist í samningun-
um var að auka atvinnuöryggi
starfsfólks í fiskvinnslu og auka
starfsþjálfun þess. í beinu framhaldi
af þessum samningum var nefnd sú
sem sjávarútvegsráðuneytið hafði
skipað til að sinna námskeiðahaldi
fyrir verkafólk endurskipulögð með
tilliti til breyttra aðstæðna í ljósi
kjarasamninganna.
Skammur undirbúningstími
I nefndina voru skipaðir fulltrúar
Verkamannasambands Islands og
Vinnuveitendasambands Islands
Kjallariim
Finnur Ingólfsson
aðstoðarmaður sjávarútvegs-
ráðherra og formaður
starfsfræðslunefndar
fiskvinnslunnar
ar tugir og stundum hundruð
sérþjálfaðra fiskvinnslumanna. Gert
er ráð fyrir að á árunum 1986 og
1987 muni um þrjú til fjögur þúsund
manns útskrifast sem sérþjálfaðir
fiskvinnshmienn. Þegar draga fer úr
eftirspurn eftir þessum námskeiðum
og flestir þeir sem við fiskvinnsluna
starfa hafa sótt slík námskeið tel ég
nauðsynlegt að f\TÍr liggi hvert eigi
að vera framhald þessarar fræðslu.
Framhaldsmenntun
Sem formaður starfsfræðslunefhd-
arinnar hef ég lagt til í nefhdinni
að þau tíu námskeið sem samið var
um í kjarasamningunum skuli vera
grunnnámskeið fyrir áframhaldandi
menntun. I framhaldi af því þarf að
útbúa námsefni og kennslugögn fyr-
ir námskeið sem verða séhæfð
námskeið fyrir einstaka þætti fisk-
vinnslunnar. Námskeið þessi koma
„Gert er ráð fyrir að á árunum 1986 og
1987 muni um þrjú til fjögur þúsund
manns útskrifast sem sérþjálfaðir fisk-
vinnslumenn.“
ásamt tveimur fulltrúum sjávarút-
vegsráðuneytisins. Þá var strax
hafist handa við undirbúning að
samningu námsefnis og annarra
kennslugagna auk menntunar kenn-
ara. Það verður að telja þrekvirki
að fyrsta námskeiðið fór af stað níu
mánuðum eftir að fyrst var hafist
handa við undirbúning þeirra. Til
þess þurfti mikið skipulag og
ómælda vinnu. Óvenjumikil gróska
hefur verið í starfi þessarar nefndar
og um hverja helgi eru nú útskrifað-
ir á vegum starfsfræðslunefhdarinn-
til með að taka mun lengri tíma
heldur en grunnnámskeiðin. Er gert
ráð fyrir að einstök námskeið standi
yfir í viku eða vikum saman á ein-
stökum stigum. Sérþjálfaður fisk-
vinnslumaður sem sækir þessi
námskeið getur þannig safnað ein-
ingum til aukinna starfsréttinda þvi
hvert námskeið verður skilgreint til
eininga og ráðast einingamar af
lengd námskeiðsins og því sem kennt
er á viðkomandi námskeiði. Með
þessum íiætti getur verkamaður í
fiskvinnslunni safnað einingum í
frvstihúsi eða vinnslustöð og þannig
öðlast aukin réttindi með skilgreind-
um námsáföngum.
Námskeiðin hluti
af framhaldsskólakerfinu
Eg tel það vera eðlilegt og í raun
nauðsynlegt að starfsfræðsla þessi i
fyrirtækjunum sjálfum geti orðið
hluti af hinu almenna framhalds-
skólanámi í landinu. Þegar viðkom-
andi fiskvinnslumaður hefur lokið
þessum sérhæfðu námskeiðum í fisk-
vinnslustöðvunum hefur hann jafn-
framt lokið ákveðnum skilgreindum
námsáfanga sem verði hluti af fram-
haldsmenntuninni. Það mætti hugsa
sér að þá væri lokið tveimur og hálfu
ári af íjórum árum í framhaldsskól-
anum. Gæti viðkomandi starfsmaður
sest á skólabekk, t.d. í Qölbrauta-
skóla og stundað bóklegt nám á
viðkomandi sviði og þannig lokið
stúdentsprófi.
Sjávarútvegsskóli fái verkefn-
ið
Fyrir liggja tillögur imi stofhun
sérstaks sjávarútvegsskóla þar sem
gert er ráð fyrir að sameinaðir verði
þeir skólar sem starfa á sviði sjávar-
útvegs, þ.e. Stýrimannaskólinn,
Vélskólinn og Fiskvinnsluskólinn.
Skólamir verði sameinaðir í einni
skólastofnun sem hafi einnig það
hlutverk að marka rannsóknastarf-
semi á sviði sjávarútvegs. Skólinn
verði deildaskiptur og í því skipulagi
sem nú liggur frrir um starfsemi slíks
skóla er gert ráð frrir því að starf-
andi verði sérstök endurmenntunar-
deild í skólanum. Hlutverk þeirrar
endumienntunardeildar vrði einmitt
að annast námskeiðahald frrir
verkafólk í fiskiðnaði eins og að
framan er lýst. Þá strax væri búið
að flytja hluta af námskeiðahaldinu
frrir verkafólkið inn i slíka skóla-
stofnun og því hægara að tengja og
skilgreina hvern og einn mimsá-
fanga i samræmi við þær kröfur sem
gerðar eru af framhaldsskólanum til
þekkingar, jafht faglegrar sem bók-
legrar.
Ef hægt er að tengja þetta þannig
saman tel ég að stigið hafi verið eitt
stærsta og jafhframt eitt merkileg-
asta spor er stigið hefru' verið hingað
til í fullorðinsfræðslu á íslandi.
Finnur Ingólfsson
Greinarhöfundur skipar annað sæti á
framboðslista Kramsóknarflokksins i
Reykjavík
„Hlutverk þeirrar endurmenntunardeildar yrði einmitt aö annast nám-
skeiðahald fyrir verkafólk í fiskiðnaði eins og að framan er lýst.“