Dagblaðið Vísir - DV - 09.04.1988, Blaðsíða 30

30
LÁUGARDAGUR 9. APRÍL 1988.
Hjónin Sigríður Margrét Guðmundsdóttir og Svavar Egilsson í helgarviðtali
Sigríöur Margrét Guðmundsdóttir
og Svavar Egilsson búa vel og sjálf-
sagt betur en almennt gerist um
námsfólk þegar það kemur heim frá
útlöndum. Það er líka við því að bú-
ast hjá fólki sem kaupir helminginn
af íslenska myndverinu við heim-
komuna.
En til skamms tíma voru þau
námsfólk í Englandi og Sigríður lýk-
ur sínu námi ekki fyrr en í sumar.
Þetta er mikið í ráðist hjá ungu fólki
enda eiga þau meira á bak við sig en
flestir aðrir námsmenn. Þau hafa
haft endaskipti á hlutunum og komu
fyrst undir sig fótunum og fóru síöan
í nám.
Sigríður er heima í páskaleyfi frá
skólanum í Kantaraborg og Svavar
lætur bíða eftir sér í viðtalið því það
kostar fleiri fundi en tölu verði á
komið að taka að sér rekstur á nýju
fyrirtæki.
Kynnt af Glámi og Skrámi
Fyrir nokkurm árum var Sigríö-
ur eitt af þekktum andhtum sjón-
varpsins. Hún var kynnt af þeim
köppum Glámi og Skrámi fyrir
landsmönnum í byrjun árs 1973 og
sá um Stundina okkar næstu fimm
árin ásamt Hermanni Ragnari Stef-
ánssyni. Fljótlega kom einnig til
sögunna Páll nokkur Vilhjálmsson
sem er trúlega vinsælasta „sjón-
varpsfígúra" sem um getur hér á
. landi.
„Við Hermann tókum við Stund-
inní með mjög stuttum fyrirvara,"
segir Sigríður þegar hún rifjar upp
þessi ár. „Við sóttum um þetta starf
haustið áður en fengum ekki. Rétt
fyrir jólin var þó haft samband við
okkur og við beðin að taka við.
Ég var nýútskrifaður kennari þeg-
ar þetta var og þekkti ekkert til
sjónvarpsvinnu en samstarfsfólkið
reyndist mér vel og var fordómalaust
þótt ég kæmi óreynd. Hermann var
líka alvanur unglingastarfi þannig
að allt blessaðist þetta.
Palli var ótrúlega vinsæll. Hann
tókst þó eiginlega ekki á flug fyrr en
Guðrún Helgadóttir fór að semja fyr-
ir hann. Hún var mjög fljót að vinna
og nýtti sér oft það sem gerðist á
hennar eigin heimili og í skólanum
hjá börnum hennar. Þetta átti sinn
þátt í vinsældunum. Gísli Rúnar
Jónsson stjórnaði brúðunni og spann
oft inn í efnið á staönum. Mér finnst
eiginlega verst hvað lítið af þessu var
geymt. Það væri gaman að sjá hvort
þetta efni, sem var svona vinsælt
fyrir tólf árum, stendur enn fyrir
sínu.“
Skemmtilegt fyrirtæki
Núna er Sigríður ásamt manni
sínum orðin meðeigandi að sjón-
varpsfyrirtæki og hún hefur hug á
að taka upp þráðinn. Hún hlær þó
að spurningunni um hvort þau hafi
ráðist í að kaupa Myndverið til að
tryggja henni vinnu við sjónvarp.
Þar liggja aðrar ástæður að baki.
„Þetta er mjög skemmtilegt fyrir-
tæki,“ segir Svavar þegar hann
blandar sér í samræðumar. „Það
gefur mikla möguleika í viðskiptum
og er sennilega þáð fyrirtæki sem er
í hvað örustum vexti á íslandi í dag.
Áskrifendur að Stöö 2 era um 35
þúsund sem þýðir að helmingur
þjóðarinnar hefur aðgang að efni
hennar. Það var byijað með tvær
hendur tómar þótt Myndverið hafi
áður verið til sem Texti hf. Sú þekk-
ing og reynsla, sem þaðan kom, skipti
miklu máli.
En það sem gerir fyrirtækið mest
sþennandi er vöxturinn. Við hjónin
höfum bæði haft áhuga á svona
rekstri. Ég kynntist þessu í gegnum
konuna þegar hún vann fyrir sjón-
varpiö og áhugi hennar hefur smitað
út frá sér. Þetta var því kjörið tæki-
færi að samaneina vinnu við við-
skipti og skapandi vinnu. Það er
mikið af hæfileikafólki þarna og ég
læri mikið á hverjum degi. Þarna er
saman komin mikil reynsla án þess
að fyrirtækið sé orðin stöðluð stofn-
un.“
„Áhugamál okkar beggja"
„Það er reyndar allt óráöið enn
um vinnu mína hjá fyrirtækinu,"
heldur Sigríður áfram. „Ég er enn í
námi og það er stutt síðan gengið var
frá kaupunum. En ég hef haft
ákveðnar hugmyndir um hvað mig
langar til að gera og þetta samræm-
ist mjög vel áhugamálum okkar
beggja.“
Allt síðasta .ár voru fréttir um aö
Myndverið eða hluti af því væri til
sölu. Þetta var upphafiö að því að þau
hjón fengu áhuga á kaupunum. „í
fyrstu var mest talað um að Sam-
bandið hefði hug á að kaupa fyrir-
tækið,“ segir Svavar. „Hjá okkur
kviknaöi hugmyndin þegar fyrir-
huguð sala kom upp í samtölum í
framhaldi af þessum fréttum og við
spurðumst fyrir um möguleika á
kaupunum. Þegar það kom upp að
alvara væri að baki sölunni þá fyrst
fórum við að hugsa alvarlega um
máliö. Þetta var mjög óvenjulegt
tækifæri.“
Sagt er að Myndverið hafi kostað
60 milljónir króna og þar með tahn
yfirtaka á skuldum. Svavar vill sem
minnst segja um hvað fyrirtækið
kostaði í raun og veru umfram það
að þau hjón hafi lagt töluverða fjár-
muni í það.
„Skuldirnar er auðvitað nokkrar
en kaupin fólust ekki í yfirtöku á
þeim,“ segir Svavar „Ég get þó ekki
sagt hvað fyrirtækið kostaði okkur.
Þaö er hægt að meta þau mál á marga
vegu og ekki eingöngu í krónum og
túköllum. Það fer eftir hvaða augum
menn líta á fasteignir, tæki og við-
skiptavild fyrirtækisins. Þetta er
ekki eins og aö kaupa bíl.“
Hluturinn úr Jöfri
En hvert sem veröið var þá eru
fjárfestingar af þessu tagi ekki á færi
fátækra námsmanna sem eru rétt að
ljúka námi. „Það er rétt enda áttum
við fasteignir fyrir," segir Svavar.
„Við áttum hlut í Jöfri til ársins 1978.
Þegar við seldum hann var ekki kom-
in verðtrygging á peningum og því
var eina ráðið að festa féð í fast-
eignum til að þeir héldu verðgildi
sínu. Við höfum veriö í námi síðustu
tíu árin og þann tíma biðu þessir
peningar í fasteignum. Það var ekki
fyrr en ég kom heim á síðasta ári að
farið var að spá í hvað væri hægt að
gera við þá. Sá kostur að kaupa
Myndveriö leit vel út. Ég hef notað
tímann frá því-ég kom heim til að
losa um þessa peninga.
Ég byrjaði að vinna í Jöfri árið 1971
en fyrirtækið hét þá reyndar Tékk-
neska bifreiöaumboöið. Þar varð ég
framkvæmdastjóri árið 1975 og með-
eigandi. Þá áttum við þrír fyrirtækið
þar til við seldum okkar hlut árið
1978.“
Það er óneitanlega óvenjulegt að
fólk, sem búið er að koma undir sig
fótunum, vendi sínu kvæði í kross
og hefji nám sem tekur tíu ár. Þetta
kannast þau við og Sigríður bendir
á að hún sé enn í námi. „Við fóram
saman í öldungadeildina árið 1978 og
lukum stúdentsprófi áriö 1982,“ segir
Sigríður. „Ég var reyndar með kenn-
arapróf af gömlu gerðinni. Eftir
stúdentsprófið lá leiðin til Englands
þar sem Svavar lærði hagfræði en
ég fór í leiklist og leikhúsfræði.
Fyrstu tvö árin var ég að vísu heima
að mestu enda strákamir, þeir Svav-
ar Orri og Guðmundur Karl, ungir
en síðan fór ég í fjögurra ára nám. I
allt hefur námsferilhnn staðið í tíu
ár.
Við höfum eiginlega á tilfinning-
unni að við séum yngri en við erum
vegna þess að við höfum verið svo
lengi í skóla. Ég hef verið að vinna
með fólki sem er helmingi yngra en
ég“
Ekki á réttri leið
„Við réðust í þetta vegna þess að
okkur fannst að sú braut, sem við
vorum komin á, væri ekki það sem
við vorum að sækjast eftir á þessum
tíma. Við vorum það ung og okkur
langaði líka til að búa í útlöndum um
tíma. Það er ný lífsreynsla."
„Við bjuggum í Kantaraborg og
stunduöum bæði nám í háskólanum
þar,“ heldur Svavar áfram. „Ég fór
fyrst til London og skoðaði aðstæður
þar. Ég sá fram á að ef við værum
bæði í fullu námi yrði mjög erfitt að
búa þar með strákana svona unga
og ekki líklegt að við gætum sinnt
þeim eins og við vildum og höfðum
gert áður.
Mér var bent á skólann í Kantara-
' borg og það varð úr að ég fór þangað.
Páfinn var þar í heimsókn þegar ég
kom og mikið um að vera og mér
leist vel á staðinn. Húsnæði er þar
ódýrara en í London og öll ferðalög
styttri og auöveldari. Allur kostnað-
ur er því minni en í London þannig
að við hljótum að teljast mjög heppin
með staðinn.
Við fluttum megnið af búslóðinni
heim í fyrrasumar, ef búslóð skyldi
kalla því við höfum ekki safnað að
okkur miklu með náminu. Strákarn-
ir byrjuöu í skóla hér heima í haust
og við höfum énska „au pair“ stúlku,
Alison Kirk, til að annast heimilið
þegar Si'gríður er úti. Án þess væri
þetta ekki hægt.“
Leiðinlegt frelsi
Sigríður viðurkennir að þetta fyr-
irkomulag sé ekkert skemmtilegt og
henni leiðist fjarveran frá fjölskyld-
unni þennan vetur þótt nú sjái fyrir
endann á henni. „Mér finnst þetta
frelsi ekkert skemmtilegt," segir hún
og hlær við.
„Ég er alltaf að halda því fram að
þetta sé það sem allar konur dreymi
um,“ segir Svavar í stríðnistón. „Að
vera einar í útlöndum og þurfa ekki
að hugsa um heimih - ha.“
„Ég tel nú satt að segja dagana
þangað til ég er búin,“ svarar Sigríð-
ur stríðninni. „Ég hef þó komið heim
í öllum fríum og kem alkomin heim
um miðjan 'júní. Ég á bara eftir að
setja upp lokaleikritið."
- En er námið í leikhúsfræðunum
hugsað fyrir sjónvarpsvinnu?
„Bæöi og,“ svarar Sigríður. „Aðal-
lega hef ég þó verið á leikhúslínu.
Ég hef þó verið í fleiru og tók langan
kúrs í útvarpsleikritum og annan
styttri fyrir sjónvarp. Faglega námið
er þó nær eingöngu tengt leikhúsum
og leikritum. Þama er líka lögð
áhersla á fiármögnum leikverka. Það
er liðin tíö að menn fái pening til að
vinna verk ef menn fá góða hug-
mynd. Það þarf líka að gera áætlanir
um fiármögnunina.“
Siglingar
Aður en þau hjón lögðu út á
námsbrautina voru þau búin að
koma sér upp myndarlegri skútu og
siglingar eru enn áhugamál hjá flöl-
skyldunni þótt skútan hafi verið seld.
„Þetta er hluti af draumnum um að
ferðast og við vorum með plön um
aö fara í hnattsighngu þótt af því
hafi ekki orðið,“ segir Sigríöur.
„Þetta er mjög skemmtilegur ferða-
máti. Við áttum fyrst lítinn seglbát
en keyptum stóra 38 feta skútu í
Wales árið 1975 og sigldum henni
heim. Þá þræddum við um írland,
Orkneyjar, Hjaltland og Færeyjar.
Þetta var mjög skemmtileg ferð og
með okkur gott fólk sem var vant
sighngum.
Við erum hætt siglingunum í bhi
því við höfðum ekki efni á að eiga
skútuna meðan við voram í námi.
Skútunni var því að lokum siglt th
Glasgow og hún seld þar.“
Ástralíuævmtýri
Upphaflega var það Svavar sem
fékk sighngadelluna. Það var á þeim
árum þegar hann bjó í Ástrahu fyrir
hartnær tuttugu áram. „Já, ég var
einn af þessum frægu útflytjendum
sem fóru th Ástrálíu árið 1968,“ segir
Svavar. „Þangað flutti ég 19 ára gam-
all og var þar th ársins 1971. Þetta
var áhippatímabihnu og menn ekki
alltaf að hugsa um vinnuna. Ég fór
ekki beinlínis í atvinnuleit heldur
fannst mér þetta gott tækifæri th að
sjá heiminn. Ástrahr borguðu ferð-
ina út þannig að þetta var alveg
kjörið.
Ég kunni mjög vel við mig í Ástral-
íu og fannst mjög gott að vera þar
og þama er sómafólk. Þetta var mjög
spennandi dvöl en ég velti því ekki
fyrir mér að setjast þar að.
Ég fór út með skemmtiferðaskipi,
fyrst um Evrópu og þaðan til Kanarí-
eyja og fyrir Góðrarvonarhöfða og th
Ástrahu. þegar ég fór frá Ástralíu
árið 1971 tók ég þetta sama skip og
áfram th Nýja-Sjálands, Tahiti og
Mexíkó þannig að úr þessu varð
hnattsighng með nokkru hléi þó.
Ekki til Víetnam
Ástæðan fyrir því að ég fór frá
Ástrahu var að þá geisaði stríðið í
Víetnam og ég fékk herkvaðningu
sem ég komst ekki undan með öðru
móti. Eg reyndi fyrst að humma þetta
fram af mér en það dugði ekki. Þá
fór ég með máhð í lögfræðing og benti
á að ég væri enh íslenskur ríkis-
borgari og það væri enginn her á
íslandi og hermennska væri alger-
lega andstæð mínum skoðunum og
allt sem mér datt í hug. Þetta kom
þó fyrir lítið þannig að ég ákvað að
yfirgefa landið.
Ástrahumenn sjálfir töldu að þetta
stríð kæmi þeim ekki við. Ég átti
kunningja sem höfðu verið í Víetnam
og þeim þótti ansi langsótt að vera
að berjast fyrir hagsmunum Banda-
ríkjamanna, hvað sem áströlsku
stjórninni hefur fundist. Menn voru
á þessum tíma almennt á móti stríðs-
rekstri og ég var sama sinnis.
Ég var á þessum tíma í norðan-
verðu landinu og ók suður með
ströndinni. Ég keypti mér gamlan bh
th ferðarinnar og þegar skipið fór
skildi ég hann eftir á hafnarbakkan-
um og fór um borð. Bhhnn var að
vísu ekki margra peninga virði og
ég veit ekki hvort ég hef þurft þess '
en mér fannst það öruggara."
Flökkulíf
,„í Ástralíu vann ég við flest það
sem th féll. Þetta átti ekki að vera
guhgrafaraævintýri hjá mér og ég
vann viö þaö sem gaf mestu tældfær-
in th að ferðast hverju sinni. Ég var
um tíma á hveitibúgarði og á skipi
sem flutti nautgripi frá norðurhluta
landsins til borganna í suðri. Um
tíma var ég einnig í sláturhúsi. Ég
vann líka hjá járnbrautunum og fékk
þannig ókeypis ferðir. Eftir aö hafa
unnið thtekinn tíma fengu 'staifs-
menn ókeypis ferð hvert sem þeir
vhdu.
Ég var um tíma á dönsku skipi sem
sigldi frá Caims, en þar endaði járn-
brautin í norðri, og til eyjá í Torres-
sundinu norðan við Ástralíu. Þangað
fórum við með vistir, bjór og mat-
væh. Þannig komst ég th staða sem
annars eru engar ferðir th. Ég notaði
vinnuna til að ferðast. Vinna er oft
vertíðabundin, miklar skorpur tekn-
ar og góðar tekjur en frí á milli.
Fljótlega eftir að ég kom heim byrj-
aði ég að vinna hjá Skódaumboðinu.
Þar seldi ég gamla bíla og þegar bha-
leiga var stofnuð sá ég um hana.
Þetta vora skemmtheg viðskipti enda
hef ég alltaf haft áhuga á þeim.“
„Já, frá því þú varst í dúfnabrans-
anum sem strákur," skýtur Sigríður
inn í. „Já, ég beið eftir að losna úr
skólanum hvern dag th að komast
niður á höfn að fá æti fyrir fuglana.“
Bíll örlaganna
Og það var hjá Skódaumboðinu
sem þau Sigríður og Svavar kynnt-
ust. „Við voram að vinna sitt í
hvorum enda á fyrirtækinu," segir
Sigríður. „Ég var í varahlutadehd-
inni og Svavar í söludeildinni og seldi
gamla Skóda. Skódinn er örlagavald-
ur í lífi okkar. Þó var Trabant fyrsti
bfllinn okkar. Við svikum eiginlega
ht.“
Flestir mundu víst telja að áhuginn
á viðskiptunum væri langt frá hipp-
anum sem fór í ævintýraleit til
Ástralíu.
„Ég veit það ekki,“ svarar Svavar.
„Hugsunarhátturinn breytist frá ein-
um tíma til annars. Ég hef yfirleitt
ekki farið hefðbundnar leiðir. Oftast
byrja menn á skólagöngunni og
koma svo undir sig fótunum en ’68
var þarna og því 7arð ekki breytt.
Þá hafði ég engan áhuga á námi eins
og mér þótti síðan gaman í öldunga-
deildinni. Mér fannst mikhl munur
á hvaö kennaramir vora betri þar
er þeir sem ég hafði í bamaskóla.
Sjálfsagt hefur munað mest um að
viðhorfið breytist.“
„Ég held að fólk sé að gera sér grein
fyrir því núna að hugsjónir og hugs-
un um kostnað þurfa að fara saman,“
heldur Sigríður áfram. „Það verður
ekkert búið th án þess að fiármagn
komi th. Þetta er mjög áberandi í
Bretlandi. Jafnvel fólk sem er að
stofna áhugamannaleikhús og vill
vinna að hugsjónamálum, það leitar
th fólks sem er menntað í stjórnun
og markaðsleit.
Það kemur alltaf að því að peningar
verða að koma til en það verður frek-
ar aö líta á þá sem tæki en mark-
mið.“
Sjónvarpsstöðvamar
verða tvær
Aht frá upphafi hafa verið sögur
um að reksturinn hjá Stöð 2 væri
erfiður. „Uppbyggingin er hröð og
það hefur þurft að kaupa flest tæki,“
segir Svavar þegar reksturinn ber á
góma. „Þetta kostar allt peninga.
Auðvitað vhdu menn t.d. geta gert
meira af íslensku efni en það kostar
peninga og við getum ekki leitað til
ríkisins. En reksturinn er ekki þung-
ur. Tekjurnar eru miklar og útgjöld-
in líka mikh.
Myndverið verður þess vegna að
leita að markaði víðar th að nýta fiá-
festinguna betur og við höfum nú
gert samning við ríkissjónvarpið um
verkefni sem sýnir að þó Myndverið
sé að hálfu í eigu Stöðvar 2 getur það
tekiö að sér verk fyrir hvern sem er.
Meginhlutinn, enn sem komið er, er
þó fyrir Stöð 2 og við höfum vart
haft undan að anna verkefnum fyrir
Stöðina.
í upphafi voru menn að velta því
fyrir sér hvort þessi thraun með aðra
sjónvarpsstöö tækist en það er ekki
spurningin lengur. Hér verða tvær
sjónvarpstöðvar. Stöð 2 er komin til
aö vera.“
-GK