Dagblaðið Vísir - DV - 19.05.1988, Qupperneq 9

FIMMTUDAGUR 19. MAÍ 1988.
9
Umsátrinu lokið
Starfsmenn Rauða krossins á Ind- Gullna hofinu í Amritsar. Umsátrið
landi leituðu í morgun að líkum í um hofið, sem staðið hafði yfir í tíu
Síðustu fjörutíu og sex síkharnir, sem höfðust við inni í Gullna hofinu í
Amritsar, gáfust upp í gær. Símamynd Reuter
daga, endaði skyndilega í gær með
uppgjöf og sjálfsmorðum.
Fjörutíu og sex aðskilnaðarsinnar
sinntu í gær viðvörunum lögregl-
unnar og gengu út úr hofinu með
hendur fyrir ofan höfuð. Þrír að-
skilnaðarsinnar gleyptu eitur og dóu
inni í helgasta stað hofsins þar sem
heilög bók síkhanna er geymd. Tveir
síkhar voru skotnir til bana er þeir
reyndu að flýja.
Umsátrið hófst þann 9. maí þegar
byssumenn skutu til bana lögreglu-
foringja fyrir utan Gullna hofið.
Vegna viðkvæmni síkha gagnvart
nærveru lögreglumanna í Gullna
hofmu, sem er helgasta hof síkha,
voru starfsmenn Rauða krossins
fengnir til þess að ganga úr skugga
um að engin lík lægju þar eftir. Að
minnsta kosti þijátíu manns létu lífið
í umsátrinu. Enginn lögreglumaður
er sagður hafa fallið. Samtals gáfust
nær tvö hundruð aðskilnaðarsinnar
upp fyrir yfirvöldum.
Nær hundrað og þrjátíu af þeim
sem gáfust upp á sunnudaginn hafa
verið ákærðir fyrir refsivert athæfi.
Gerasimov mótfallinn
austumskri EB-aðild
Snorri Vakson, DV, Vísc
Hér í Austurríki hafa að imdan-
fómu farið fram miklar umræður
um það hvort landið eigi að sækja
um aðild að Evrópubandalaginu
(EB) eður ei. Memi hafa að vonum
skiptar skoðanir á málinu. Stórfyr-
irtækin sjá sér leik á borði að
stækka til muna markað sinn en
smáu fyrirtækin og landbúnaður-
inn telja sig hljóta að verða undir
í hinni hörðu samkeppni sem skap-
ast myndi.
En það er önnur hlið á- málinu
sem skiptir ekki siður miklu máli.
Þegar stríöinu lauk 1945 var Aust-
urríki hernumið bæði af banda-
mönnum og Sovétmönnum. Harð-
ar deilur voru um yfirráð landsins
og leit um tíma út fyrir að Vín yrði
önnur Berlín. Því var þó afstýrt og
áriö 1955 var undirrituð stjórnar-
skrá sem kvaö á um stofiiun sjálf-
stæðs lýðveldis og hurfu þá herir
bandamanna og Sovétmanna til
síns heima.
Eitt meginatriöi þessarar stjórn-
arskrár er að landið skuli vera
hlutlaust og megi ekki eiga aðild
að nokkurs konar hemaðarbanda-
lögum eða pólitískum þjóðabanda-
lögum. Hér er meðal annars verið
að koma í veg fyrir að atburöirnir
frá 1938 endurtaki sig er Þjóðverjar
innlimuðu Austurríki í Þriðja rík-
iö. En þá er spumingin sú hvort
Evrópubandalagið sé eingöngu
efnahagsbandalag eða hvort það
geti einnig talist pólitísk samtök.
Austurríkismenn hafa einnig
möguleika á að sækja um aöild með
sérákvæöum sem snerta hlutleysi
landsins en slíkt er enn á umræðu-
stigi.
Sovétmenn hafa hingað til verið
fremur jákvæöir gagnvart aðild
Austurríkismanna aö Evrópu-
bandalaginu en í gær kvaö skyndi-
lega við annan tón. Þá sagði Gera-
simov, talsraaður sovéska utanrík-
isráðuneytisins, að engan veginn
væri hægt að samræma aðild að
Evrópubandalaginu stjómarskrá
landsins sem undirrituð var við lok
hersetu Sovétmanna. Þessari yfir-
lýsingu Gerasimovs hefur verið illa
tekiö af hægri sinnuöum stjóm-
málamönnum hér og meðal annars
sagði Jörg Haider, formaöur jafii-
aðarmanna, að aðild Austurríkis
að Evrópubandalaginu væri innan-
ríkismál og ekki annarra aö álykta
um slikt,
En þar sem hér er um aö ræða
afskaplega viðkvæma umræðu,
meöal airnars um fortíð landsins,
er nokkuö víst aö reynt verður aö
fara hægt í sakimar og komast að
samkomulagi viö alla aðila máls-
ins.
Yfirmenn hersins hindrun
fyrir afvopnunarsamningi
Yfirmenn bandaríska hersins hafa
verið aðalhindrunin fyrir samningi
stórveldanna um langdræg kjama-
vopn. Þetta sögðu bandarískir emb-
ættismenn í gær.
Yfirmennimir hafa áhyggjur af
þeirri samsetningu langdrægra
kjarnavopna sem yrði eftir til fæling-
ar. Þeir hafa ekki lokið athugunum
sínum né tekið ákvörðun um þetta
mikilvæga atriði, að sögn embættis-
mannanna. Með þeim skilmálum að
Sovésk kona í malbikunarvinnu fyrir framan húsið sem Reagan Bandarikja-
forseti og Nancy kona hans munu dvelja í meðan á leiðtogafundinum f
Moskvu stendur. Simamynd Reuter
nöfn þeirra yrðu ekki gefin upp tóku
embættismennimir þátt í samræð-
um um vopnaeftirlit. Sumir þeirra
voru harðorðir í garð yfirmanna
hersins og kváðu þá skorta ábyrgðar-
tilfmningu. Aðrir lögðu áherslu á að
samningur um langdræg kjarnavopn
væri miklu flóknari en allir aðrir
samningar milli stórveldanna og að
bandarískir stjómmálaleiötogar
hefðu ekki tekið lykilákvarðanir sem
yfirmenn hersins gætu farið eftir.
Reagan Bandaríkjaforseti og Gor-
batsjov Sovétleiðtogi sögðu í desemb-
er aö þeir myndu vilja undirrita
samning um langdræg kjamavopn á
leiðtogafundinum í Moskvu sem
hefst þann 29. maí næstkomandi.
Báðir aðilar viðurkenna að þaö verði
ekki unnt.
Samkvæmt þeirri tillögu, sem ligg-
ur fyrir, myndi langdrægum kjarna-
vopnum verða fækkað um helming
á pappírnum en í raunveruleikanum
yrði fækkunin ekki nema einn þriðji.
Samningaviðræður halda áfram í
Genf þar til að leiðtogafundinum lýk-
ur en þá verður fjögurra til fimm
vikna hlé á viðræðunum.
Útlönd
Kveiktu í
Tveir íranskir fallbyssubátar
réðust í morgun á norskt olíuflutn-
ingaskip, Berge Strand, á sunnan-
verðum Persaflóa. Bátarnir skutu
fimm eldflaugasprengjum aö skip-
inu þar sem það var á siglingu í
Hormuz-sundi. Ekki mun hafa orö-
ið mannfjón en við árásina kvikn-
aði i skipinu.
í gær réðust íranar á japanskt
tankskip. Þetta eru fyrstu árásir
írana á skip á Persaflóa í þijár vik-
ur.
Að sögn heimilda mun einn skip-
veiji á Berge Strand hafa meiöst í
árásinni á skipiö í morgun.
Skemmdir urðu litlar og tókst
björgunarskipum fljótlega að
slökkva eldinn um borð.
Áhöfn japanska skipsins Ace
Chemi fer um borö í björgunarskip
i gær. Sfmamynd Reutsr
Biður um
indíána
Jóhannes Páll n. páfi fór þess í
gær á leit viö Alfredo Strœssner,
einræðisherra í Paraguay, að ríkis-
stjórn hans sýndi landlausum smá-
bændum og indíánum landsins
réttlæti.
Páfi sagði að bændumir og indí-
ánarinr heföu gleymst og líf þeirra
einkenndist af erfiöleikum og
vandamálum.
Páfi sagði aö kirkjan myndi skil-
yrðislaust styöja kröfur þeirra um
að virðing verði borin fyrir réttind-
um þeirra.
Um eitt prósent af landeigendum
í Paraguay hafa yfirráð yfir sjötíu
og sjö prósent nýtilegs landrýmis
þar.
Paraguay er síöasta landið í Suð-
ur-Ameríku sem páfi heimsækir í
yfirstandandi ferð sinni um álfuna.
Páfi blessar unga stúlku i Paragu-
ay. Símamynd Reuter
Neita sögusögnum um sprenginguna
Teikning af SS-24 eldflaug á járnbrautarpalli. Simamynd Reuter
Sovétmenn hafa boriö til baka fregnir af því að sprenging sú, er varð
í efnaverksmiöju í Úkraínu fyrir viku, hafi orðið þar sem framleiddir eru
hlutar af SS-24 eldflaugum þeirra.
Talsraaður sovéska utanríkisráðuneytisins sagði í gær aö sprengingin
hefði orðið í tólf tonnum af ammoníti en hún myndi engin áhrif hafa á
framleiðslu Sovétmanna á eldflaugum sem bera kjarnorkuvopn.
Sagði talsraaðurinn að fuliyrðingar Bandaríkjamanna um aö sprenging-
in hefði skaðað framieiöslu eldflauganna og myndi tefja hana um nokkra
mánuði, væri ekki á rökum reistar. Sagði hann sprenginguna hafa orðið
í geymslubyggingu en ekki í framleiöslubyggingu.
Talsmaðurinn gat hvorki neitað né viðurkennt að efnaverksmiðja sú
sem hér um ræöir framleiddi eldsneyti fyrir SS-24 flaugamar. Sagði hami
að þrír menn hefðu látið lífið í sprengingunni og fimm hefðu verið fluttir
á sjúkrahús.
Breskir vísindamenn halda því nú fram að streitan, sem fylgir þvi aö
vera örvhentur í rétthentri veröld, stytti til nokkurra muna meðal-lífs-
lengd þeirra sem fæðast meö þessum ósköpum.
í grein í blaöinu Nature, sem gefiö er út í London, segir sálfræðingur-
inn Stanley Coren að meðalaldur þeirra rétthentu, sem rannsókn hans
náði til, hefði orðið 64,64 ár. Meðalaldur örvhentra hefði hins vegar reynst
nokkru styttri, eða 63,37 ár.
Niöurstöður sinar byggir Coren á rannsóknum á bandarískum hafnar-
boltaleikurum.
George Bush, varaforseti Bandarikjanna, sem nú á í vök aö veijast
gegn Michael Dukakis i samkeppni þeirra um stuöning bandarískra kjós-
enda fyrir forsetakosningamar í haust, reynir nú að skiija sig frá stefnu-
mótun ríkisstjómar Ronalds Reagans, núverandi forseta. Stuðningsmenn
Bush telja að óvinsælar aðgerðir ríkisstjómarinnar hafi neikvæð áhrif á
fylgi Bush, þar á meöal aðgeröir hennar til þess að koma Manuel An-
tonio Noriega frá völdum í Panama.
Bush sagði í gær að hgpn myndi ekki samþykkja neina samninga í
þeim efnum. Hann semdi ekki við hermdarverkamenn og ekki heldur
við eiturlyfiasala.