Dagblaðið Vísir - DV - 11.06.1988, Blaðsíða 30

30
LAUGARDAGUR 11. JÚNÍ 1988.
Syngjandi sláturhússtjóri í Ámesi

- segir Kristjana Gestsdóttir, bóndakona og söngkona, sem á ættir sínar
að rekja til tónská
„Ég vakna venjulega klukkan sex á morgnana og gef skepnunum. Síðan dríf ég mig
í vinnu því venjulega bíða um tólf hundruð kjúklingar slátrunar." Svo segir bóndakon-
an og sláturhússtjórinn Kristjana Geirsdóttir frá en hún er sannarlega óvenjuleg sveita-
kona. Kristjana hefur lokið áttunda stigs prófí í söng og gæti því strax í haust lagt
land undir fót ef hún vildi bæta við söngnámið hjá erlendum kennurum. En sveitin
á hug hennar enn sem komið er. Á næstu tveimur árum er ætlunin að halda áfram
námi í Söngskólanum. Þaðan getur hún útskrifast sem kennari að þeim árum liðnum.
Það er ýmislegt fleira sem er sérstakt við Kristjönu því forfaðir hennar er Joseph Ha-
ydn, tónskáldið mikla, sem oft er nefndur faðir sinfóníunnar.
Það er ekki amalegt að hafa áheyrendur sem hlusta með stakri ró um leið og heyið er tuggið. Kristjana lét sig
ekki muna um að taka gítarinn með sér í hesthúsið.
„Það er víst alveg rétt að móðir mín
er komin í beinan karllegg í ijórða
ættlið frá þessu mikla tónskáldi,“ segir
Kristjana en bætir við að fjölskyldan
hafi nú aldrei viljað stæra sig af því.
„Móðir hennar, Ruth Haydn Jónsson,
lést fyrir tæpum tveimur mánuðum
en hafði átt við veikindi að stríða í
áratugi. Hún lá rúmföst vegna lömun-
ar og að sögn Kristjönu var aldrei talað
um tónskáldið Joseph Haydn á heimil-
inu. „Ég hef aldrei haft tíma til að velta
ættfræðinni fyrir mér en ég neita því
ekki að forvitmn er að koma upp í mér
núna eftir að móðir mín lést. Faðir
minn er á fórum til Þýskalands eftir
nokkra daga og mun þá hitta systkini
móöur minnar. Ég vonast til að verða
einhverju fróðari um ætt mína eftir
að hann kemur heim,“ hélt hún áfram.
Móðir Kristjönu kom til íslands frá
Þýskalandi árið 1949 og gerðist vinnu-
kona á Hæh í Gnúpverjahreppi. „Þær
komu nokkuð margar saman, sáu aug-
lýsingu í blaði þar sem óskað var eftir
vinnukonuin á sveitabæi á íslandi.
Þær ákváðu að freista gæfunnar í nýju
landi. Móðir mín var svo lánsöm að
lenda á Hæli þar sem hún kynntist
foður mínum, Gesti Jónssyni,“ segir
Kristjana. „Þau giftu sig og stofnuðu
heimili að Sámstöðum í Fljótshhð. Ég
fæddist þar árið 1950 en þegar ég var
tveggja ára fluttum við að Óxnalæk í
Ölfusi. Árið 1955 fluttum við að Skaft-
holti í Gnúpverjahreppi þar sem við
bjuggum til ársins 1980. Þá seldi faðir
minn jörðina utan fjörtíu hektara sem
við byggðum á húsið, Hraunhóla, þar
sem ég bý núna.“
Tónlist í báðum ættum
Eins og gefur að skilja er mikil tón-
hst í ætt Kristjönu. Móðir hennar lék
á selló og systkini hennar léku öll á
hljóðfæri. Systir Ruthar, Christiane
Haydn, er þekktur konsertmeistari og
einleikari í Þýskalandi og hefur fariö
í tónleikaferðir um víða veröld. „Það
er reyndar tónhst í báðum ættum mín-
um. I íslensku ættinni er mikið sungið
en í þeirri þýsku er tónlistarleikur
meiri. Því miður er Haydn-nafnið að
deyja út í Þýskalandi þar sem móðir
mín átti einungis einn bróður sem er
barnlaus. Það er mikil synd að þetta
nafn skuh ekki haldast," sagði Kristj-
ana. „Mig langar mjög mikið að fara
til Þýskalands og heimsækja ættingja
mína. Líf mitt er að komast í fastari
skorður og ég vonast jafnvel til að ég
geti farið til Þýskalands einhvem tíma
og haldið áfram söngnámi.“
Rak verslun
Kristjana er sannarlega krafta-
kona. Hún hefur rekið verslun í Ár-
nesi undanfarin ár en seldi hana fyrir
stuttu. „Ég var aldrei heima. Verslun-
in var opin alla daga vikunnar og ég
var þar öllum tímum. Ég var orðin
mjög þreytt og þykir mikill munur að
geta verið heima um helgar núna.“
Sambýhsmaður Kristjönu, Birgir Örn
Birgisson, vinnur við múrstörf í
Reykjavík. Faðir hennar og fimmtán
ára dóttir vinna bæði í Búrfelh og
Kristjana fer sjálf í sláturhúsið klukk-
an rúmlega sjö á morgnana og kemur
ekki heim fyrr en að kvöldi. Yngri
dóttir hennar, sem er fjögurra ára, er
heima með barnfóstru á meðan.
Það eru ekki nema tæpir tveir mán-
uðir síðan Kristjana tók að sér starf
sláturhússtjóra hjá kjúklingabúinu
Kletti. Hún er fyrsti kvensláturhús-
stjóri á landinu, að minnsta kosti í
kjúklingasláturhúsum. „Mér var boðið
að taka þetta starf að mér og sló til.
Ég er ráðin fram í október en ég er
ákveðin í að halda áfram námi næsta
vetur. Söngurinn og verslunin áttu
ekki saman því það var of mikil vinna
á mér. Hins vegar á söngurinn vel við
sláturhússtarfið. Það segir söngkenn-
ari minn. Loftið er mjög rakt og það
hefur góð áhrif á röddina," segir
Kristjana og bætir við að hún hafl
sungið frá bamæsku og geti ekki lifað
án söngsins. Meira að segja syngur
hún við störf í sláturhúsinu. „Ég syng
fremur fyrir mig sjálfa en kjúkling-
ana,“ segir hún og brosir.
Söngurinn áhugamál
Kristjana byrjaði að syngja á skóla-
skemmtunum og einnig söng hún í
kór. Þegar Söngskólinn í Reykjavík tók
til starfa hóf hún nám hjá Sigurveigu
Hjaltested. „Söngnámið var mitt
áhugamál og ég keyröi í bæinn í tíma,“
segir Kristjana. „Áöur var ég í Tónlist-
arskólanum í Reykjavík og lærði á
píanó. Reyndar lærði ég söng þar einn-
ig en lítillega. Ég var þá hjá Rut L.
Magnússon," heldur hún áfram. „Það
var aldrei nein festa í náminu hjá mér
fyrr en fyrir þremur ámm. Þá vorum
við svo heppin að Már Magnússon
stofnaði söngdeild í Tónlistarskólan-
um á Selfossi. Már hafði verið kennari
minn ásamt Sigurveigu. Námið vatt
alltaf upp á sig enda er svo gríðarlega
mikill söngáhugi hér í sveitinni. Við
erum tíu í þessari htlu sveit sem vomm
í söngnámi á Selfossi. Fyrir tveimur
ámm fengum við kennarann hingað í
sveitina. Við leggjum það á okkur að
aka niður á Selfoss og sækja hann og
aka aftur til baka. Það er Sigurveig
Hjaltested sem kemur hingað til okk-
ar. Kennslan fer fram í Árnesi,“ segir
Kristjana enn fremur.
Syngjandi sveit
Ekki segist hún hafa skýringu á
hvers vegna söngáhugi sé svo mikill í
sveitinni sem raun ber vitni. „Okkur
finnst bara svo gaman að syngja. Hér
er bæði starfandi kirkjukór og Árne-
skórinn. Við syngjum mest klassísk lög
í kennslutímum en þegar sveitungar
hittast þá eru gömlu, góöu ættjarðar-
lögin kyijuö af fullum hálsi. Það er
mikið sungið hér,“ segir Kristjana enn
fremur og bætir við að réttirnar í sveit-
inni séu nánast syngjandi. „Mannlífið
hér er mjög blómlegt og samgangur er
þó nokkur milli bæja. Einnig hittist
fólkið'.mikið hér í versluninni í Ár-
nesi. Þar.er skrafað um innansveitar-
pólitík," segir hún sem ætti að vita það
manna best þar sem hún kom verslun-
inni á fót og rak hana.
Sláturhúsið er tiltölulega nýtt í Ár-
nesi en menn töldu staðsetninguna
heppilega þar sem mörg stór kjúkl-
ingabú eru nærliggjandi. „Við slátrum
núna ellefu til þrettán hundruð kjúkl-
ingum á dag. Við höfum bryddað upp
á ýmsum nýjungum sem hafa tekist
vel,“ segir sláturhússtjórinn. „Við höf-
um líka blessunarlega verið laus við
alla sjúkdóma enda er húsið nýlegt."
Það vakti athygli okkar DV-manna er
við gengum fram hjá dyrum inn í slát-
urherbergið sjálft að vatn í krönum fór
að renna sjálfkrafa. „Þetta minnir fólk
á að fara ekki inn í herbergið eða fram
án þess að þvo sér um hendur," útskýr-
ir Kristjana.
Stofnaði tríó
Það virðist ótrúlegt hversu Kristj-
ana getur nýtt tíma sinn vel því hún
setti á stofn tríó ásamt Lofti S. Lofts-
syni tónlistarkennara og Úlfari Vil-
hjálmssyni. Tríóið flytur nánast ein-
göngu frumsamda tónhst sem er mjög