Dagblaðið Vísir - DV - 02.06.1990, Qupperneq 22
I^UQARDAGUP 2. JÚNÍ 1990.
Umsjón
Snorri Már Skúlason
Cale. Saman skipuöu þau Velvet
Underground og höföu eytt talsverð-
um tíma í spilamennsku í New York
án þess að vekja verulega athygli er
Warhol greip í taumana. Hann kom
vinkonu sinni, Nico, í samband viö
hópinn og er kokkteiliinn þótti vel
hristur var skálmað í hljóðver. Þar
varð til eitt af meistaraverkum
rokksins, platan Velvet Undergro-
und and Nico, með sjálfan Warhol
sem upptökustjóra. Hann lét ekki þar
við sitja heldur skreytti umslag plöt-
unnar myndarlegum banana.
Á þennan hátt má segja að Andy
Warhol hafi ýtt einni merkilegustu
hljómsveit rokksins úr vör árið 1966.
dýrðar
Dagana 15. og 16. júní nk. munu
popparar landsins sameinast í
landgræðsluátaki og mun til-
gangurinn vera að afla fjár til
ræktunar rokkskógar. Ekki hef-
ur enn verið upplýst hvar á
landinu téður skógur muni rísa
en hann mun að öllu leyti eiga
að vera í umsjón poppara og er
hugmyndin að í framtíðinni verði
aflað flár til uppvaxtar hans meö
samskonar tónleikahaldi og efht
verður til um miðjan þennan
mánuð.
Dagana tvo verða um 30 dans-
leikía-tónleika uppákoraur víðs-
vegar um landið þar sem ágóöi
af skemmtununum mun renna til
átaksins. í hópi þeirra hljóm-
sveita sem á þennan hátt munu
leggja sitt af mörkum eru Stjóm-
in, Stuðmenn, Sú Ellen, Geir-
mundur Valtýsson o.fl.
Aðaluppákoman mun þó verða
í Laugardalshöllinni laugardag-
inn 16. júni en þar munu stíga á
svið allar helstu rokksveitir og
tónlistarmenn landsins. Sykur-
molamir, Bubbi Morthens, Meg-
as, Síðan skein sól, Sálin hans
Jóns mins, Bootlegs og Risaeðlan
koma til með að skemmta fólki
með söng og hljóðfæraslætti og
Paul Normandale, ljósamaður
Sykurmolanna, mun sjá um að
gleöja augu tónleikagesta með
öflugu Jjósasjói. Eins hafa for-
ráðamenn tónleikanna lofað
miklum og góðum hljómburði í
Höllinni en auk borgarkerfísins
er hluti hljómflutningskerfisins
fenginn aö utan.
Því hefur verið heyrt fleygt að
á tónleikana muni koma útlend-
ingar til aö kíkja á islensku
hljómsveitimar við alvöm aö-
stæöur og þá væntanlega meö
útgáfu erlendis í huga.
Að lokum má geta þess aö þaö
verða Siggi Björns og ónefndur
sekkjarpípuleikari sem raunu
stytta tónleikagestum stundir á
milli atriða. -SMS
Einlæg kveðja
Nú þegar 20 ár em liðin frá því leið-
ir þeirra Lou Reed og John Cale
skildu í Velvet Underground hafa
þeir sameinað krafta sína á ný í
minningu Andy Warhol á nýrri
plötu, Songs for Drella (Warhol var
hommi og hafði viðurnefnið Drella,
dregið af Cinderella eða öskubuska).
Á plötunni er bragðið upp svip-
myndum úr lífi Andy Warhol auk
þess sem ýmis persónueinkenni og
skoðanir hans em færð í ljóð. Svo
einlægir og persónulegir em margir
textanna að hlustandinn fær á til-
fmninguna að hann sé fluga á vegg,
heyrandi eintal sálar við vin að
handan. Þannig virkar Songs for
Drella beinlínis óþægilega persónu-
leg við fyrstu kynni, á það einkum
við seinni hluta plötunnar, lög eins
og It wasn’t me, Nobody but you,
Dream og Hello it’s me.
Reyndar voru fyrstu viðbrögð þess
er þetta ritar þau að þykja platan
klaufaleg. Hugmyndin er vandmeð-
farin og útfærslan umdeilanleg. Þessi
skoðun vék þó fljótt er textar höfðu
verið pældir með hliösjón af sögu
Andy Warhol. Það sem áður hafði
virkað klaufalegt var nú skýrt með
einlægni höfundanna kryddaðri
léttu samviskubiti yfir afskiptaleysi
í garð popplistamannsins síðustu ár-
in sem hann lifði.
Songs for Drella er einlæg kveðja
til sérkennilegs vinar, nokkum veg-
in laus við væmni og sem slík stend-
ur hún sterk í öllum sínum einfald-
leika.
Andy Warhol og silfurlitaða hárkollan, sérlundaður furðufugl.
Ævi endurspegluð
í fjórtán sjálfstæðum lögum er lífs-
hlaup Andy Warhol rakið. Upphafs-
lagið Smalltown fjallar um æskuárin
í Pittsburgh þar sem fjölskyldan bjó
við þröngan kost, sérstaklega eftir
fráfall fjölskyldufóðursins á ámm
seinni heimsstyrjaldarinnar.
Open House er öðm fremur óður
til vinnustofunnar Factory þó að
einnig sé brugðið upp skissum frá
fyrstu New York ámm Warhol’s er
hann starfaöi sem auglýsingateikn-
ari, andlaus en metnaðargjam.
í Style it Takes, sem verður að telja
eitt besta lag plötunnar, er gert út á
þá skoðun listamannsins aö forsenda
frama í heimi myndlistarinnar sé
kapítal og réttur kunningsskapur.
Work er söngur sem endurspeglar
heimspekina sem Warhol lifði eftir.
Vinnan var honum allt og í þau fáu
skipti sem hann var ekki við vinnu
vermdi hann kirkjubekkinn. Hvursu
fáránlega sem þaö nú hljómar þá var
hinn sérlundaði furðufugl strangtrú-
aður kaþóhkki.
Starlight fjallar um kvikmynda-
gerðarmanninn Andy Warhol en á
7. áratugnum afrekaði hajin nokkrar
óhemjuleiðinlegar myndir, m.a. Sle-
ep frá 1963 sem sýnir ónefnt skáld
steinsofandi í 6 tíma langri bíómynd.
Leiðindin keyrðu þó um þverbak í
myndinni Empire State en hún sýndi
framhlið samnefndrar byggingar í 8
klukkustunda hreyfimynd. Þess má
geta að kvikmyndagerð Andy War-
hol varö David Bowie að yrkisefni á
Hunky Dory árið 1971.
Að lokum er vert að geta lagsins I
Believe þar sem yrkisefnið er morð-
tilræðið sem Warhol var sýnt árið
1968 en það hafði djúptæk áhrif á
hann og steig hann breyttur maöur
út af sjúkrahúsi eftir nokkurra mán-
aða legu.
Hér hefur aðeins verið drepið á
innihald nokkurra texta Songs for
Drella, rétt til að aödáendur Warhol,
Lou Reed og John Cale geti glöggvaö
sig á gripnum óséðum. Lagasmíðar
plötunnar em allar úr smiðju þeirra
John Cale og Lou Reed. Lögin eru í
hlutverki hækjunnar, þeirra er að
styrkja textana og skapa huglæga
stemmningu umhverfis þá. Þetta
gerir það að verkum að lögin eru
nokkuð misjöfn en þau bestu, Style
it Takes og Hello it’s me, em hrein-
ustu perlur.
Hljóðfæraleikur er að öllu leyti í
höndum tvíeykisins, einfaldur og
hrár eins og best hæfir grafskrift af
þessu tagi.
-SMS
Helgarpopp
Warhol mærð-
ur í ljóði
Febrúar 1987. Páfinn er dauður.
Páfi popplistarinnar.
Listunnendum um víða veröld varð
hverft við tíðindin. Með Andy War-
hol var ekki aðeins genginn þunga-
vigtar-myndlistarmaður heldur og
skrautleg persóna sem blés hressi-
lega í glæður listalífsins í New York
á 7. áratugnum.
Þessi tékkneskættaði furðufugl
varð eins konar Messías stórborgar-
innar. í súrrealísk-innréttaðri vinnu-
stofunni (Factory) í 81. stræti safnaði
Warhol um sig hjörð lærisveina og
meyja sem baðaði sig í list og frægð-
arljóma meistarans. Þaö var lifað
hratt og hátt, spíttað og sprautaö. í
genginu sem fylkti sér um lista-
manninn leyndist Júdas (geðveik
kona skaut Andy Warhol og særði
lífshættulega áriö 1968) eins og vera
ber í sögu af sönnum Messíasi. Aðrir
í hópi lærisveina bám þó gæfu til
dyggðugri afreka og í þeim hópi voru
Lou Reed, Maureen Tucker og John