Dagblaðið Vísir - DV - 21.12.1992, Síða 24

24
MÁNUDAGUR 21. DESEMBER 1992.
Meiming
Heimur íþróttamanna
Þrátt fyrir ódrepandi áhuga almennings á
íþróttum og íþróttamönnum hafa bókaútgef-
endur lítið sinnt þessum efnisflokki í gegnum
árin. Eitthvað horíir þó til betri vegar fyrir
íþróttaunnendur því nú fyrir jóhn koma út
a.m.k. þrjár bækur er tengjast boltaíþróttum.
í þeim hópi er viðtalsbókin íþróttastjömur
þar sem rætt er við Atla Eðvaldsson knatt-
spymumann, Pétur Guðmundsson körfu-
knattleiksmann og Sigurð Sveinsson hand-
knattleiksmann.
Áðumefndir leikmenn era vel þekktir á
meðal íþróttaáhugamanna og reyndar hjá
þjóðinni allri. Þeir hafa verið í sviðsljósinu
í mörg ár, bæði vegna frammistöðu sinnar
Bókmenntir
Gunnar Sveinbjörnsson
heima og heiman. Þeir hafa upplifað ýmis-
legt og hafa frá mörgu að segja. í bókinni,
sem er rúmar 200 bls., er vitaskuld ekki
greint frá því öllu heldur stiklað á stóru.
Umfjöllunin verður því aldrei ítarleg en engu
að síður tekst höfundi að gefa ágæta innsýn
í heim íþróttamanna.
Uppvaxtarárum viðmælendanna eru gerð
skil en þar koma boltaleikir og ýmis prakk-
arastrik auðvitað við sögu. Þátttaka þeirra í
keppnisíþróttum fær samt mesta plássið af
eðhlegum ástæðum en þremenningamir
segja skoðanir sínar umbúðalaust á ýmsum
málum þeim tengdum. Á bókarkápu er að
vísu sagt að félagarnir segi skoöanir sínar á
málum sem era ofarlega í þjóöfélagsumræð-
unni en aö Atla undanskildum, sem íjallar
um ásakanir á hendur fóður sínum, varð ég
ekki var við shkt. Púðrið sem fór í síðast-
nefnda atriðiö var reyndar of mikið enda er
margoft búið að fjalla um máhð í fjölmiðlum.
Það er eðhlegt aö Atli veiji föður sinn en hér
fannst mér fuhmikið af því góöa og annar
vettvangur heföi verið æskilegri.
Öllu meira spennandi var að lesa um áht
Atla, Péturs og Siguröar á ýmsu sem viðvík-
ur íþróttunum. T.d. er hressilega skotið á
Valsara en forráðamönnum knattspyrnu- og
handknattleiksdeilda félagsins era ekki
vandaðar kveðjumar. Ummæhn vekja líka
upp ýmsar spumingar eins og t.d. af hveiju
í ósköpunum Ath fór aftur til Valsmanna
eftir árin í Þýskalandi? Og eins hvort sami
leikmaður hafi virkhega farið í KR vegna
félaga sinna en ekki peninga? Pétur er held-
ur ekkert að skafa utan af hlutunum þar sem
hann deilir hart á Val Ingimundarson, leik-
mann Tindastóls. Allt þetta er einkar athygl-
isvert og svalar jafnframt forvitni margra
um leið og það ætti að kveða niður margar
kjaftasögur en þær spretta upp í kringum
íþróttamenn eins og aðra.
í íþróttastjörnum er m.a. rætt við Atla Eð-
valdsson.
Peningamáhn í íþróttaheiminum koma til
tals og því ber að fagna. Kaup og sölur á
íþróttamönnum hafa löngum verið feimnis-
mál og enginn hefur verið tilbúinn að segja
neitt. Sérstaklega er varðar launakjör leik-
manna. Þremenningarnir tjá sig um þessi
mál þótt ekki sé hægt að segja að neinn
þeirra „tah af sér“. Þó félögunum sé stundum
mikiö niðri fyrir er iðulega slegið á létta
strengi en allir hafa þeir frá einhveiju
spaughegu að segja. Þar ber Sigurður Sveins-
son hæst. Húmorinn skín í gegnum frásögn
hans en þó aldrei meir er hann segir frá
kostulegri eldumennsku bróður síns á aö-
fangadagskvöldi fyrir mörgum árum.
Margar myndir eru í bókinni og heföi mátt
vanda val þeirra betur. Hitt skiptir þó meira
máh að höfundur skrifar ágætan texta. Á
stöku stað heföi að vísu mátt gera örlítið
betur en af frumraun að vera er árangurinn
vel viðunandi. Lesendur fá ágæta innsýn í
heim íþróttamanna eins og áður sagði og
bókin á öragglega eftir að veita íþróttaáhuga-
mönnum mikla ánægju. Með íþróttastjöm-
um sýnir höfundur að hann hefur aha burði
til að fjalla um íþróttamenn og vonandi verð-
ur framhald á því.
Heimir Karlsson
íþróttastjörnur
AB 1992
Dé Longhi
djúpsteikingarpottarnir
með snúningsKÖrfunni
eru byltingarkennd
tækninýjung
Með hallandi körfu sem
snýst mefian á steikingunni
stendur:
• jafnari og fljótari steiking
• notar afieins 1,2 itr. af olíu
í stað 3ja Itr. (öðrum.
> mun stýttri steikingartími
> 50% olíu- og orkusparnaður
Potturinn er lokaður meðan
steikingu stendur. Fitu- og
lyktareyfiandi sfur tryggja
fullkomið hreinlæti. Sumar
gerðir með glugga svo fylgjast
megi með steikingunni, sjálf-
hreinsandi húfiun og tæm-
ingarslöngu til að auðvelda
olfuskipti.
Hitaval 140-190°C. 20 mín.
tímarofi með hljóðmerki.
DeLonghi
FALLEGUR,FLJÓTUR 0G
FYRIRFERÐARLÍTILL
Verb aðeins frá
kr. 10.990,- stgr.
TILVALIN JÓLAGJÖF
TIL SÆLKERA
iFtlnix
HATÚNI 4A SÍMI (91)24420
Bókmenntir
Bylting marxista í Eþíópíu 1974 varð fljótlega til þess aö kristniboðum
var gert ihmögulegt að starfa í landinu. Það var ástæðan til þess að Sam-
band íslenskra kristniboðsfélaga ákvað að hefja starf í Keníu árið 1978.
Sá sem reið á vaðið var Skúh Svavarsson, höfundur þessa rits.
Hér greinir hann frá starfi sínu í Keníu á árunum 1978-82 en áður hafði
Skúh verið við kristniboð í Eþíópíu á árunum 1967-76 ásamt hinni norsku
konu sinni, Kjehran Langdal. Höfundur byijar á því að rekja sögu lands
og þjóðar, flallar um heföbundin trúarbrögö í Austur-Afríku svo og upp-
haf kristniboðs í þessum heimshluta.
Það var komið fram undir miðja 19. öld þegar evangelískt kristniboð
hófst í Austur-Afríku en lútherskar kirkjur hófu þar starf árið 1948 og
vora það Svíar sem þar vora í fararbroddi. íslendingar hafa starfað með-
al Pókotþjóðflokksins í V-Keníu. Pókotmenn era um 250 þúsund talsins
og fer það orð af þeim að þeir séu mjög herskáir. Lýsir Skúli margháttuð-
um erfiðleikum sem mættu kristniboðunum í upphafi starfs síns, en í
lokakafla ritsins er gerö grein fyrir því sem áunnist hefur á þeim áram
sem höin era síðan íslenskt kristniboð hófst í Keníu.
Skúli Svavarsson, formaður Sambands ísl. kristinboðsfélaga, ásamt
Ragnheiði Guðmundsdóttur og Karli Gislasyni kristinboðum og séra
Sigurði Pálssyni.
íslenskt kristniboð í Afríku
Gunnlaugur A. Jónsson
Lengst af hafa tvær íslenskar kristniboðaflölskyldur starfað í Pókot.
Eftir að Skúh Svavarsson fór þaðan hafa kristniboðamir Kjartan Jónsson
og Ragnar Gunnarsson lengst af starfað þar ásamt flölskyldum sínum. í
ársbyijun 1992 vora safnaðarmeðhmir í Pókot orðnir 2540.
Bók þessi hefur þó ekki aö geyma neins konar úttekt á íslenska kristni-
boðinu í Keníu og raunar finnst mér sem nokkuð vanti á að ritið veiti
nægilega innsýn í starfshætti íslensku kristniboðanna, t.d. þá spumingu
að hve miklu leyti þeir tileinka sér lifnaðarhætti og siði heimamanna í
starfinu. í þess stað hefur Skúh tekið þann kostinn að draga upp nokkur
minningabrot af trúboösakrinum. Meðal þess sem er sérlega minnisstætt
er frásagan af því er íslensku kristniboðunum tókst að koma í veg fyrir
kviksetningu ungs manns, en „andamir" höföu krafist þess aö honum
yröi fómað.
Fáar myndir era í ritinu og engar af íslendingunum í Keníu. Slíkar
myndir heföi tvímælalaust lífgað upp á ritið.
Skúll Svavarsson.
Prédikað I Pókot.
Samband islenskra kristniboðsfélaga.
Reykjavik 1992 (103 bls.)
Grænlandsf lug -
merkur kaf li í f lug-
sögu okkar
Grænlandsflug íslensku flugfélaganna fyrr á áram, aðahega Flugfélags
íslands, er merkur kafh í flugsögunni. Segja má að flugvélar hafi rofiö
einangran Grænlands enda komast menn ógjaman á milh staða í því
stóra landi nema loftleiöis. Sveinn Sæmundsson hefur tekið saman þætti
úr Grænlandsflugi á áranum
1924-1975. Höfundur þekkir vel th
enda var hann blaðafuhtrúi Flug-
leiða og fyrirrennara þeirra, Flug-
félagsins og Loftleiða í þijátíu ár.
Sveinn og Steinar J. Lúðvíksson
skrifuðu tveggja binda rit um sögu
atvinnuflugs á íslandi í fimmtíu ár.
Það kemur fram í eftirmála Sveins
aö aðeins var hægt að stikla á stóra
um ýmsa þætti flugsögunnar. Með-
al þess var Grænlandsflug íslensku
flugfélaganna. Sveinn hefur nú
bætt úr þessu.
Bók Sveins um Grænlandsflugiö
er fróðleg og góð viðbót við merki-
lega flugsögu íslendinga. Rakið er
hvemig Grænland og ísland og
stundum Færeyjar vora nauðsynlegir viðkomustaðir í upphafi flugs milh
Evrópu og Ameríku. Aht fram yfir miöja öldina urðu flugvélar í flugi
milh heimsálfanna að lenda t.d. á íslandi th eldsneytistöku. Grænland
gegndi mikhvægu hlutverki fyrir íslenskar flugvélar þegar þær vora
keyptar í Ameríku. Fyrstu lendingar íslenskra flugvéla þar vora því
tengdar feijuflugferðum.
Sveinn velur þá leið í bók sinni að rekja söguna í tímaröð en greinir
frá einstökum atburðum með milhfyrirsögnum. Þetta gerir bókina
auðlæshega og raunar má segja að hver kafli sé saga út af fyrir sig. Það
má því grípa niður í bókina hér og þar og fá hehsteypta frásögn af einstök-
um atburðum.
Merkasti þáttur Grænlandsflugsins var án efa skíðaflug á DC-3 flugvél-
um Flugfélagsins. Þar reyndi á menn og vélar og ófáar svaðilferðimar
Sveinn Sæmundsson. Saga Græn-
landsflugsins er góö viöbót viö
merkilega flugsögu íslendinga.
Bókmenntir
Jónas Haraldsson
famar. Skíðaflugið stóð frá 1963 og fram á áttunda áratuginn og var
ómetanlegt fyrir Grænlendinga í farþega-, birgða- og síðast en ekki síst
sjúkraflugi.
Rauður þráður í bókinni er aðdáun höfundar á stórfenglegu en harð-
býlu landi og íbúum þess. Fjöldi mynda er í bókinni. Það veit Sveinn, sem
gamall blaðamaður, að hver mynd segir meira en þúsund orð. Því er
mikhl fengur að myndunum. Augljóst er að víða hefur verið leitaö fanga
við heimhdaöflun.
Svelnn Sæmundsson:
Fullhugar á fimbulslóöum
- þættir úr Grænlandsfluginu
212 bls. Fróöl 1992.