Dagblaðið Vísir - DV - 14.05.1994, Blaðsíða 15

LAUGARDAGUR 14. MAÍ1994
15
Kosningabaráttan fyrir sveitar-
stjórnarkosningarnar, sem fram
fara eftir hálfan mánuð, er farin
að harðna. Það er að vonum því
mikið er í húfi. Mest hefur borið á
baráttunni í Reykjavík enda ástand
þar með öðrum hætti en áður. Að-
eins tveir listar eru í kjöri í höfuð-
borginni og sú óvenjulega staða að
Sjálfstæðisflokkurinn á undir högg
að sækja. Allar skoðanakannanir
hafa sýnt meirihlutafylgi við
Reykjavíkurlistann, sameinaðan
lista núverandi minnihlutaflokka í
borginni.
En það er víðar tekist á en í höf-
uðborginni. Spennandi kosningar
eru fyrirsjáanlegar í stóru sveitar-
félögunum, Kópavogi, Hafnarfirði,
Akureyri og hinu sameinaða sveit-
arfélagi, Suðurnesjabæ. Alþýðu-
flokksmenn náðu hreinum meiri-
hluta í Hafnarfirði í síðustu kosn-
ingum, skipt var um meirihluta í
Kópavogi þar sem Sjálfstæðisflokk-
ur og Framsóknarflokkur tóku við
' ::
er rökstutt nánar í leiðara Morgun-
blaðsins á miðvikudag en þar segir
m.a.: „Rökin fyrir því að Morgun-
blaðið hefur lýst eindregnum
stuðningi við Sjálfstæðisflokkinn í
borgarstjórnarkosningunum eru
augljós. Sjálfstæðisflokkurinn hef-
ur staðið sig vel á vettvangi borgar-
mála nú sem fyrr. Hinn sameinaði
framboðshsti vinstri manna í
Reykjavík hefur hvorki lagt fram
ferskar hugmyndir um málefni
sem hstinn ætlar að beita sér fyrir
né sýnt fram á nokkur meiri háttar
mistök í stjórn Sjálfstæðisflokksins
á Reykjavíkurborg. R-listinn
minnir þvert á móti á samstarf
vinstri flokkanna eftir kosninga-
ósigur Sjálfstæðisflokksins 1978 og
sá sem man eftir þeim glundroða
tekur ekki nýja áhættu af shku
samstarfi. Vegna verka sinna hafa
sjálfstæðismenn í borgarstjórn
Reykjavíkur unnið th trausts borg-
arbúa.“
Afstaða Morgunblaðsins kemur
Sérstaða og traust
af vinstri flokkunum og á Akureyri
skildu sjálfstæðis- og alþýðubanda-
lagsmenn Framsóknarflokkinn eft-
ir úti í kuldanum, þrátt fyrir kosn-
ingasigur þess síðastnefnda.
Kaupstaðakannanir
Nýjar skoðanakannanir DV sýna
að breytinga gæti verið að vænta.
Spennandi var að sjá útkomuna í
Suðumesjabæ. Þar renndu menn
blint í sjóinn í nýju sveitarfélagi.
Útkoman sýndi sterka stöðu Sjálf-
stæðisflokksins, jafnvel svo sterka
að hann gæti náð hreinum meiri-
hluta í komandi kosningum. Þessi
könnun sýndi kjósendum og fram-
bjóðendum í hinu nýja sveitarfé-
lagi stöðuna á þeim tíma sem könn-
unin var gerð.
Þá mátti sjá í DV-könnun í vik-
unni að hið sterka vígi krata í Hafn-
arfirði virðist vera að faha. Sam-
kvæmt könnuninni missir Alþýðu-
flokkurinn tvo bæjarfuhtrúa í
komandi kosningum og þar með
meirihluta sinn í bæjarstjóminni.
Hlutverk
frjálsra fjölmiðla
Það er því að vonum að umfjöhun
um væntanlegar kosningar verði
sífeht fyrirferðarmeiri ífjölmiðlun-
um. Sú umfjöllun á enn eftir að
aukast þær tvær vikur sem eftir
eru fram að kosningum. Það er ein-
mitt á þessum tíma sem mest reyn-
ir á fijálsa fjölmiðla. Þeirra hlut-
verk er að koma mismunandi sjón-
armiðum frambjóðenda á fram-
færi. Það er þeirra að segja frá því
hveijir bjóða sig fram á hveijum
stað, fyrir hvaða hsta og greina frá
áhersluatriðum hvers og eins. í
kynningu frambjóðenda kemur
fram forgangsröðun verkefna og í
hvað ætlunin er að veija þeim fjár-
munum sem viðkomandi sveitarfé-
lag hefur til umráða.
Fróðlegt er að skoða stöðu dag-
blaðanna í þessu samhengi. DV
hefur, sem fijálst og óháö blað, birt
skoðanir frambjóðenda allra
flokka í kjaharagreinum og les-
endabréfum og um leið stuðnings-
greinar við einstaka framboðshsta.
Reynt er að halda jafnvægi og gera
einstakhngum og hstum jafn hátt
undir höfði. Þá kannar blaðið með
reglulegum hætti skoðanir manna
og birtir með sama hætti og gert
hefur verið árum saman. Reynslan
er ólygnust í þeim efnum. Við sam-
anburð á skoðankönnunum og
kosningum hefur komið í ljós að
kannanir DV eru mjög áreiðanleg-
ar. Síðast en ekki síst fara blaða-
menn DV í hvern einasta kaupstað
landsins, ræða við efstu menn á
öllum framboðshstum og birta
nöfn þeirra sem eru í framboði á
hverjum hsta. Þá eru rifjuð upp
úrsht síðustu kosninga og almenn-
ingur á stöðunum beðinn að tjá sig
um væntanleg kosningaúrslit.
Mikilvægt hlutverk
Með þessu móti kynnir blaðið þá
lista sem í boði eru og fyrir hvað
þeir standa. Þannig eiga kjósendur
auðveldara með að gera upp hug
sinn í kosningunum. Hlutverk
blaðsins er því mikilvægt en um
leið er ábyrgð þess mikh. Frjálst
og óháð dagblað verður að standa
undir nafni. Lesendur verða að
geta treyst því að sjónarmið ahra
fái notið sín. Þess vegna leggur DV
í mikinn kostnað fyrir kosningar
með kosningaferðalögum sínum og
könnunum.
Sjónarmið heiðarlegrar blaða-
mennsku verða að ráða ferðinni.
Eðlhegt er að þrýstingur á fjölmiðla
sé umtalsveröur. Mikhr hagsmun-
ir eru í húfi. Þetta á aðahega við
um stærstu sveitarfélögin og eink-
um Reykjavík. Taugatitringur er
mikih í herbúðum beggja. Það er
því fjölmiðhsins að standa sig.
Laugardagspistill
Jónas Haraldsson
fréttastjóri
Tíðindi
hvemig sem fer
Ljóst er að hvemig sem kosninga-
úrshtin verða í Reykjavik þá er
stórtíðinda að vænta. Niöurstöður
kannana benda til þess að meiri-
hluti Sjálfstæðisfloldcsins falli og
Reykjavíkurhstinn komist th
valda. Verði niðurstaöa kosning-
anna sú eru það mikh tíðindi.
Reykjavík hefur um áratugi verið
helsta vígi Sjálfstæðisflokksins.
Flokkurinn leggur því aht undir th
þess að halda þeirri stöðu sinni.
Nái Sjálfstæðisflokkurinn hins
vegar að halda meirihluta sínum
þá eru það ekki síður mikh tíðindi
þar sem nánast hefur verið gengið
út frá sigri Reykjavíkurhstans. En
skoðanakannanir sýna aðeins
stöðu á þeim tíma sem þær eru
teknar og enn eru tvær vikur th
kosninga. Og skoðanakannanir eru
ekki kosningar. Enn á þvi mikið
eftir að gerast í þeirri snörpu kosn-
ingabaráttu sem nú er háð. Það er
einmitt hlutverk DV, sem frjáls og
óháðs blaðs, að fylgjast grannt með
þeirri baráttu og segja frá fram-
gangi mála, ekki draga taum ann-
ars aðilans umfram hinn heldur
kynna baráttumál hstanna og um
leið þá einstakhnga sem í boði eru.
Þetta á ekki síst við um borgar-
stjóraefni hstanna, leiðtogana.
Afstaða
annarra blaða
Kjósendur þurfa að meta það með
raunsæjum hætti hvað í boði er,
menn jafnt sem málefni. Það er
hlutverk DV að koma þessum
skhaboðum óbrengluðum til þjóð-
arinnar. Önnur dagblöð á mark-
aðnum, Morgunblaðið, Tíminn og
Alþýðublaðið, eru að sjálfsögðu
mörkuð af komandi kosningum
ekki síður en DV. En það er vert
að hta á með hvaða hætti. Alþýöu-
blaðið og Tíminn eru höh undir
Reykjavíkurhstann og það kemur
ekki á óvart. Það verður því að lesa
þau blöð með þau formerki í huga.
Aragrúi kosningagreina hefur
birst í Morgunblaðinu og það hefur
lagt mikið pláss undir þær. Þar
verður ekki annað séö en allir aðh-
ar fái notið sín. Um hitt verður
ekki deht að Morgunblaðið hallar
sér að Sjálfstæðisflokknum, a.m.k.
í borgarmálum, og það kemur held-
ur ekki á óvart.
Flokkslína
í borgarmálum
í Reykjavíkurbréfl Morgunblaðs-
ins síðasthðinn sunnudag lýsti
Morgunblaðið yfir eindregnum
stuðningi við lista sjálfstæðis-
manna í komandi kosningum th
borgarstjómar Reykjavíkur. Þetta
einnig fram í bréfaskriftum rit-
stjóra blaðsins og kosningastjóra
Reykjavíkurhstans. Blaðið birti
þessi bréfaskipti á miðvikudag.
Morgunblaðið hefur boðið lesend-
um sínum að leggja spurningar fyr-
ir Árna Sigfússon, borgarstjóra í
Reykjavík. Kosningastjóri Reykja-
víkurhstans fór fram á það að Ingi-
björg Sólrún Gísladóttir, borgar-
stjóraefni Reykjavíkurhstans,
fengi með sama hætti að svara fyr-
irspurnum Reykvíkinga á síðum
Morgunblaðsins. Ritstjórar blaðs-
ins synja þeirri ósk og eru rök
blaðsins að „borgarstjóri svari
spumingum lesenda um fram-
kvæmdir og þjónustu við borg-
arbúa á yfirstandandi kjörtímabih
þar sem hann er ábyrgur fyrir þeim
en Ingibjörg Sólrún hefur ekki bor-
ið ábyrgð á gerðum borgarinnar sl.
fjögur ár og þess vegna ekki ástæða
til að spyrja hana sérstaklega um
þau efni.“
Niðurstaðan er skýr. Spurningin
er hins vegar sú hvort sömu rökum
verður beitt að fjórum árum hðn-
um, fari svo að Reykjavíkurhstinn
beri sigur úr býtum. Kemst þá Ingi-
björg Sólrún ein að, sem borgar-
sfjóri, í fyrirspumadálki Morgun-
blaðsins?
Sérstaða DV
meðal blaða
Hér er bent á sérstöðu DV í hópi
dagblaðanna. Það stendur í blað-
haus að blaðið sé fijálst og óháð.
Fráleitt er að blaðið sé hafið yfir
gagnrýni vegna skoöana sinna í
ritstjómargreinum. En um þessa
grundvallarstefnu blaðsins verður
að standa vörð. Þar er tilveru-
grundvöllur þess og á því byggist
traust tugþúsunda kaupenda
blaðsins.