Dagur - 17.12.1956, Qupperneq 30

30
JÓLABLAÐ DAGS
GUÐNI SIGURÐSSON:
Fyrstu kynni
af rjúpunni
Frásögn mín a£ rjúpunni liefst á
])ví, er eg var orðinn svo gamall, að
eg þótti liðtækur til snúninga.
Minnist eg þess, að þegar snjó tók
að leysa tir brekkunum, kom rjúp-
an óðar í auðu blettina, þótt hún
hetði ekki sést þar áður í langan
tíma. Tvíbýli var á heimilinu, en
hvorugur bændanna átti byssu, og
íékk því rjúpan að vera þarna í
friði, enda mun hún hafa fundið
það og kunni áreiðanlega að meta
það.
Þarna dvöldu þær allt vorið og
sumarið og fram yfir varptímann,
meðan þær voru að koma upp ung-
um sínum, lengra og skemmra frá
bænum. Sérstaklega man ég eftir
einum hjónum, sem héldu til á
sama stað vor eftir vor. Var stund-
um verið að tala um það, hvort
þetta myndi vera sörnu rjúpnahjón-
in, en því gat auðvitað enginn
svarað með vissu. En miklar líkur
voru samt til þess, að svo væri, því
að þá var enn ekki farið að veiða
rjúpur þar í sveit. — En seinna
keypti Bárður bróðir minn lítinn
framhlaðning og tók að stunda
rjúpnaveiðar.
Þetta rjúpnapar hélt til norðaust-
ur af bænum. Fyrst á vorin eftir að
rjúpan tók að setjast að í brekkun-
um, mátti sjá kerrann (þannig var
rjúpnasteggurinn alltaf nehrdur) á
verði, þar sem nrest bar á lionum,
en kvenfuglinn sást hvergi.
Snemma á vorin, meðan rjúpurn-
ar voru í tilhugalífinu, lenti stegg-
urinn minn oft í áflogum við að-
komusteggi, sem vildu ræna hann
konunni, og urðu úr þessu hin
me$tu læti. Einu sinni sem oftar var
það snemma morguns, áður en
kornið var á fætur, að einkennileg
hreyfing heyrðist uppi á baðstofu-
þakinu. Var þar hlaupið um létt-
um fótum og kurrað, og grunaði
nrig þegar, hvað hér væri um að
vera, og að nú væru rjúpnastegg-
irnir farnir að fljúgast á uppi á
baðstofumæninum.
Eg var ekki lengi að smeygja mér
í fötin og flýtti mér síðan út til að
sjá leikinn. Læddist eg meðfram
skemmuveggnum að norðan og að
sundi á milli eldluiss og baðstofu og
gægðist þar upp fyrir. Sá eg tvo
hvíta fugla á harðahlaupum eftir
baðstofuþakinu, báða með slapandi
vængi og uppsperrt stél, sem þeir
breiddu út eins og bezt var unnt.
Þannig hlupu þeir ropandi fram og
aftur um þakið og reyndu að ná
taki hvor á öðrum, unz þeir lentu
sinn hvorum rnegin við mæninn.
Horfðust þeir þá hvasst í augu eins
og grimmir hanar, stukku síðan
upp og ráku bringurnar saman, og
virtist þetta vera liámark áfloganna,
því að nú flugu þeir burttu, en þó
samhliða og svo nærri, að þeir slógu
hvor annan xiieð vængjunum. Þann-
ig flugu þeir, ineðan eg sá til þeirra.
Eftir skannna stund kom þó annar
þéirra aftur,1 og þóttist eg vita, að
þar væri kunningi minn að koma
sem sigurvegari úr hinni miklu orr-
ustu. Þegar hann nálgaðist varð-
stöðvar sínar, hækkaði hann flugið
allmikið, áður en liann renndi sér
ropandi niður á holtið sitt og sett-
ist. Síðan hljóp hann nokkra hringi
smáropandi og hristi stélið í ákafa,
áður en hann nam staðar og tók
upp varðstöðuna á ný.
Sumarlíf rjúpunnar.
Þannig leið vorið, og eftir að
brekkurnar höfðu klæðst sínum
fjölbreytta sumarskrúða, mátti sjá
rjúpnasteggina enn í hvíta bún-
ingnum sínum á áberandi stöðum.
En nú var búningur þeirra orðinn
heldur rytjulegur, bæði leirugur og
götóttur. En loks rann upp sú
stund, að sjá mátti þá skrýdda sín-
um fagra, dökkbrúna sumarklæðn-
aði.
Meðan stéggirnir standa í styrj-
öldum og halda uppi þessu órólega
lífi, hefur lítíð borið á kvenfuglin-
mu. Hún héfur haft fataskipti í
kyrrþey, enda mátti hún engan