Þjóðviljinn - 24.12.1975, Blaðsíða 36

36 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN — Jólablað 1975.
Bæjarútgerö
Reykjavíkur
óskar starfsfólki sínu
á sjó og landi
gleðilegra jóla
góðs og farsæls árs
Kaupfélag
Skagfirðinga
Saiiðárkroki, llolsosi og Varmahlið
óskar (illuin viðskiptavinuin sinum
oi* starlslólki
gleðilegra jóla
01* larsældar á komaiuli ári.
Útgerðarfélag
Akureyringa hf.
óskar öllu starfsfólki og viðskiptavinum
gleðilegra jóla
árs og friðar
Þakkar gott samstarf og viðskipti á
liðandi ári.
Islenzkar
handunnar
gjafavörur
Einnig nýkomnar
Sœnskar gjafavörur
og jólaskraut
Islenzkur
Heimilisiðnaður
Indíánar
Framhald af 34. siðu.
lendingur, sagði blaðamanninum
frá þvi að „cree-tungan flámælt”,
eins og Stephan G. segir einhvers
staðar, væri stöðugt mjög mikið
töluð, ekki sist i norðlægari
byggðum. Þó væru indiánarnir
sjálfir farnir að hafa áhyggjur af
þvi að hún kynni að leggjast nið-
ur, og væri þjóðernisstefna að
aukast meðal þeirra.
Þjóðernisstefna indiána birtist
kannske einna sterkast i trúar-
hátiðum þeirra, sem nefnast
„powwow” og einkenna reyndar
ekki aðeins menningu cree-þjóð-
arinnar heldur allra
sléttu-indiána. Á þessum hátiðum
er sungið og sérstakir dansar
dansaðir undir og virðast þetta
aðalsamkomur þjóða sem annars
búa dreifðar i ólikum byggðum
eða „reservationum”. Svo virðist
sem þessar powwow-samkomur
hafi nokkuð breyst á siðari ára-
tugum.vegna þess að auk þess að
vera trúarathafnirog hátiðir hafa
þær einnig fengið það hlutverk að
vera þjóðernishátiðir, þar sem
indiánarnir birta sinn eigin per-
sónuleika og setja hann fram i
andstöðu við menningu hvita
mannsins. Nýjar trúarhugmyndir
hafa breiðst út og dansarnir feng-
ið nýja merkingu.
En þær upplýsingar sem unnt
var að fá á þennan hátt, með þvi
að rabba við menn og blaða i
skýrslum, voru þó heldur af
skornum skammti, og var aug-
ljóst að best var að spyrja indián-
ana sjálfa. Haraldur Bessason,
prófessor i islensku i Manitoba-
háskóla, fræddi blaðamanninn
um það, að cree-tunga væri kennd
við háskólann og væri prófessor-
inn sjálfur indiáni og auk þess rit-
höfundur á cree. Blaðamaðurinn
arkaði þvi af stað til að ná tali af
þessum merka manni, — en greip
i tómt. Prófessorinn var farinn út
i sveit til að skrifa á cree. Harald-
ur Bessason sagði að hann myndi
hafa svipaða stöðu i bókmenntum
cree-þjóðarinnar og höfundur
fyrstu málfræðiritgerðarinnar i
islenskum bókmenntum.
En hins vegar rákust aðrar
minjar menningar sléttu-indiána
upp fhendur blaðamannsins: það
voru breiðskifur með
powwow-söngvum cree, svart-
fætlinga og fleiri þjóða. Erfitt
mun vera að imynda sér tónlist
sem lætur annarlegar i óvönum
eyrum vesturlandabúa : dimm og
hæg, reglubundin trumþuslög, en
utan um þau vefjast flóknar lag-
fléttur skrækra og rykkjóttra
radda sem byrja venjulega hátt
uppi en siga svo smám saman
niður uns þær deyja út, og byrja
svo jafnharðan aftur. Jafnvel þótt
maður sitji i þægilegum hæginda-
stól i hlýrri stofu fer um mann
kaldur hrollur. En kannski þarf
slíka reynslu til að skilja fullkom-
lega hið stórmerka kvæði Gutt-
orms „Indiánahátiðina”, þar sem
hann túlkar betur en flestir aðrir
þá tilfinningu annarleikans, sem
hvitur maður finnur til gagnvart
menningu rauðskinna — þótt
hann hafi alist upp meðal þeirra :
Nú skal mikla hátið halda,
lilæja likt og vatnaföll,
öllu sem er til að tjalda,
triíðar stiga fram á völl;
þá er eins og versni í veðri
verði stjórn á öllu röng,
bumba dimm úr dýraleðri
dunar hátt við trylltan söng.
e.m.j.
VERKAMANNASAMBAND
ISLANDS
óskar öllum félögum sinum og
öðrum launþegum
gleðilegra jóla
og gæfu á komandi ári,
með þökk fyrir samstarfið á árinu,
sem er að liða.
VERKAMANNASAMBAND
ÍSLANDS
BUKKSMIÐJAN
YOGUR HF.
Auðbrekku 65 — Kópavogi
Smiðum loftræsti og lofthitakerfi,
stór og smá.
*
Útvegum eða seljum af lager alls konar
tæki tilheyrandi loftræsti- og lofthita-
kerfum.
*
Framkvæmum alla algenga blikksmiði
viðkomandi húsbyggingum o.fl.
*
Smiðum ýmsa hluti úr eir, áli, messing
og járni eða stáli.
*
Simar: Verkstjóri, teiknistofa, skrifstofa:
40:$40—40341. — Framkvæmdastjóri:
40342.
Gleðileg jól
og farsælt komandi ár.
Þökkum viðskiptin á liðandi ári.
PRENTMYNDASTOFAN
LITRÓF
Einholti 2 — Sími 17195
Tökum að okkur gerð
FRYSTI- OG KÆLIKLEFA
í sambýlishúsum og verzlunum -
Gerum fullnaðartilboð í efni
(einangrun, allar vélar, hurðir o. fl.)
og vinnu
Ármúla 38 - Sími 8-54-66