Þjóðviljinn - 24.12.1975, Blaðsíða 48

48 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN — Jólablað 1975
Orkulindir
íslendinga
Framhald af bls. 47.
að brenna því i raforkuverum og
nota raforkuna td. til álvinnslu.
Erfitt er þvi að spá um það hvort
þarna geti orðið um alvarlega
samkeppni að ræða við islenskt
vatnsafl eða ekki.
Svo er nú á hitt að lita að viðar
er til vatnsafl en hjá okkur. Þar
gæti svosem komið til samkeppni,
jafnvel frá fjarlægum heimshlut-
um.
Mikil þörf á
rannsóknum
varðandi
orkufrekan iðnað
— Að lokum, Jakob: eiga is-
iendingar að einhverju leyti að
byggja atvinnulif sitt beinlinis á
hagnýtingu orkulindanna i land-
inu eða er rétt að tempra þaö
hvcrnig af orkulindunum er aus-
iö?
— Mikið er rætt um að koma
hér á fót orkufrekum iðnaði er
nýti orkulindir okkar, vatnsafl og
jarðhita, að þvi marki sem við
ekki notum þær til annarra þarfa,
td. hitunar húsa. Ljóst er að orku-
lindir okkar eru það miklar að
mikil orka getur verið til ráð-
stöfunar i þessu skyni um marga
tugi ára. Spurningin er sú hvort
nýta beri orkulindirnar til sliks
iðnaðar eða láta þær biða þar til
þjóðinni hefur f jölgað svo mjög að
hún getur nýtt þær til annarra
þarfa, td. einhverntima á næstu
öld. Hér verður að muna eftir að
orkulindir okkar eru, gagnstætt
td. kolum og oliu, eilifar og eyðast
ekki þótt nýttar séu. Það er þvi
fullkomlega raunhæfur möguleiki
að nýta orku um sinn til orkufreks
iðnaðar en leggja hann siðan nið-
ur eftir td. 50 ár þegar verðmæt-
ari not orkunnarkoma til. Þróun-
ar i þessa átt gætir nokkuð td. i
Noregi.
En þá er það orkufreki iðnaður-
inn sjálfur og áhrif hans á um-
hverfi, atvinnulif, félagslif,
byggðaþróun, efnahagsmál og
jafnvel sjálfstæði þjóðarinnar.
Um þetta er mikið deilt, sem
kunnugt er, og sýnist sitt hverj-
um. Sumum sýnist að slikur
iðnaður muni allt að þvi eyði-
leggja allt það sem talið var upp;
öðrum aö hann sé nánast okkar
eini bjargvættur. Umræðurnar
bera það ákaflega skýrt með sér
að sáralitið er vitað um áhrif
orkufreks iðnaðar á þá þætti sem
taldir voru, við hérlendar aðstæð-
ur. Hvaða áhrif hafa ýmsar
greinar sliks iðnaðar á umhverfið
hér á landi? Eða á byggðaþróun?
Eða það atvinnulif sem fyrir er?
Eða efnahagslegt sjálfstæði
þjóðarinnar? Nánast engar
rannsóknir hafa farið fram hér á
landi á neinu þessara atriða, svo
mér sé kunnugt, það eru ekki einu
sinni til mælingar á vindstefnu og
vindhraða á þeim stöðum sem
hefur oft verið rætt um að reisa
verksmiðjur á. Þvi siður hefur
farið fram nokkur könnun á áhrif-
um sliks iðnaðar á atvinnulif
sem fyrir er eða á byggðaþróun.
Svona rannsóknir eru að minum
dómi forsenda allrar skynsam-
legrar umræðu um þessi mál. An
þeirra munu þær hér eftir sem
hingað til einkennast af órök-
studdri svartsýni annarsvegar og
barnalegri oftrú hinsvegar. Það
ber þvi að minu mati mikla nauð-
syn til þess að hið bráðasta verði
byrjað að rannsaka þessi mál.
Mér er fullkomlega ljóst að nýt-
ing orkulinda okkar til hagsbóta
fyrir þjóðina er mikið vandamál
og að ekki má flana að neinu. En
það er staðreynd að þessar orku»
lindireru. næst á eftir fiskimiðuri-
um, verðmætasta náttúruauðlegð
okkar. Eigum við að láta þær
ónotaðar vegna þess eins að við
veigrum okkur við að taka á þeim
vanda sem nýtingu þeirra er
samfara?
hj-
HRAÐFRYSTIHÚS
TÁLKNAFJARÐAR H.F.
óskar starfsfólki sínu og viðskiptavinum
gleðilegra jóla og farsæls árs,
og þakkar góða samvinnu á árinu sem er
að líða.
Óskiim viðskiptamönnum, starfsfólki,
svo og iandsmönnum öllum
gleðilegra jóla
og farsældar á komandi ári.
Hraðfrystihús
Eskifjarðar hf.
íshúsfélag
ísfirðinga hf.
ÍSAFIRÐl
óskar starfsfólki og viðskiptavinum sin-
um, svo og landsmönnum öllum
gleðilegra jóla
og farsældar á komandi ári.
Ein vatnsmesta á Vestfjaröakjálkans er Hvalá í Ófeigsfirði. Ilér sjást þeir Sigurjón Rist og Ingvar Hall-
grfmsson virða hana fyrir sér þar sem göngubrúin er á ánni.
/
O P A L h/f Sœlgœtisgerð
Skipholti 29 - SÍMt 24466
Okkar beztu jóla og-
nýársóskir.
Hittumst heil á
nýja árinu.
HÓTEL
SAGA