Dagblaðið Vísir - DV - 13.02.1996, Blaðsíða 2
2
ÞRIÐJUDAGUR 13. FEBRÚAR 1996
Fréttir
DV
Tvö pitsufyrirtæki dæmd til aö greiða pilti hærri laun:
„Jafnaðarlaun" pitsu-
sendla eru óheimil
- kjarasamningur ógildur þó svo að launþeginn hafi gengið að honum í byrjun
Héraösdómur Reykjavíkur hefur
dæmt tvö pitsufyrirtæki í Reykjavík
til að greiða pilti sem hjá þeim starf-
aði við heimsendingarþjónustu vel
á annað hundrað þúsund krónur og
á þriðja hundrað þúsund í máls-
kostnað, fyrir vinnu hans og afnot
af bíl sem hann lagði fram. í síðari
dóminum, sem kveðinn var upp í
vikunni, kemur skýrt í ljós að pitsu-
fyrirtæki, jafnt sem aðrir vinnuveit-
endur, mega ekki greiða fólki sínu
svokölluð jafnaðarlaun, eins og hef-
ur tíðkast, séu þau lægri en almenn-
ir kjarasamningar ákveða.
Umræddur piltur var að sendast
með pitsur bæði hjá T-67 við
Tryggvagötu og íslensku framtaki
hf. í Nethyl. Þegar hann hóf störf í
nóvember árið 1993, þá 17 ára, sagði
vinnuveitandinn honum að hann
fengi jafnáðarkaup upp á 376,69
krónur á tímann og 13 kr. á hvern
kílómetra sem hann legði bil sinn
fram. Pilturinn starfaði síðan við
pitsuheimsendingarþjónustu fram í
aprU 1994.
PUturinn vann ávallt utan hefö-
bundins vinnutíma, það er frá
klukkan 17 á virkum dögum og
hann vann einnig um helgar. Þegar
hann hætti leitaði hann til Félags
starfsfólks í veitingahúsum vegna
útreiknings á launum sínum.
I kjölfarið var pitsufyrirtækjun-
um stefnt tU greiðslu á mismun
þeirra launa sem pilturinn fékk og
þvi sem kveður á um í kjarasamn-
ingum. Einnig var þess krafist að
pilturinn fengi 32,55 krónur fyrir
hvern kUómetra sem hann notaði
bíl sinn í stað 13 krónanna. Þar var
byggt á matsreglu ríkisskattstjóra á
endurgreiddum bifreiðakostnaði til
launamanns vegna afnota launa-
greiðanda af bifreið launamanns.
Talsmenn fyrirtækjanna, sem
stefnt var í málinu, sögðust hafa
greitt piltinum umsamin laun -
hann hefði tekið við þeim án nokk-
urs fyrirvara og ekki gert kröfu um
fekari greiðslu fyrr en hann var
hættur störfum.
í báðum dómsmálunum var faUist
á kröfur pUtsins. í niðurstöðum í
dómi Páis Þorsteinssonar héraðs-
dómara kemur m.a. fram að í lögum
um starfskjör launafólks og skyldu-
tryggingu segi að:
„Samningur einstakra launa-
manna og atvinnurekenda um lak-
ari kjör en hinir almennu kjara-
samningar ákveða skiUu ógUdir.“
Samkvæmt þessu bar stefndu að
greiða pUtinum 489,08 krónur á tím-
ann, það er yfirvinnutaxta fyrir við-
eigandi aldur, og 32,55 krónur fyrir
hvern kUómetra. T-67 var dæmt tU
að greiða pUtinum 32'þúsund krón-
ur vegna launa og kUómetragjalds
en íslenskt framtak á að greiða hon-
um 128 þúsund krónur. Fyrirtækin
voru síðan dæmd til að greiða pUt-
inum samtals 227 þúsund krónur í
málskostnað. -Ótt
Sigurjón Jónsson pitsusendill er að vonum ánægður með að vera búinn að vinna mál sitt fyrir Héraðsdómi Reykja-
víkur. DV-mynd GS
Guðbjörn Jónsson hjá Félagi starfsfólks í veitingahúsum:
Ekki ólíklegt aö skriða
mála komi í kjölfarið
- afskaplega ánægður, segir Sigurjón Jónsson pitsusendill
Keflavík:
Auglýsir þá
sem greiða
ásættanleg
laun
DV, Suðurnesjum:
„Með þessari auglýsingu erum
við aö beina fólki á þá staði þar sem
það fær ásættanleg laun í loðnu-
vinnslunni. Það eru ekki öll fyrir-
tækin sem vilja semja við okkur og
eru með einhverjar hugmyndir um
að ráða fólk á lægri launum," sagði
Kristján Gunnarsson, formaður
Verkalýðs- og sjómannaféiags Kefla-
víkur, í samtali við DV í gær.
Félagið auglýsti í staðarblaði þá
launataxta sem það hefur gert fyrir
félagsmenn i loðnufrystingu. Fimm
fyrirtæki í Reykjanesbær hafa gert
skriflegan samning við féiagið um
kaupgreiðslur. Óvanur starfsmaður
fær 480,17 krónur í dagvinnu - 728,33
krónur í yfirvinnu. Vanur starfs-
maður fær 508,47 kr. og 771,56 kr. Fé-
lagið hefur gert sams konar samn-
inga við vinnuveitendur tvö síðustu
árin en þetta er í fyrsta sinn sem
launataxtinn er auglýstur. Kristján
telur að erfitt verði að fá fólk í öll
störfin við loðnufrystinguna.
„Það kann að fara svo að skóla-
fólk verði að koma í loðnuna. Talað
hefur veriö við skólayfirvöld um frí-
daga. Það er þroskandi fyrir krakk-
ana að vinna í fiski,“ sagði Kristján.
Hjá atvinnumiðlun Reykjanes-
bæjar voru 250 á atvinnuleysisskrá
í siðustu viku en um 100 manns eru
að láta skrá sig í loðnufrystingu. Á
atvinnuleysisskránni er fólk sem
ekki getur unnið slíka vinnu.
__________-ÆMK
Meiri þorskafli
Þorskaflinn var orðinn rúm 73
þúsund tonn eftir fyrstu 5 mánuði
kvótaársins, samkvæmt aflatölum
Fiskistofu. Þetta er aukning frá síð-
asta fiskveiðiári þegar aflinn var á
sama tímabili tæp 65 þúsund tonn.
„Ég var plataður með launin,
þeir sögðust borga eins og taxtinn
var en þegar ég fékk útborgað var
það ailtaf miklu lægra. Þeir sögðust
alltaf ætla að breyta í hverjum mán-
uði en gerðu það ekki. Ég vann
þarna frá því í september fram í
maí, eða einn vetur, vann alla nótt-
ina, tólf tíma. Vinur minn er í sams
konar máli en niðurstaða er ekki
komin þar, ég var fyrstur. Núna er
ég að vinna á Blásteini og þeir
borga eftir reglum," sagði Sigurjón
Jónsson. Hann sagðist afskaplega
ánægður með að vera búinn að
vinna þetta mál sem skipti marga
miklu máli.
Mjög stórt mál
„Þetta er mjög stórt mál fyrir
pitsusendla. Þetta starf hefur ekki
verið skilgreint sem starfsgrein.
Það hefur nú verið staðfest með
dómi að það á að greiða fullt verð
fyrir það sem þeir eru að gera. Nú
er kannski kominn möguleiki á að
gera samninga og gera þetta að al-
vörustarfi," sagði Guðbjörn Jóns-
son, starfsmaður Félags starfsfólks í
veitingahúsum.
„Það sem er kannski alvarlegast
er að vegna þessarar óreglu, sem
verið hefur kringum þetta, sinna
pitsusendlarnir ekki almennilega að
halda akstursdagbók og fá þess
vegna ekki eðlilega frádráttarliði í
skatti. Þeir hafa greitt skatt af þess-
um lágu launum og þá hefur lítið
verið eftir í vasann. Mér þætti ekki
ólíklegt að skriða mála kæmi í kjöl-
farið, ég var að fara með eitt mál
áðan og er með annað á borðinu hjá
mér. Við höfum verið að sýna fram
á að þar er verið að greiða óheiðar-
lega, ég kalla það óheiðarlega. Það
er skýrt í samningum og lögum hve
lágt má greiða. Þetta er fyrir neðan
alla taxta, bæði fyrir eigin vinnu og
vinnu fyrir bila. Ég held að sé betra
fyrir þá sem reka þessi fyrirtæki að
í staðinn fyrir að vera að borga
málskostnað og vesen að greiða al-
mennileg laun strax. Þeir halda að
þeir geti farið eins og þeir vilja með
þetta unga fólk. Ég vona að menn
fari að reka fyrirtækin í eðlilegu
umhverfi á eðliiegum forsendum,"
sagði Guðbjörn Jónsson.
-ÞK
Stuttar fréttir
Ráðherra vissi ekki
Viðskiptaráðherra vissi ekki
að fjórir stjórnarliðar ætluðu að
leggja fram frumvarp um eign-
araðild útlendinga í sjávarút-
vegi. Það gengur þvert á stjórn-
arfrumvarp um sama mál, skv.
Útvarpi.
Bann af
öryggisástæðum
Loftferðaeftirlitið hefur bann-
að flug frá erlendu flugfélagi af
öryggisástæðum, að sögn RÚV.
Hafnarhúsið keypt?
I dag verður lagt tO í borgar-
ráði að Hafnarhúsið verði keypt
á 110 miiljónir fyrir Listasafn
Reykjavíkur og Errósafn, skv.
Mogga.
Börn fá amfetamínefni
Um 70 íslensk börn fá amfet-
amínefni við ofvirkni, skv. Stöð
2.
Minni niðurskurður
Ekki verður jafnmikill niður-
skurður í fjárframlögúm til flug-
vallarmála eins og ráðgert var,
að sögn Útvarps.
Rammi um samskipti?
Formenn ASÍ leggja til að
gerður verði rammasamningur
um samskiptareglur á vinnu-
markaði og vinnubrögð við gerð
kjarasamninga. RÚV sagði frá.
Deilurnar eru
um orgelið
Sóknarpresturinn í Lang-
holtskirkju segir deilur sínar og
organistans snúast um útlit og
staðsetningu orgelsins. Sjón-
varpið greindi frá.
Jafnræði tryggt
Varaforseti Hæstaréttar segir
að .með aðstoð hæstaréttarlög-
manns við hugsanlega endur-
upptekningu Geirfinnsmálsins
sé jafnræði aöila tryggt, skv.
RÚV.
Verðbólgan er 1,7%
Verðbólga telst 1,7% miðaö
við hækkun neysluverðs undan-
farið ár og er því álíka og í
helstu viðskiptalöndum, að sögn
RÚV.
Vill vaxtalækkun
Viðskiptaráðherra telur for-
sendur tU aö lækka skammtíma-
vexti og ætlar aö ræða við Seðla-
bankann um það, skv. RÚV.
Bátarall tekiö upp
Bátarall tU rannsóknar á
þorskstofninum verður tekið
upp, að sögn Mogga.
-GHS