Dagblaðið Vísir - DV - 01.06.1996, Síða 35

LAUGARDAGUR 1. JÚNÍ 1996
43
f Ingibjörg Jónsdóttir lífeðlisfræðingur vekur athygli fyrir rannsóknir sínar:
Iþróttaþjálfun vinnur gegn
krabbameini og liðagigt
rJ9
■J

Regluleg þjálfun hefur fyrirbyggj-
andi áhrif gegn krabbameini, liða-
gigt, alnæmi og fleiri sjúkdómum
sem hrjá manninn og hjálpar lík-
amanum að vinna bug á sjúk-
dómum. Rannsóknir hafa sýnt
að regluleg hreyfing hefur gíf-
urlega jákvæð áhrif á vissan
hluta af ónæmiskerfmu eða
tyrstu viðbrögð þess þegar
sýking berst í líkamann.
Víða um lönd eru menn
farnir að reka áróður fyrir
aukinni hreyfingu og
læknar eru jafnvel farnir
að skrifa upp á tvenns
konar lyfseðla, fyrir lyfj
um og hæfilegri leik-
fimi.
Ingibjörg Jóns-
dóttir heitir þrítug-
ur lífeðlisfræðing-
ur í Gautaborg í
Svíþjóð sem
hefur rann-
sakað áhrif
reglulegrar
líkamsþjálf-
unar á
ónæmiskerf-
ið og fengið
doktorspróf
fyrir rann-
sóknir sín-
ar. Hún
hefur gert
tilraunir á
nokkur
hundruð rott- ‘jV .
um, sprautað í
þær krabba-
meinsfrumum og
leyft þeim að hlaupa
að vild í fimm vikur
til að kanna hvaða
áhrif hreyfingin hefur á
rotturnar. Ingibjörg hefur
komist að þeirri niður-
stöðu að regluleg hreyfing
sé gríðarlega jákvæð og
hafi mikil og langvarandi
fyrirbyggjandi áhrif.
við hreyfingu og er
sama efni og
morfín, á
■ . mannslík-
'amann
| %». enda er
\ talið að
x . endor-
■ fin
brotna reyndar niður mjög fljótt?“
segir Ingibjörg og kveðst líklega
halda rannsóknum sínum áfram við
Rigshospitalet í Kaupmannahöfn í
haust. Þá muni hún vinna með al-
næmi.
„Um leið og við höfum víðtækari
og betri skilning á því hvað það er
sem er svona jákvætt við þjálfun þá
er hægt að vinna úr því í sambandi
við sjúklinga," segir hún.
Ofþjálfun
er slæm
„Atu upp"
krabbameinið
verða fyrir sýkingu," segir Ingi-
björg. Hún segir ekkert vitað um
það hvar mörkin milli hæfilegrar
þjálfunar og ofþjálfunar liggi.
„Þetta er svo flókið og getur farið
eftir svo mörgu, íþróttagreinum,
mataræði, nætursvefni, hvíld og við
komum aftur inn á þetta með fólk
en það er alveg á hreinu að maður
getur lent í því að þjálfa of mikið
þannig að það hafi neikvæð áhrif á
ónæmiskerfiö," segir hún enda er
„stór hluti af góðri íþróttaþjálfun
góð hvíld. Það er alveg á hreinu,“
segir hún.
Þó að mikil þjálfun hafi
jákvæð áhrif á heilsu
manna virðist of mikil
þjálfun þó geta haft
slæm áhrif. Ingi-
björg segir að
hópur vísinda-
manna í Kaup-
mannahöfn
hafi komist
að því að of
mikil þjálf-
un geti
haft nei-
kvæð
áhrif á
s ' ónæmis-
kerfið og
hún viti
til þess að
hlauparar í
Svíþjóð séu
í vandræðum
því að þeir
séu sífellt
með kvef.
„Það hefur
oft verið
tengt við það
Dýratilraunir
eru umdeildar
„Ég hef verið að vinna við
spurninguna um það af hverju
virkni ónæmiskerfisins eykst við
hreyfingu. Hvað er það sem gerist
þegar við hreyfum okkur? Dýrin
fengu að þjálfa sig eins mikið og
þau vildu og við könnuðum hvernig
ónæmiskerfið brást við krabba-
meinsfrumum eftir fimm vikna
hreyfingu. Þegar við sprautuðum
frumunum í rotturnar brugðust
þær sem hlupu miklu fljótar við og
„átu nánast upp“ allar frumurnar
en þær sem ekki höfðu þjálfað svör-
uðu ekki eins vel,“ útskýrir hún.
Rannsóknir Ingibjargar sýna
fram á langvarandi áhrif hreyfingar
á rottur og segir hún að niðurstöð-
urnar gildi líka um menn, rann-
sóknir sem gerðar hafi verið á blóð-
frumum úr mönnum styðji niður-
stöðurnar. Sínar niðurstöður gildi
fyrst og fremst um fyrirbyggjandi
áhrif en þó segist hún telja að vís-
indamenn hafi þegar komist að því
að þjálfun hafi jákvæð áhrif á menn
með ýmsa sjúkdóma. Það sé bara
erfiðara að sanna slíkar niðurstöð-
ur því að taka verði með í reikning-
inn óteljandi aðra þætti, umhverfi,
stress, mataræði og svo framvegis
þegar menn eigi í hlut.
Hafa hærri
sársaukaþröskuld
Ingibjörg hefur sérstaklega mik-
inn áhuga á áhrifum endorfíns,
hormónsins sem losnar úr læðingi
hækki
eða hafi
mikil
áhrif á
sársauka-
þröskuld, blóð
þrýsting og
fleira í
mannslík-
aman-
um.
Ingi-
björg
segir
að ___________
sýnt hafi
verið fram á
að íþróttamenn hafi til dæmis hærri
sársaukaþröskuld. Hreyfing, og þar
með endorfín, geti haft góð áhrif á
krónískan sársauka, til dæmis
vegna liðagigtar.
„Ég er að rannsaka af hverju
þjálfaður einstaklingur í hvíld er al-
mennt með betra ónæmi gegn veiru-
sýkingum en aðrir. Er það af því að
taugarnar skilja eftir sig boðefni
sem gera ónæmiskerfið virkara?
Eru það hormón, sem eru hærri í
þjálfuðum einstaklingum, sem gera
þetta að verkum eða eru það endor-
finin sem verða eftir í heilanum og
onæmis-
kerfisins. í stað-
inn fyrir að hafa
aukna virkni ónæmis-
kerfisins í hvíldarstöðu þá er
einstaklingurinn kominn í það
ástand að vera búinn að minnka
ónæmissvörunina ef hann skyldi
Ingibjörg Jónsdóttir lifeölisfræöing-
ur hefur unnið aö rannsóknum á
áhrifum hreyfingar á rottur í fjögur
ár. Hún hefur komist að þeirri niður-
stööu aö regluleg hreyfing hafi
langvarandi og fyrirbyggjandi áhrif
á einstaklinga.
DV-mynd ÞÖK
FISKVINNSLUHUS
TIL SÖLU
FISKVEIÐASJÓÐUR ÍSLANDS auglýsir til sölu
fiskvinnsluhús viö Hafnargötu 4, Hauganesi, áöur eign
Auðbjargar sf.
Tilboö í eignina óskast send á skrifstofu sjóösins fyrir kl.
15.00 föstudaginn 14. júní 1996.
Allar nánari upplýsingar veitir Ragnar Guðjónsson á
skrifstofu sjóösins, Suðurlandsbraut 4, Reykjavík, sími
588 9100.
Áskilinn er réttur til að taka hvaöa tilboði sem er eöa
hafna öllum.
FISKVEIÐASJOÐUR ISLANDS
sOlac
Gufustraujárn með úðara, 4 lita
Verö kr. 2.950 star.
Snúrulaust straujárn með gufu/damp
úðara og lekavörn 1800 w
Verð kr. 5.950 stgr.
.. -'p y
Jm
Ingibjörg hefur unnið að tilraun-
um sínum á rottum í fjögur ár og
það er greinilegt að hún er við-
kvæm fyrir því að hafa notað dýr
enda hafa dýratilraunir verið mjög
umdeildar. Hún segist íhuga það
reglulega hvort þær rannsóknir sem
hún er að vinna að hverju sinni geti
réttlætt tilraunir með dýr. Hún telji
rannsóknir sínar réttlæta dýratil-
raunir núna en þann dag sem hún
komist að annarri niðurstöðu muni
hún hætta.
„Til þess að komast að því hvaða
áhrif hreyfmgin hefur verður að
vinna með dýr sem nærast eins og
lifa eins,“ útskýrir hún og bendir á
að erfitt sé að finna menn sem upp-
fylli þessi skilyrði. Hins vegar séu
hvítar rottur aldar upp sem til-
raunadýr, þær séu allar eins og því
sé hægt að nota þær. Þær lifi sínu
lífi og séu svo látnar fara.
Lifir eins
og hún lærir
„í mörgum tilraunum vegna
rannsókna á hlaupum og krabba-
meini þá eru dýrin þvinguð til að
hlaupa. Rotturnar eru settar í baðk-
ar og látnar synda þó að það sé ekki
eðli þeirra að synda en það er
þeirra eðli að hreyfa sig og þeim
finnst ofsalega gaman að hlaupa í
hjólinu í búrinu. Við höfum verið
mjög á móti tilraunum þar sem dýr-
in eru þvinguð til að hreyfa sig því
að streita hefur mjög stór áhrif á
ónæmiskerfið. Maður reynir að ein-
angra þessa hluti til að fá að vita
hvað þjálfunin gerir,“ segir Ingi-
björg.
Ingibjörg hefur unnið að rann-
sóknum sínum við rannsóknarstofu
í lífeðlisfræði í Gautaborg í fjögur
ár. Hún segist vera sannfærð um að
þjálfun hafi fyrirbyggjandi og góð
áhrif á mannslíkamann og lifir sjálf
eins og hún lærir. Hún hleypur
reglulega, er í eróbikk, spilar bad-
minton og kennir í íþróttakennara-
skóla í Svíþjóð.
-GHS
Kaffikanna, 12 bolla (1,41) með lekavörn
og síu, 825 W. Verð kr. 2.190 stgr.

Samlokugrill fyrir 2 eða 4 samlokur í einu.
Verð frá kr. 1.690 stgr.
Djúpsteikingarpottur, 2,3 I, 2000w
Verð kr. 3.950 stgr.
Brauðristir
Verðfrákr. 1.090 - 2.850 stgr.
Borðgrillofn, undir- og yfirhiti, klukka.
Verð kr. 3.540 stgr.
m,.
Hraðsuðukanna, 2ja litra, með mæli, hita-
einangruð 2.200 W. Verð kr. 2.150 stgr.
Mini matvinnsluvél, 5 hraða, 7 fylgihlutir.
Verð kr. 4.260 stgr.
Hraðsuðu- og hitakanna fyrir skyndikaffi-
drykki 3ja lítra. Verð kr. 7.450 stgr.
Einníg oliufylltir rafmagnsofnar og
handhæair blásfursomar á mjög
hagstæðu verðí.
Síðumúla 34 (Fellsmúlamegin),
s. 588 7332
<...
I