Dagblaðið Vísir - DV - 05.10.2002, Blaðsíða 33

I-
LAUGARDAGUR 5. OKTÓBER 2002
HefQctrblað JZ>“V
33
ívar örn er nýkominn til Reykjavíkur eftir aö
hafa slegið í gegn sem Hamlet í uppfærslu Leikfé-
lags Akureyrar. Þetta er fyrsta verkefnið hans eft-
ir útskrift úr Leiklistarskóla íslands og því óhætt
að segja að hann hafí byrjað með bombu. „Ég
þurfti ekki að hugsa mig lengi um þegar mér var
boðið hlutverkið. Fyrir mér er Shakespeare nokk-
urs konar mannfræðileg biblía. Þegar ég las þenn-
an texta fannst mér ég læra svo mikið um mann-
legt eðli. Orðin sem hann leggur persónunum í
munn eru svo úthugsuð og eiga svo mikið erindi
til fólks i dag.“
„Og hvað ertu búinn að læra um manninn?"
spyr ég.
ívar Örn gefur sér tíma til að laga te áður en
hann svarar spurningunni. Honum er greinilega
annt um heilsuna því að hann tekur tepokann úr
vatninu eftir akkúrat tvær mínútur. „Pokinn má
ekki vera lengur i því annars fer hann að eitra út
frá sér,“ segir hann brosandi því hann veit að
þetta kann að hljóma undarlega í mín eyru. „Ég
finn að ég lendi oft í aðstæðum í hinu raunveru-
lega lifi sem eru ekki ósvipaðar og atriði úr leik-
riti eftir Shakespeare," segir hann loksins. „Mað-
ur lærir alls konar taktík sem hægt er að nota í
hinu daglega lífi."
„Hvað áttu sameiginlegt með danska prinsin-
um?“. spyr ég
„Ég tengdi mjög snemma við hann,“ svarar ívar
Örn umhugsunarlaust. „Það er búið að vera vesen
á mér i gegnum tíðina, svona sálarlega séð. Ég veit
ekki hvernig ég á að útskýra þetta. Ég skil hann
mjög vel.“
„Um hvaða sálarlega „vesen“ ertu að tala?“ spyr
ég.
„Ég er að berjast við sjálfan mig eins og hann,“
svarar hann. „Hamlet stendur frammi fyrir erfiðri
ákvörðun, hann þarf að drepa pabba sinn, sem ég
þarf reyndar ekki að gera. Þegar ég segi þetta átta
ég mig á því hvað þetta getur verið einkennilegt
starf. Hvernig setur maður sig inn í þennan hug-
arheim? Til að skilja aðstæðurnar er oft gott að
hugsa um keimlíkar aðstæður sem maður hefur
lent í. Höfum við ekki öll hatað einhvern? Ég man
eftir kennara sem kenndi mér og ég hataði hann
alveg óskaplega. Langaði jafnvel til að drepa hann
(hlær).
En jú, ég er að berjast við sjálfan mig eins og
Hamlet. Ég efast reglulega um hæfileika mína sem
leikari. Þessar sveiflur eru mjög keimlíkar. Ég
byrja að undirbúa mig fyrir hlutverk og er óskap-
lega ánægður, síðan lendi ég á einhverri blindgötu
og hugsa með mér: Ég á aldrei eftir að ná þessari
persónu. Þetta er ekkert fyrir mig. Svo leysi ég
þetta og verð bjartsýnni þar til frumsýning nálg-
ast. Ég er smám saman að læra að þetta gengur
allt út á traust, að treysta mótleikaranum, leik-
stjóranum og leiðinni sem valin er við uppsetning-
una.“
Ég er bara ég
Tengsl leikarans við leikhúsið og listaheiminn
eru mikil. Hann er sonur Sverris Guðjónssonar
tónlistarmanns og Elínar Eddu Árnadóttur, leik-
mynda- og búningahönnuðar. Amma hans, Edda
Ágústsdóttir, vinnur í Þjóðleikhúsinu og fóst-
urpabbi móður hans vann á smíðaverkstæði Þjóð-
leikhússins. ívar Örn var níu ára þegar hann tók
þátt í uppsetningu Kjartans Ragnarssonar á Landi
mins föður í Iðnó. Leikritið varð vinsælt og því
lék einnig Unnur Ösp Stefánsdóttir en leiðir
þeirra lágu aftur saman í Leiklistarskólanum.
ívar Örn lék í fleiri leikritum sem barn. „Ég lék
mikið sem barn og ég hefði getað leikið enn þá
fleiri hlutverk en ég lærði það síðar að pahbi
valdi hlutverk fyrir mig. Hann haföi sjálfur verið
barnastjarna, söng frá átta ára aldri á sveitaböll-
um og inn á plötur en pabbi hans, Guðjón
Matthíasson, var harmoníkuleikari. Pabbi vissi af
eigin reynslu að það mátti ekki keyra svona lítinn
gutta út.“
ívar Örn hætti að leika á menntaskólaárunum
og sneri sér að öðru. „Ætli ég hafi ekki bara verið
í einhverri afneitun. Mamma og pabbi voru sífellt
að reyna fá mig í leikhúsið með sér en ég sagði
bara nei. Ég missti af mörgum góðum leikritum
vegna unglingaveikinnar," segir hann brosandi.
„Ég vildi einbeita mér að körfuboltanum," held-
ur ívar Örn áfram. „Ég spilaði hann af miklum
krafti og æfði fram eftir degi. Ég fór stundum með
félögum mínum um miðjar nætur inn í íþróttahús
Langholtsskóla, við klifruðum inn um glugga, og
þar spiluðum við körfubolta. Við urðum reyndar
að muna að slökkva ljósin á sextíu mínútna fresti
þegar öryggisvörðurinn keyrði um lóðina. Mark-
miðið var að sjálfsögðu að komast í NBA en sá
draumur endaði á ruslahaugunum þegar ég hætti
að stækka. Þegar ég lauk stúdentsprófinu ákvað ég
að athuga hvort ég hefði leiklistarhæfileika eða
hvort þetta hefðu verið bernskubrek. Ég komst
inn, lék svo í Hamlet og nú er ég hér.“
„Þér hefur aldrei fundist að fólk gerði ósann-
gjarnar kröfur til þín af því að þú ert úr þessu um-
hverfi sprottinn?" spyr ég.
„Það kemur fyrir og kröfurnar eru ef til vill
meiri en ég kæri mig um að taka eftir. Ég geri líka
heilmiklar kröfur til sjálfs mín en ég er ekkert
hræddur við það, mér finnst gott að það séu gerð-
ar kröfur til mín. Það getur hins vegar verið
óþægilegt í þessu samfélagi að vera kominn af
fólki sem hefur náð langt á því sviði sem maður
ætlar að spreyta sig á sjálfur. Ég á nóg með eigin
metnað og reyni að loka á þessa aukapressu. Þeg-
ar ég stend á sviðinu og er að leika þá vil ég að
fólk meti mig af eigin verðleikum. Ég vil ekki að
það hugsi: „Nú, hann er sonur þeirra." Ég vil frek-
ar að fólk njóti sýningarinnar heldur en að rýna í
einhverja ættfræði, það truflar bara. En það er
ekkert hægt að koma í veg fyrir þetta.“
Kærastan heldur mér á jörðinni
Næstu verkefni hjá ívari Erni er þáttaka í
barnaleikriti fyrir norðan sem frumsýnt verður
um næstu jól. Tekist hefur að fá þekktan
rússneskan leikstjóra til að setja upp
fjölskylduævintýri. Síðan tekur við leikrit í Þjóð-
leikhúsinu þar sem hann leikur samkynhneigðan
strák sem á í útistöðum við föður sinn. „Já, það
aftur þetta drama á milli föður og sonar,“ segir
hann. „Annars veit ég ekki hvað tekur við. Það
veit enginn hvað framtíðin ber í skauti sér. Hlut-
irnir gerast hratt og aðalatriðið er að vera með á
nótunum og vera í formi. Ég vil skila góðri vinnu
fyrst og fremst.“
Ég spyr hann hvort hann finni ekki fyrir þrýst-
ingi eftir velgengnina fyrir norðan. „Ég er auðvit-
að hálfsjokkeraður. Maður hoppar upp í lestina og
reynir að halda sér sem fastast. Kærastan sér um
að ég sé á jörðinni," segir ívar Örn og tæmir te-
bollann. -JKÁ